Column
Brun

Weblog SanteLOGie


 

Sante Brun stelt zijn columns ter beschikking van hhBest. Brun is journalist en behoort, evenals de webmaster van deze site, Guido t'Sas, tot de nurksen of ouwe rakkers.

Sante schrijft ook op hhBest over film. en besprak enkele boeken

De meest recente columns van Sante Brun staan hier

Home hhBest

 

©Sante Brun

Sante

Geschift

Zou dit de passage in het Kersttoespraakje van de koningin zijn waar Geert Wilders over is gevallen? 'Vandaag zien we een neiging tegenstellingen juist te verscherpen. Grofheid in woord en daad tast de verdraagzaamheid aan. Discussies ontaarden in verharde verhoudingen. In zo'n sfeer worden mensen al snel als groep over één kam geschoren en worden vooroordelen als waarheid aangenomen. Daarmee erodeert de gemeenschapszin.' Dan is het toch een geval van 'wien de schoen past, trekke hem aan.'

Als de koningin dan al Wilders' interventies in de Tweede Kamer op het oog had, dan sloeg zij behoorlijk de spijker op de kop, zou ik zeggen. En 'nog erger dan Vogelaar' zou ik een compliment van de bovenste plank vinden.

Let wel: dat toespraakje van de majesteit bestond vrijwel uitsluitend uit banaliteiten en frivoliteiten voor tussen de hazenpeper en de tiramisù. En met verwijzingen naar de Bijbel moet je bij mij helemaal niet aan boord komen. Dus dat is geen onderwerp waar we lang bij stil moeten staan.

Het is zelfs eigenlijk beter me aan mijn zelfgemaakte afspraak te houden om de onheilsprofeet uit Venlo te verzwijgen (ik had bijna doodzwijgen gezegd, maar dat zou me natuurlijk op onthoofding komen te staan als Geertje eenmaal de macht gegrepen heeft.)

Ik gooi die laatste zinsnede er niet zo maar uit, want ik denk dat hij met zijn ziekelijk paranoïde brein in die richting aan het werken is, en dat is ook de reden dat we Geert toch nauwkeurig moeten volgen.

Hij werkt er langzaam naar toe, namelijk. Vorige week nog in de Volkskrant zijn opmerking dat hij zich niets zal aantrekken van welke kritiek ook. En vandaag zijn eis dat ten behoeve van zijn partij, van hem dus, die spoken ziet in de toespraak van het staatshoofd, de Grondwet wordt gewijzigd. Met critici niet in debat gaan, maar proberen ze uit te schakelen: wanneer hebben we dat toch meer gezien?

De man is geschift en gevaarlijk. Ik wil niet degene zijn die het gezien heeft en er niks over heeft gezegd.
En verder moet de koningin zich inderdaad niet met de regering bemoeien.

27.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Condoleance

Tweeduizend condoleances in het register voor die vier in Arnemuiden verbrande Chinese meisjes, en dan zeggen ze nog dat Nederland kil en koud is geworden.

Zeggen ze.

Want het is natuurlijk ook wel een heel goedkope manier van werken: je plaatst een huilerig berichtje in zo'n register en dan ben je klaar. De ouders van de kinderen nemen er misschien kennis van – ik denk het niet, die hebben wel iets anders om aan te denken. Na het plaatsen van je reactie neem je nog een biertje. Als je in de buurt woont nog even langs het uitgebrande pand met je kinders, jeetje wat een hoop knuffelberen! – en dan is de kous af. Volgend condoleanceregister.

Er is altijd ruimte voor een volgend condoleanceregister. Kijk even met me mee: vier Franse toeristen in Mauritanië bij het picknicken vermoord. Bewaker gedood door tijger in San Francisco. Tientallen doden door aardverschuivingen op Java. En dat is alleen nog maar de oogst van vanmorgen, en voor zover ik die nu paraat heb. Intussen weten we dat er de afgelopen vierentwintig uur weer duizenden mensen van honger zijn gestorven, honderden overleden aan beroertes of hartaanvallen, vele honderden als gevolg van verkeersongevallen… Er wordt wat afgestorven op deze wereld, de laatste tijd.

Dus wordt het niet eens tijd voor een permanent condoleanceregister?

We maken het elkaar gemakkelijk: bij het opstarten van de pc verschijnt automatisch als eerste het register op het scherm. Of daarop meteen de meest recente doden vermeld moeten worden is nog een punt van discussie. Zelf ben ik voorstander van algemene en algehele condoleantie.

Gewoon, elke morgen een regel in het register en we kunnen weer opgeruimd en met frisse moed aan de slag – bij ons brandt het namelijk nooit, wij krijgen nooit een aanrijding met dodelijke afloop, wij hebben geen honger, we zijn kerngezond, ons kan niets gebeuren.

En dat ronden we af met die mooie dagelijkse condoleance.
Wie zei daar dat een perfecte wereld onmogelijk is?

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Kerstnummers

Tweemaal het werkwoord uitweiden met een lange ij gespeld, en tweemaal schrijverschap met dubbel s, dat is dan weer de oogst uit de krant die mede het Groot Dictee der Nederlandse Taal organiseert, de Volkskrant. In het Kerstnummer, afgelopen zaterdag, dat ik heden pas voor mij nam. Vandaag nog even als toegift de kookrubriek waarin ‘portobella’-paddestoelen worden besproken – het gaat om portobello-champignons, waarom ze zo heten weet ik niet, maar het is in ieder geval geen portobella. Je geeft toch ook niet toe aan de volkswil door marzano- of roma-tomaten ‘pomedori’ te noemen? Of ‘Gouden Liesjes’-appels te kopen? Nou dan.

En dan ben ik dus aangeland te midden de Kerstnummers van de papieren media die hier in de bus vallen. De Volkskrant hadden we dus al doorgenomen – maar lees toch nog even het interview dat Steffie Kouters maakte met Karina Wolkers (waarin eenmaal het schrijversschap voorkomt) omdat Karina daarin zo volkomen Karina is.

Het eigen lijfblad heeft het nog eens over de Top 2000, en een interview met Martin Ros, waarin zonneklaar bewezen wordt dat de man aftakelt, dus daar hoeven we verder niet bij stil te blijven staan.

Dan nrc.next, dat noodgedwongen vandaag pas het Kerstnummer heeft. Veel Kersteten, Kerstdrinken en Kerstuitgaan. Ook gauw klaar mee.

Al een paar weken ligt er een nummer van Vrij Nederland. Twee nummers, want 50/51 is nog gevolgd door nummer 52. Ik heb ze nog niet open gehad. De Academische Boekengids zat er bij, gedateerd januari 2008, een verschijnsel dat al langer bestaat maar dat ik nog niet kende. Ik heb het een beetje doorgebladerd, bang dat er boeken in zouden staan die ik zou willen kopen.

In de supermarkt een impulsaankoop gedaan: Linda. (Daar moet een punt achter, waar ik een hekel aan heb omdat het aanstellerij is, maar gelukkig kon ik de titel onderbrengen in een eigen zin.)

Linda heeft zich met de vlakke hand voor de kop geslagen toen ze de eenmalige en volledig gefakete Youp (van ’t Hek) zag, en sloeg meteen ook aan het faken. Dat levert een leuke Linda op. (Ja hoor, die punt, die zetten jullie zelf maar) Meteen al die foto van de enige vrouw in Nederland die geld verdient met haar echtscheiding, in bikini – met haar hoofd op een, zeg maar, weelderig lichaam gephotoshopt. Schitterend is de serie gefakete interviews bij echte glamourfoto’s van enige BN’ers, onder wie Rita Verdonk. Mijn favoriete citaat daar uit: ‘ Ik doe het voor u. Stemt straks allen op mij, ik wordt uw premier, uw koningin. Geen woorden maar daden. Trots op Nederland? Trots op Rita.’ Ik kies dat citaat omdat het zo volkomen Rita is.

Jammer dat Linda achterin uitvoerig uit te doeken doet dat het allemaal nep is. Het onthult enigszins hoe hoog Linda de Mol haar lezertjes heeft zitten, denk ik.

Conclusie van dit alles: Ik ga het Volkskrantabonnement beperken tot de zaterdageditie en Vrij Nederland gaat helemaal de deur uit. En de volgende Linda zal wel helemaal gaan over vermageren, de scheiding en nachtcrème, dus die komt er ook niet meer in. Het lijfblad blijft, want dat is gratis.

24.12.2007

 

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun

 

Dierenleed

Natuurlijk ben ik een dierenvriend, wat dachten jullie anders? Maar dan wel een heel bijzondere dierenvriend. Mensen zijn namelijk ook dieren, en het is uitgesloten dat de relatie tussen mensen en dieren is, laten we zeggen: organisch. Mensen zijn net als varkens alleseters en dus is het voor veel dieren zaak, op te passen voor mensen: als mensen honger hebben, dan eten ze je op. Een vos die honger heeft eet óók een konijn. Je kunt een vos vermoedelijk niet gemakkelijk zo ver krijgen dat hij er vanaf ziet en voortaan op een worteltje knaagt.
Knut, inmiddels een verscheurend monster. En terecht.

Het dier goed toebereiden, en er voluit van genieten, en alleen als je echt honger hebt..

Het zieligheidsdenken waar ook de Dierenpartij uit voortgekomen is, is dan ook voornamelijk een uiting van een eigenaardig aspect van het mens-zijn: een mens is in staat tot perversie. Een mens is in staat om te praten tegen een kat en te tongen met een hond. Een mens kan dieren zielig vinden en tegelijk opeten – als de vis maar gefileerd is en de biefstuk in keurige rechthoekige plakken.

Allemaal gedachten die opkomen na het lezen van het Volkskrant Magazine van heden, die de naam ‘Dierenspecial’ heeft meegekregen. Lees daarin vooral de avonturen van Ronald Giphart met de houtsnip. Maar de rest ook hoor. U slaat steil achterover. Daarna is het tijd voor de Opzij, met daarin een huisman die zijn mannelijkheid nieuw ontdekte bij het klootschilderen.

Dan kan ik intussen vertellen van mijn vader, die ik om talloze redenen waardeer (en steeds meer ben gaan waarderen, sinds hij 25 jaar geleden overleed). Mijn vader had namelijk nog exact de relatie met dieren zoals de mensen die tienduizenden jaren hadden gehad. Ik noem het voorbeeld van een hond: die vond hij prima, maar wel alleen voor de bewaking of voor de jacht. En nog een: een hond woonde buiten en nergens anders.

Mijn vader hield konijnen, niet voor de lol, maar uit noodzaak. Wij aten die konijnen, die wij als kleine naakte biggetjes geboren hadden zien worden. Ik kan nog de smaak oproepen van met salie in tomatensaus zachtjes gebraden konijn met groene radicchio en polenta. Als kind vond ik het heel normaal een druipend vers geslacht konijn in het keldergat aan te treffen – het beest moest uiteraard een paar dagen besterven – ook al omdat ik bij de slacht zelf aanwezig was geweest: ik mocht dan de longen opblazen, wat alleen maar kon gedurende een minuutje na de dood van het beest.

Mijn vader was niet wreed tegen de beesten. Hij zocht tijdenlang naarstig naar een methode waarmee hij een konijn kon doden zonder dat het piepte. Er was geen internet, maar hij kwam er toch achter: met de zijkant van de hand de nek breken en dan met een scherp mes de halsslagader doorsnijden. Daar ging Flappie. (Wij gaven de dieren geen namen. Je noemt de aardappels toch ook niet Henk?)

22.12.2007

 

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun

Jekkie bah!

Persoonlijk ben ik zelfs de mening toegedaan, dat alleen al het dragen door grote kerels van een leren jekkie met op de rug de tekst ‘Hell’s Angels’ streng verboden en strafbaar zou moeten zijn.

Dus dan kun je vrij gemakkelijk raden hoe ik aankijk tegen de grappenmakerij rond dat clubje mafkezen, zoals zich dat nu al jaren en met name de laatste dagen afspeelt. Door een deel van het publiek heimelijk gezien als grote helden die zich tegen de gevestigde orde durven verzetten, op de motorfiets, voelen ze zich nu helemaal onkwetsbaar.

Zou het nou echt niet mogelijk zijn geweest om als rechter te zeggen: ‘Het Openbaar Ministerie had inderdaad die banden moeten wissen’ – op zich een volstrekt onzinnige afspraak, vind ik, maar ik ben een juridische leek – ‘maar deze heren worden verdacht van dusdanige de maatschappij ontwrichtende misdaden, daar stappen we voor deze keer nou eens lekker overheen?’

Welnee, ik meende zelfs enige opluchting te ontwaren (dank je wel, Jan Wolkers) in de stem van de persrechter die een en ander toelichtte. ‘Daar zijn we dus mooi vanaf,’ zoiets. En spoedde zich naar de dampende kerststol.

En met deze juridische truc, want anders kan ik het niet noemen, kunnen de heren dus weer vrij hun gang gaan, meer dan ooit. En ze blijken ook nog salonfähig geworden te zijn; vroeger weigerden ze zich altijd te laten interviewen, je zegt al gauw iets waar je juridisch niet zo makkelijk omheen komt; ze kwamen hoogstens de studio binnen rennen om Barend en Van Dorp in elkaar te rammen.

Gisteravond zat een van die getatoeëerde baardapen prinsheerlijk, een tweetal adjudanten achter zich, bij Pauw & Witteman. De brutaliteit ten top: hij had blijkbaar geëist dat zijn advocaat, die er inderdaad uitziet als de louche jurist die zich door de stenentijdperkmaffia laat inhuren, naast hem kon zitten – niet om ook geïnterviewd te worden, maar om op te letten dat de motorbendeleider niks verkeerds zei.

Want dat is ook na deze truc natuurlijk niet veranderd: dat een Hell’s Angel gemakkelijker schiet of slaat dan praat.

Ik had nog een klein beetje voldoening, trouwens. Wat moet die vent hebben zitten zweten in dat vieze jekkie van hem.

21.12.2007


Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Voorlichting

‘Dokter, ik heb nu al vier keer een nieuwe heup gekregen, is er nog hoop voor mij?’ Let op die woorden: ‘dokter’ en ‘hoop’. We zitten met dik tweehonderd voornamelijk bejaarden in een zaaltje van het regionale ziekenhuis. De meesten hebben zich zojuist de Limburgse vlaai met dik slagroom laten smaken (’t is gratis) en we hebben geluisterd naar een kwieke voordracht van de man die met ‘dokter’ wordt aangesproken. Nu is het vragenkwartiertje.
Het plaatje heb ik van internet gevist. Twee vervangen heupen, zo te zien. Verder doet het me een beetje denken aan Fokke & Sukke.

Wij zijn daar omdat we allemaal hetzelfde probleem hebben: versleten heupen of versleten knieën. De voordracht van de orthopeed is duidelijk bedoeld om ons over de streep te trekken. Luister: ‘Toen ik in opleiding was voor orthopeed moesten de patiënten die een kunstheup hadden gekregen twee en soms wel meer weken in het ziekenhuis blijven. Tegenwoordig is het vijf dagen. Binnen afzienbare tijd zal het in dagbehandeling kunnen gebeuren. En als het zo doorgaat komen we gewoon met de SRV-wagen even langs.’

Hij heeft de lachers op zijn hand, zij het dat men lacht als een boer met pijn in de versleten heup. Want wij kunnen waarschijnlijk niet wachten op die SRV-wagen.

Bovendien kennen velen van ons het boekje dat de patiënt krijgt vlak voor de daadwerkelijke operatie, en het verhaal daarin is aanzienlijk aangrijpender dan wat hij hier vertelt. De orthopeed stapt tamelijk luchtig heen over problemen die kunnen ontstaan, zo spreekt hij van minieme percentages van de geopereerden die een wondinfectie krijgen of moeten ervaren dat de operatie feitelijk mislukt is. ‘Doen we hem gewoon over.’

Hij legt sterk de nadruk op het hoge wetenschappelijk peil van zijn afdeling en gebruikt daarbij termen als ‘prospectief’, ‘dubbelblind gerandomiseerd’ en ‘postoperatief’. Dit is een dokter wiens leven zich erg ver afspeelt van de wereld van de mensen in de zaal. Hij ziet er ook zo uit: intellectuele bril, modieus lang haar, een strakgesneden pak, een mooie stropdas.

De mensen in de zaal, dat is onder andere de vrouw die op timide toon de vraag stelt waarmee dit stukje begint. Zij ziet in de arts nog een ‘dokter’, en dat is, zoals ze het bijna smekend uitspreekt, een ander woord voor ‘tovenaar’, en ‘hoop’ hoort in dit geval thuis in het rijtje ‘geloof, hoop en liefde’. De orthopeed maakt zich er vanaf met de mededeling dat hij dat zo niet kan bekijken, maar dat hij mevrouw gaarne op zijn spreekuur zal ontvangen.

Er zijn er meer met verhalen die enigszins knagen aan het succesimago van de specialist. Mislukte operaties, heroperaties na enkele jaren en niet na ‘vijftien of twintig jaar’, zoals de arts heeft gezegd. Er zijn er ook die hun krasheid demonstreren door te vertellen wat ze op internet allemaal hebben ontdekt.

‘Kunt u eens wat vertellen over pijnbestrijding zolang een operatie nog niet nodig is?’ Dat vind ik nou een zinnige vraag. ‘Dat laat ik liever aan de huisarts over,’ is het antwoord van de orthopeed, de arts, zeg maar: de dokter.

Waarna wij huiswaarts keren. Strompelen. Sommigen nemen eerst nog een punt vlaai met veel slagroom.

20.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun

De bloemen van de keizer

Mij wordt verweten zonder verstand van zaken over sport te schrijven. Mij lijkt dat juist een leuke manier, maar men verschilt ook daarover met mij van mening. Zo houden we elkander bezig tijdens de donkere dagen voor Kerstmis.
Gelukkig geeft nrc.next mij vanmorgen de mogelijkheid om eens over sport te schrijven op een manier die toont dat ik wel ergens verstand van heb, al is het dan niet van sport.

Bekijk de bijgaande foto maar eens. Nee, niet naar die weelderige meiden in die prachtige rode jurken, daar heb ik al naar gekeken. Je mag er wel naar kijken, als je het grote geheel maar niet uit het oog verliest, want daar gaat het mij even om.
Mijn eerste inval was: ik dacht dat op die foto de winnaars zouden staan (verliezers komen zelden op de foto) en meteen daar achteraan: het is 19 december, Sinterklaas is toch voorbij? En toch hebben al die lui de roe gekregen!
En toen drong de waarheid tot me door: die mensen hadden allemaal een weelderig boeket gekregen, om ze te feliciteren met het behaalde succes, te weten dat ze sportman of –vrouw van het jaar 2007 zijn geworden.
Dat is wat ze tegenwoordig in de bloemisterij beschouwen als een fraai boeket: een bos kaal snoeisel, een takkenbos die met de kunstsneeuwspuitbus wit is geverfd.

Het is allemaal begonnen in de jaren zeventig, het heeft ook nog iets met de volkomen verkeerd begrepen Japanse bloemsierkunst genaamd ikebana te maken. In Maastricht was een bloemist (in de Boschstraat, meen ik) die het allemaal op zijn geweten heeft, die maakte uitzinnige bouwsels van plantaardig materiaal verkocht dat aan de gegoede burgerij van de Limburgse hoofdstad, altijd tuk om vooraan te staan als de nieuwe kleren van de keizer worden geshowd. In dit geval de nieuwe blóemen van de keizer.
Wie de originele foto goed kijkt ziet een zekere bedremmeling in de ogen van de sportlui, die het hele jaar door maar aan één ding hebben gedacht: de dood of de gladiolen.
Je ziet ze ook denken: zijn dit misschien wintergladiolen? Moeten ze nog uitkomen? Moet ik ze schuin afsnijden en met een klontje suiker in warm water zetten? Of is het dit?
Ja, jongelui, dit is het. Bloemsierkunst anno 2007. De verklaring is simpel: hebben jullie wel eens uitgerekend hoeveel energie het kost om in Kenya een gladiool te kweken en die per vliegtuig hierheen te vervoeren? Nou dan. Maak er zelf een lauwerkrans van, dan heb je ook nog de voldoening van zelfredzaamheid.

19.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun

Dokters

Fidel Castro gaat het kalmer aan doen, heeft hij gezegd. Nóg kalmer aan? Laat hem maar uitkijken. Zeker weer zo'n advies van zijn vrouwelijke gynaecoloog.

Ook zoiets geks: veel vrouwen – en lang niet alleen islamitische vrouwen – hebben liever een vrouwelijke arts, en al helemaal een vrouwelijke gynaecoloog. Terwijl veel mannen liever een vrouwelijke arts hebben, maar liever geen vrouwelijke gynaecoloog. Helemaal geen gynaecoloog, als het even kan. Ik ben trouwens wel eens behandeld door twee gynaecologen, een man en een vrouw, die met mij tijdens de behandeling spraken over de voor- en nadelen van vakanties in landen waar een burgeroorlog aan de gang is. Maar dit terzijde.

Nee, het is, althans wat mij betreft, niet helemaal waar dat ik de voorkeur geef aan een vrouwelijke arts. Op zich kan het mij geen bal schelen, als de arts maar een arts is en geen kwakzalver. Maar er zijn uitzonderingen. Op de dag vóór een operatie aan mijn prostaat werd er nog een urologe in opleiding op mijn dak gestuurd, een knap meisje van een jaar of 22, die niet alleen de door mij op haar vragen gegeven antwoorden noteerde, maar het klokkenspel ook van nabij aan een onderzoek onderwierp. Ik zal maar zeggen dat ik spontaan het slachtoffer werd van gemengde gevoelens.

Dus ik kan me wel iets voorstellen bij de bezwaren van vrouwen tegen een mannelijke gynaecoloog. Waarbij ik me meteen even afvraag of ze in islamitische landen wel voldoende vrouwelijke gynaecologen hebben, gegeven het feit dat in veel van die landen vrouwen niet mogen studeren?

Punt is natuurlijk wel dat een mannelijke gynaecoloog vaak tot die specialisatie is gekomen door heel andere overwegingen dan wij leken in onze kwaaddunkendheid wel menen. En dus niet omdat hij de aanblik van vrouwelijke genitaliën, al of niet ernstig ziek, zo prettig vindt. 'Het is technisch zo interessant,' zei mij eens een gastro-enteroloog die ik vroeg wat er nu zo leuk is aan andermans poepproductie.

Met name voor dat specifieke onderdeel van de mannelijke fysionomie dat een man tot mánspersoon maakt, heb ik toch liever een mannelijke uroloog, zeker waar het betreft het zogenaamde toucheren, het spijt me dat ik u daarmee op de vroege ochtend moet lastig vallen.

Toch had ik die Vlaamse urologe niet wilde missen die me verbood te fietsen, maar me wel aanraadde te zorgen voor zoveel mogelijk ejaculaties. 'I'll do my very best!' riep ik, en nu realiseer ik me ineens dat het nauwelijks een maand geleden lijkt dat ik naar 'Dinner for One' op een Duitse tv-zender heb zitten kijken. Afgelopen Oudjaarsavond.
Dat is de leeftijd. Daar zal het bij Fidel Castro ook wel aan liggen.

18.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




IJs

Je moet rekenen dat ik qua schaatsen een belast verleden heb. In de jaren vijftig, toen het gewoon elke winter vroor dat het kraakte, leed ik daar hevig onder. Ik had wel schaatsen, van die ouwe houten dingen, maar mijn enkels bleken niet bestand tegen deze tak van sport en dus nam ik er een intellectuele houding tegenover aan, net als tegenover fietsen. Hoe kon een verstandig mens die even nadenkt zich verlagen tot deze activiteiten? (Met het fietsen is het nog helemaal goed gekomen.)

Maar ik kletste natuurlijk maar wat, want ik was stikjaloers op klasgenoten die over de ijsbaan zwierden met een van de meisjes die popelend langs de kant stonden van de ijsbaan in Ubbergen – daar waren er zelfs bij van een sjiek meisjespensionaat in dat dorp – en die natuurlijk voor een schlemiel die alleen maar langs de kant kon staan balen geen tijd hadden. Terwijl ik ze op intellectueel niveau toch behoorlijk leuk had kunnen bezig houden, al dacht ik dat toen alleen nog maar zelf.

Winters komen al lang niet meer voor. De huidige winter is zelfs de strengste sinds tijden, al een dag of vier 's nachts min één!

Met name kranten die zich op jongeren richten, nrc.next voorop, zijn al dagenlang bezig met het verschijnsel. 'De schaatsen uit het vet halen' is een uitdrukking die modern Nederland nog maar moeilijk over de lippen (en uit de laptop) komt, maar het schijnt dat sommigen al oefenen op ijsblokjes op het balkon.

Sneeuw, dat kennen ze. Sneeuw ligt in Oostenrijk en op de overdekte skibaan, en sneeuw zorgt ervoor dat je van de daarvoor geschapen hellingen kunt glijden.

Maar ijs, dat is wat anders. Dat schijnt vroeger vaak in Nederland te zijn voorgekomen, búiten de overdekte skihallen. Soms lag er vroeger zoveel echt ijs, dat je er over naar je favoriete café kon schaatsen, en het maakte bruggen overbodig. Er was zelfs een zogenaamde Elfstedentocht – een naam die je wat vreemd voorkomt: als je gewend bent aan Manhattan of Barcelona dan weet je dat Nederland geen enkele stad heeft, dus waar ze die elf stuks vandaan halen, ook nog allemaal in Friesland, een provincie die eindeloos veel verder van je bed ligt dan de Malediven of 'Down Under', dat blijft voorlopig een raadsel.

Wat je je daarbij allemaal moet voorstellen, je weet het niet. Zoiets als dansen op het ijs, met de sterren? Dan zou zo'n Elfstedentocht toch wel leuk kunnen zijn.

Maar het ijs is voorlopig niet dik genoeg, horen we. Nog ruim de tijd om op te zoeken hoe je 'schaatsen uit het vet' haalt. Les 2: wat is 'koek en zopie'?


17.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Politie

Nog niet eerder werd het zo duidelijk uitgesproken als vanmorgen: Ajax en Feijenoord en hoe al die andere voetbalorganisaties ook mogen heten, die verdienen dus per club per week 200.000 euro aan de inzet op staatskosten van de politie die de wild geworden bezoekers van de wedstrijden in bedwang moet houden.
Want dat is het bedrag aan 'schadevergoeding' die de voetbalorganisaties eisen van de politievakbonden als de politie op zondag staakt en de wedstrijden dús niet kunnen doorgaan, ook al omdat de burgemeesters van de desbetreffende gemeenten het een te groot waagstuk vinden.

Ik trap natuurlijk niet in de discussietruc. Die 200.000 euro is gewoon de pure winst per voetbalwedstrijd, en die winst kan zo hoog zijn (absurd hoog, als u het mij vraagt) onder andere omdat de politie blijkbaar geheel belangeloos, gratis en voor niks meewerkt aan het organiseren en in goede banen leiden van dit particuliere evenement.
Ik vind dat daar snel een einde aan moet komen. De politie heeft daar in principe niets te zoeken.

Al eerder is er over gesproken dat de voetbalorganisaties zouden moeten betalen voor de diensten van de politie tijdens voetbalwedstrijden. Dat is toen weggelobbyd. Het lijkt mij trouwens voor de voetbalorganisaties goedkoper om zelf een professionele ordedienst op de been te brengen. Daarvoor gaat dan wel een deel van de winst de mist in, maar iets anders zit er niet op. Want niet alleen wordt de politie in Nederland slecht betaald (en daarom is de staking gerechtvaardigd) maar de politie heeft ook andere klachten, bijvoorbeeld dat er te veel tijd besteed moet worden aan oneigenlijke activiteiten. Zoals bewaking bij voetbalwedstrijden.

Dat is dus twee vliegen in één klap. Waarom pakt de regering op dit punt niet gewoon door? Ook al bang voor deze lobby zeker, of, nog erger: omdat ze per ongeluk in de regering enkele mensen hebben opgenomen die feitelijk ongeschikt zijn voor hun functie, gewoon omdat zij voetballiefhebber zijn.

16.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Spiegeltjes en kraaltjes

In Limburg wenst men elkaar ‘een goeie roetsj’ van het oude naar het nieuwe jaar, en als de tekenen niet bedriegen zijn we op die roetsj, steil naar beneden, aangeland.

Ga maar na: gistermiddag ben ik naar een van de vele tuincentra in de regio geweest en heb ik me laten verleiden aldaar Harry’s Droomgrot (of zoiets) te betreden, bevattende pratende en bewegende Kerstmannen, rendieren, kerstbomen en kerstballen. Benevens een totaal witte Kerstman die sprekend lijkt op Djed Maròz, Vadertje Vorst<- zoals men zich die in Rusland graag voorstelt.

Wat het te maken heeft met het kerstgebeuren, u schiet mij maar kapot, ik zou het niet weten. Maar ik zag in het tuincentrum vooral dames gretig staan te graaien in de bakken met blinkblink en glimglim. De mythe dat je alleen negers in de binnenlanden van Congo kunt paaien met kraaltjes en spiegeltjes kan definitief in de oude doos met kerstspullen en naar de zolder van de geschiedenis.

Dat is winst.

Maar onderweg van het tuincentrum naar huis hoorde ik op de radio dat al die dames en heren die eigenlijk bezig moesten zijn met het aan de gevel, op het dak en in de tuin plaatsen van stroomverslindende rendieren en kerstmannen, ook nog even de kans hebben gehad om op deze of gene website vakjes aan te vinken waardoor ze meegedaan blijken te hebben aan diverse verkiezingen. Niet alleen de verkiezing van de mooiste kerstboom of feestverlichting van de eeuw, maar ook, bijvoorbeeld, die van de politicus van het jaar.

Volgens mij is de politicus van het jaar degene die door onmenselijke inspanningen in de politiek en tegen de stroom in de handen op elkaar en het benodigde geld heeft losgekregen voor volvoering van haar/zijn plan tot vervolmaking van Nederland en zo mogelijk ook van de rest van de wereld. Ik noem het oplossen van de armoede, het stoppen van de opwarming van de aarde, de volmaakte integratie op basis van gelijkheid van iedereen die in Nederland, Kosovo, Palestina, Soedan woont. Wat mij betreft hoeft dat niet allemaal tegelijk, een van die dingen zou al voldoende zijn.

En wat doen die lui, die net hijgend thuis gekomen zijn van het graaien tussen kraaltjes en spiegeltjes? Ze kiezen Rita Verdonk, die weliswaar een politicus is in die zin dat ze in de Tweede Kamer zit, maar die alleen maar een onuitvoerbare wet op haar naam heeft staan die voornamelijk die integratie verhindert, tot Politicus van het Jaar. Ze heeft niets maar dan ook niets gepresteerd, maar ze zit nu eenmaal in Harry’s Droomgrot, vandaar. Persoonlijk had ik dan nog liever Frans Bauer of Willem Holleeder tot Politicus van het Jaar gebombardeerd. Maar dat komt natuurlijk omdat ik een potverteerder van links ben.

Definitief op de roetsj naar de zelfkant van de maatschappij.

14.12.2007

Eerste en volgende reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun

Bladel

Al op de lagere school had ik er van gehoord, niet zozeer van Bladel, als wel van de Acht Zaligheden, acht dorpen in de omgeving van Bladel waarvan de naam eindigt op ‘sel’, waar je dan met wat fantasie zal(ig) van zou kunnen maken. Ik denk dat de onderwijzer op de Nijmeegse Sint Jozefschool er vooral de aandacht op vestigde omdat het hier nog echte katholieken betrof: doodarm, maar gemoedelijk. Wij, de leerlingen, stelden ons een nevelig landschap voor met kale bomen en mensen met petjes in plaggenhutten.

Meer kwam ik van Bladel te weten toen zich op de krant een echte Bladelse meldde: een stoute meid die zichzelf jongensachtig vond en dat ook een beetje cultiveerde, maar die allengs veel zachtmoedige en ronduit vrouwelijke trekjes bleek te vertonen, die zij ook in columns in de krant tot uiting bracht. Over haar moeder die met de gezondheid sukkelde maar toch het zachtaardige middelpunt van het gezin was gebleven, over een dappere vader die niet wilde weten van al te veel hulp, van haar broer de boswachter en van de nichtjestweeling in wie ze wat terugzag van haar eigen jongensachtige wilde jeugd.
Heel vaak reed ze naar Bladel omdat er weer een crisis was met de gezondheid van haar moeder. Maar afgelopen weekend was het echt zover: een complicerende longontsteking werd haar moeder fataal, drie dagen voor ze 84 zou worden.

En dus waren we gisteren in Bladel voor de uitvaartmis. De petjes waren er nog wel, al stonden die op het hoofd van de hangjongeren tegenover de kerk. Het enige dat op een plaggenhut leek was een sjiek restaurant met veel mos op het rieten dak. Maar het was nevelig weer, en de bomen waren kaal.

En voor de rest klopte ook alles. De kerk (Sint Petrus Banden) in een nogal ondefinieerbare stijl, maar misschien net honderd jaar oud; van binnen verrassend vrolijk crèmegeel, met tegen het plafond die schilderingen die zo typerend zijn voor de kerkelijke kunst van rond het midden van de vorige eeuw: let op de scheefgehouden hoofden en voeten. Een oude pastoor zoals je je die hier voorstelt. De dames van de begrafenisonderneming die stewardessenhoedjes uit de jaren vijftig dragen; de dirigent van het koor die fascinerend nichterig dirigeert.

En – voordeel van een familie waar journalisten in voorkomen – geen tenenkrommende teksten.

De familie zit stilletjes in de eerste banken, alleen de tweeling beweegt af en toe een beetje, ze zijn ook blij dat ze er even uit mogen om de kaarsen rond de kist aan te steken. Maar stilletjes, dat is het juiste woord. Hoe moet het nu met vader, die jarenlang driemaal per dag naar het verzorgingstehuis ging? Ik denk even: je kunt ook te oud worden.

De crematie is in Heeze, dertig kilometer verderop, met Eindhoven ertussen. Dat hadden ze in de jaren veertig, toen ik voor het eerst van Bladel hoorde, ook niet kunnen denken, daar te midden van de Acht Zaligheden.

13.12.2007

 

De foto is afkomstig van de website archimon.nl De kerk is getekend door J.H.H. van Groenendael, uit de school van Cuypers; van zijn hand zijn ook de H. Antonius van Padua in Eindhoven, de Lambertuskerk in Maastricht en mijn 'eigen' parochiekerk, Maria Hulp der Christenen in Nieuwenhagen.

Eerste en volgende reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Fotografe

Neem me nou even niet kwalijk zeg, maar die Hera Sooreh moet wel heel erg dringend. Wat ik van haar heb gezien zijn nietszeggende derderangs foto's met onbegrijpelijke onderwerpen – ik ga niet meteen zeggen: provocerende onderwerpen, waren ze maar provocerend, dan waren ze tenminste nog iets. Ze krijgt een museumdirecteur zo gek dat hij ze gaat ophangen en wat daar precies gebeurd is, dat weet ik ook niet, maar de museumdirecteur vindt het bij nader inzien niet zo'n goed idee. Hij had een in gewikkelde kunstgerelateerde smoes kunnen ophangen, maar hij is gewoon eerlijk: hij wil met zijn exposities liever geen bommengooiers uitnodigen.

Dat is koren op de molen van mevrouw Sooreh. De kunst wordt vermoord, om politieke redenen! Dezelfde politieke redenen waarom zij uit Iran is moeten vluchten! De roem ligt om de hoek, kortom.

Het is alsof een zeer ervaren mediadeskundige haar gecoacht heeft. Dus: geen interviews, zeker niet live op de televisie. Onderduiken, maar intussen wel van alles doen om in het nieuws te blijven. En een ingezonden stuk schrijven, en dat stuk werd gisteren geplaatst door nrc.next. Eigenlijk een brief aan minister Plasterk, die zij sommeert te zorgen dat haar foto's alsnog tentoongesteld worden. De fotografe, die intussen zichzelf ziet als de vóór de kunst en tégen het moslimfundamentalisme vermoorde onschuld, bestaat het om zich in dat stuk, schrik niet, te vergelijken met Picasso, met Pasolini, met Fellini, met Ingmar Bergman, want dat zijn allemaal kunstenaars die directeur Van Krimpen van het Haags Gemeentemuseum met zijn tegen haar werk gebruikte standpunt, naar de kelders van het museum zou moeten verbannen. (Ik wist niet eens dat Van Krimpen werk van de drie genoemde filmers in huis had.)
Want weet wel wie we hier voor ons hebben: niet alleen een fotografe van zelfbenoemd wereldformaat: zij heeft ook nog drie, let wel, drie dichtbundels niet alleen geschreven, nee, 'toegevoegd aan de Perzische literatuur'. Ze misbruikt zelfs een arme Iraanse homo voor haar doeleinden, Makvan, die vorige week in Teheran is opgehangen: dat hebben ze daar namelijk gedaan toen ze gehoord hadden van het werk van mevrouw Hera Sooreh, ik heb het drie keer moeten lezen voor het tot me doordrong wat ze hier ten beste gaf. 'Ik ervaar de ophanging van Makvan als hun antwoord.'

Kan iemand deze mevrouw het zwijgen opleggen (nee, niet doodschieten natuurlijk) vóór we hier weer eens zinloos een heleboel tijd en geld kwijt raken met een Hollands-Iraanse versie van de Deense cartoonrellen?
Nrc.next brengt de brief nogal prominent, maar ontkracht haar gelukkig met twee zinnetjes in een kadertje dat ernaast staat: het tweetal Nederlandse homo's die op de foto's staan 'hebben Hera gevraagd alle foto's met hun beeltenis te verwijderen. De kunstenares meent dat dit onmogelijk is: de beelden zijn al alom verspreid. Bovendien zou zij niet inzien waar de mannen zich druk over maken.'

Ja ja. Maar zelf duikt ze dus voor de zekerheid wel onder.
Vanmorgen zet Plasterk haar in een kortaf briefje in dezelfde krant nog eens goed op haar nummer. En nu wil ik er niets meer over horen.

12.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Hellup, Top 4000!

Een aantal jaren achter elkaar is het mooi geweest. Hoewel er natuurlijk altijd wel iets te mekkeren viel. Ik bedoel, hoe lang moet je er over doen om er achter te komen dat Bohemian Rhapsody van Queen een drakerig stuk imitatieverdriet is?
De Top 2000, die in de laatste week van december nu langzamerhand bijna zo traditioneel als het kerstfeest zelf, begint een beetje aan zichzelf te lijden. Natuurlijk, al die uitzenduren op Radio 2 moeten gevuld worden, experimenten met uitzenduren waarin niets werd uitgezonden zijn in het algemeen van korte duur geweest, want het volk wil behang. En eens per jaar mag het volk zelf het behang uitkiezen en dan moet je niet raar staan te kijken als het ieder jaar weer hetzelfde behangetje uit 1955 – nou ja, misschien 1974 – is dat in de laatste dagen van het jaar uit het plafond, de muur of de iPod galmt.

De Top 2000 is een enorme verzameling ‘onze liedjes’. Iedereen heeft een eigen liedje, meestal zijn die eigen liedjes van een stel, een paar, mensen die bij die muziek moeten denken aan gelukkige momenten in hun gezamenlijk leven. Niks op tegen natuurlijk, maar val er de overige mensheid niet mee lastig. Jullie kunnen toch op elk gewenst moment van de dag dat nummer draaien, desnoods uren, dagen, maanden, jaren – die so wie so als een schaduw heenvlieden – dezelfde deun uit de thuisbioscoop, de pc, de IPod en desnoods uit de wekkerradio laten daveren?

Maar nee, het moet in de Top 2000. Vanaf eind oktober staat de wereld op zijn kop, de kranten brengen opgewonden kolommen, dit jaar bijvoorbeeld over het nieuwe fenomeen van de georganiseerde stemacties die er nog eens toe zullen leiden dat Bohemian Rhapsody vanaf de eerste plaats wordt verdrongen door ‘Wilt heden nu treden’, of ‘Salve Regina’ – of misschien zelfs door het Wilhelmus.

Gisteren sloeg ik de nrc.next op, ik bladerde naar pagina 2 waar dagelijks de niet te versmaden column van Aaf Brandt Corstius staat en verdomd: hij stond er niet, en Fokke en Sukke ook niet, maar wel twee pagina’s (ook op 3 dus) lang een opsomming van de Top 1000 van Veronica, uit te spreiden over de hele nu lopende week, bestaande uit de muziek uit de jaren 80 en 90 (ze mikken dus op de jongelui) maar waarin die Bohemian Rhapsody in ieder geval wel in de Top 3 staat. Als je het boek ‘Dit was Veronica’ hebt gelezen, weet je hoe die Toplijsten daar tot stand kwamen en dus komen. Eén grote nepzooi.

 

De deur ging geheel dicht toen ik op pagina 27 van dezelfde krant de advertentie zag van Radio 10 Gold die er de Top 4000 tegenaan gooien, en daar de hele maand december voor nemen. Hellup! Het kan blijkbaar nog erger. Volgend jaar leggen we het fundament voor de Top Eén Miljoen, die drie jaar gaat duren, verdeeld over zeventien zenders.

Dan schakel ik, als jullie het goed vinden, over op Radio 4, ik filter er de gillende sopranen wel uit. Shit, die hebben ook een klassieke Top Tienduizend, herinner ik me van de afgelopen jaren. Dit jaar aangevoerd, vrees ik, door André Rieu en zijn Rendiermenners, die Stille Nacht, Dronken Nacht ten gehore brengen tegen het decor van het Winterpaleis van Sint Petersburg, maar dan drie keer zo groot.

Gelukkig heb ik hier Isola van Ornella Vanoni <- in diverse vormen voorhanden. Óns liedje.

11.12.2007

Reacties op Plein

Naar boven

Scroll voor meer columns van Sante Brun




Meer columns van Sante Brun

 

Het is makkelijker om door te gaan met columns
schrijven dan om er mee te kappen

Sante Wilhelmus Giuseppe Brun werd in november 1938 geboren in Nijmegen. Zijn vader was een 'allochtoon', namelijk een naar Nederland geëmigreerde Italiaan. Hij bezocht een kansarme lagere school maar maakte dat ruimschoots goed door het diploma hbs-a te halen op het wereldberoemde Canisius College. Omdat studeren er niet in zat, ging Brun om onopgehelderde redenen op zoek naar een baan in de journalistiek. Zo kwam hij in oktober 1959 terecht op het kantoor van het dagblad Ons Noorden in Leeuwarden, katholiek en gevestigd tegenover de gevangenis en de Bokmafabriek. Hier leerde hij de eerste beginselen van het mooiste vak van de wereld van de beheerder en samensteller van deze website.

Lang hield hij het daar niet uit, want de lokroep van Nijmegen was sterk en op 1 januari 1960 begon Sante Brun als leerling-journalist bij het dagblad De Gelderlander, onder leiding van de uitvinder van de journalistiek, Louis Fréquin, inderdaad, de vader van.

Na daar ruim zeven jaar het hele vak te hebben geleerd volgde hij alweer een lokroep, maar nu die van het grote geld, naar het Limburgs Dagblad in Heerlen. Daar schopte hij het na 30 jaar tot columnist. Na 32 jaar schopte het zelfs tot vutter.

Maar omdat het makkelijker is om door te gaan met columns schrijven dan om er mee te kappen, schrijft hij sinds 1999 zijn (vrijwel) dagelijkse columns op zijn eigen website, http://santebrun2.blogs.com. En af en toe ook nog eentje in het Limburgs Dagblad.

15.01.05

Sante in 1959
Sante als aankomend journalist in 1959.

 

Doorsturen

Naar boven