Boeken

hhBest

Tot gauw! Breda anders gezien

Door Toon van Miert

Een roze-wit ijsje op de grijze kinderkopjes. Ontglipt aan de handen van een te gulzig kind. Er zit een geschiedenis achter, een zelf te bedenken geschiedenis. Associaties die de dichteres aan het werk hebben gezet:

IJSJE

Je lippen hebben het begroet. Gelukkig dat.
Je had het allemaal nog voor je. Toch ging het anders.
De aarde schokte en trok het aan haar hart, naar Newtons wet.
De stenen hielden dit tegen, maar ook hen is smaak ontzegd.
Het heerlijke proeven is verschoven naar later.

Duizenden foto’s heeft Wessel Keizer gemaakt van de stad waar hij zo aan verknocht is geraakt. Dichteres Yvonne Né heeft er een vijftigtal geselecteerd en die zijn samengebracht in Tot Gauw! Zelfportret van Breda. Boeiende foto’s zijn het waar een geweldige suggestieve kracht vanuit gaat. Achter iedere foto zit een wereld verborgen zodat het bekijken ervan een ware ontdekkingsreis wordt. Dat was het ook voor Yvonne Né die zich heeft laten inspireren door het werk van Keizer en er gevoelige, toegankelijke poëzie bij heeft geschreven. “Nog aardiger is dat de door haar waargenomen en beschreven werelden vaak totaal verschillen van de werelden die ik achter de beelden had gezien.”

Keizer vindt dat de eenendertig gedichten zeker iets toevoegen aan zijn foto’s. Né is geraakt door het werk van Keizer en heeft bij de foto’s die haar het sterkst inspireerden commentaar gegeven dat als uitbreiding van het beeld kan gelden, niet als een verdubbeling, ook niet als ondertiteling. Fotografie en poëzie zijn verschillende “talen” waarmee je kunt communiceren, zegt Yvonne Né. De talen zijn uiteraard heel verschillend maar sluiten in dit boekwerk uitstekend bij elkaar aan. Wessel Keizer vindt dat de poëzie door zijn foto’s toegankelijker wordt. Yvonne Né is het daar niet mee eens en wil het woord toegankelijk in dezen niet gebruiken. Er is een wederzijdse ondersteuning: je ziet door de gedichten in de foto’s dingen die je anders misschien niet had gezien en de poëzie wordt “lichter” omdat de beeldvorming in het hoofd van de lezer, in eerste instantie aangejaagd door de taal, wordt ondersteund en op weg geholpen door het beeld.

Wessel Keizer en Yvonne Né. Naar foto Kees van Dongen

Er ontstaan onverwachte verbindingen en ontmoetingen. Een boeiend procédé dat het lezen en bekijken van het boek tot een genoegen maakt. Breda op zo’n verrassende manier in beeld en woord gebracht dat dat een groot publiek zal aanspreken. Zeker ook omdat nu eens niet de geijkte foto’s van Breda zijn gepubliceerd maar beelden die verder gaan, die algemeen menselijke aspecten tonen. En als er dan toch eens een bekend gebouw gefotografeerd is, dan is dat vanuit een bijzonder perspectief of in een sfeervolle ambiance zoals de prachtige watertoren in een herfstige avond.

WATERTOREN

Hij strekt zijn lijf en nek strak tussen zijn ringen op, weet
dat ie het water overleefde, ziet zich eeuwen toren blijven,
eenbeens silhouet. Hij heet naar stromen in die dagen die hem
zagen als een bron, zeeft immer vergezichten in z’n kop. Dat ie
staat vindt ie wet. Binnen gaat ie in op wat vragen vermogen.

Wilbert van den Bosch heeft een gevoelige inleiding geschreven waarvan de sfeer prima past bij de inhoud van dit bijzondere boek dat prachtig vorm gegeven is door Ton Homburg.

Wessel Keizer (foto's) en Yvonne Né (gedichten): 'Tot gauw! Zelfportret van Breda'. Uitgeverij Van Kemenade. Prijs: 12,50 euro, 240 pagina's waarvan 16 pag foto's in duotone

Toon van Miert was tot voor enkele jaren als leraar Nederlands verbonden aan het NHTV (Nationale Hogeschool voor Toerisme en Verkeer). Hij heeft tijdens zijn actieve leven een methode ontwikkeld. Nu is hij actief in tal van verenigingen op cultureel en historisch gebied.

Naar boven

Meer boekbesprekingen