Archief van de rubriek ‘Taal’
Nederlands op krukken
fgelopen weekeinde heb ik gelezen het boekje Against English, pleidooi voor het Nederlands, met op het achterplat nadere verduidelijking in de vorm van de kreten Weg met het Engels! Leve het Nederlands! Het is samengesteld door onder andere Lotte Jensen en Niek Pas en bevat 26 artikelen van de hand van uiteenlopende deskundigen.
Er is reden om aan te nemen dat de gemiddelde Nederlander met een opleiding op het niveau van de middelbare school zijn of haar taalkennis niet erg op orde heeft, in tegenstelling tot wat wel eens wordt beweerd.
Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest
Meeschrijven Groot Dictee bij CultuurSpoor Best
Op zaterdag 2 november presenteert NPO Radio 1 voor de tweede keer het Groot Dictee der Nederlandse Taal met als gastheer Taalstaat-presentator Frits Spits. Gerdi Verbeet, oud-voorzitter van de Tweede Kamer, leest het Groot Dictee der Nederlandse Taal voor. Belangstellenden kunnen bij CultuurSpoor Best meedoen met het dictee dat om 11.00 uur start en tot 13.00 uur duurt.
De 20 grote talen of: leer geen Vietnamees
Boekbespreking door Sante Brun
il je een taal leren? Doe maar Duits, of Frans, of Spaans. Of, ook een idee: Engels. Als je ze alle vier leert kun je je verstaanbaar maken voor een groot derde van de wereldbevolking. Natuurlijk zou je het ook kunnen proberen met Mandarijn, Hindi-Urdu, Japans of Javaans. Of Vietnamees. Je bent dan meteen over de helft van de wereldbevolking, maar tegen de tijd dat je je in die talen verstaanbaar kunt maken zul je merken dat je al een tijdje dood bent. Of al jaren op de gesloten afdeling van een psychiatrische kliniek zit.
Dat is de veilige conclusie die je kunt trekken na het lezen van het boek Babel, van de taaljournalist Gaston Dorren.
Verengelsing
De strijd tegen verengelsing kan als verloren worden beschouwd. Kleinzoon (4) bij het zien van de aardappeloogst uit zijn tuintje: ‘What the heck?’ ‘O my god!’
— Sante B. (@Turiddu) July 5, 2019
Zinsontleding
Als het goed is, leer je dit al op de basisschool (groepen 7 en 8). Zinsontleding. Wat dat is, kun je tegenwoordig ook online zien. Je kunt er ook oefenen. Hier.
Probeer deze zin te ontleden:
Ik bestrijd dat hij een overdreven rol heeft gespeeld in het feit dat Eindhoven Airport succesvol is.
Ze staat in de krant en is uitgesproken voor de rechter in een zogenaamde ontslagprocedure.
‘Hebban olla vogala’
Een eigentijdse versie van Hebban olla vogala, een tekst die een monnik in de elfde eeuw neerpende en die heel lang is beschouwd als ‘het oudste Nederlands’. De volledige tekst luidt: ‘Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu.’, waarvan de ‘hertaling’ luidt: ‘Hebben alle vogels nesten in aanbouw behalve ik en jij? Waar wachten we op?’
Gezien in de Irene(fiets)tunnel onder de Ringweg in Best.
Taalonderzoekje naar sneeuw en ijs
De Vlaamse taalkundige Miet Ooms stelt een online onderzoekje in naar de uitspraak per regio van woorden als sneeuw en ijs. (Bijgaande foto uit Best van dooiende sneeuw lijkt actueel, maar is niet van recente datum.) Klik hier als je aan het onderzoek mee wilt doen. Website Taalverhalen van Miet Ooms |
Ann de Craemer, schrijfster:
Godverdommemiljaardenondeju!
(Maandblad Onze Taal) Voorpagina hhBest
Groot Dictee, vervolg
n volgende keer doen de eindejaars van het Heerbeeck College, alle al dan niet zelfbenoemde Bekende Bestenaren, onder wie raadsleden en wethouders plus zij die hun hobby maken van het schrijven in bladen en blaadjes mee aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Het Heerbeeck stelt daarvoor natuurlijk zijn (niet hun!) aula ter beschikking, in aanmerking genomen dat volgens een recent onderzoek zestig procent van de studenten van het hoger onderwijs die taal niet onder de knie heeft.
Prettige dinges
Groot Dictee der Nederlandse Taal herboren
Zaterdagmorgen in de Bibliotheek van Haarlem, de stad waar volgens het traditionele gezegde het beste Nederlands wordt gesproken. In het midden presentator Frits Spits. Foto Twitter/Dave Kentie.
Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is herboren. Dankzij het radioprogramma De Taalstaat van Frits Spits (elke zaterdag 11-13 uur op NPO Radio 1) en taalkundige en –kunstenaar Wim Daniëls, die voor 2018 de tekst leverde.
Dat dictee onderscheidde zich (in gunstige zin) van de mallotigheden in voorgaande jaren op televisie, die waarschijnlijk mede tot het einde van die 27-jarige versie hebben geleid. Philip Freriks las ook dit 28e dictee voor en nam daarmee definitief afscheid van het fenomeen. Pieter van Diepen uit Leiden werd met maar twee fouten winnaar. Zijn reactie: ‘Vijf minuten beroemd.’
Volgende keer wel weer graag de Vlamingen erbij.
Grove taal en hatelijkheden
et gebruik van grove taal en het uiten van hatelijkheden, het loopt momenteel allemaal door elkaar. Laat ik maar met het eerste beginnen. Bij ons thuis was het indertijd verboden, zoiets te zeggen als ‘ben je belazerd’. Want dat refereerde aan Lazarus, die aan melaatsheid leed (als ik het goed heb, want erg bijbelvast ben ik niet).
In de roerige jaren zeventig van de vorige eeuw, de tijd van de democratisering en verzet tegen alles wat autoritair was en klonk, probeerde het establishment mee te doen en hoorde je bestuurders en andere bobo’s opeens zeggen: ‘we zijn grotelijks belazerd’. Klonk als belèèzerd. Sindsdien telde je pas mee, bij enige inventiviteit in het taalgebruik. Staatssecretaris en later wethouder van Amsterdam Jan Schaefer: In gelul kun je niet wonen.
Meer op Manieren – Voorpagina hhBest
Ook taalkennis Vlaamse studenten ondermaats
Spreek je moerstaal, Engels lukt je toch niet
et Bosten Seafood’. Ja, het zou mooi zijn geweest als het ook echt Boston Seafood was, en de betreffende winkel zich inderdaad in de hoofdstad van de Amerikaanse staat Massachusetts bevond. Maar nee, het is een viszaak in Heerlen, ik mag wel zeggen een eerste klas viszaak en Bosten is een heel gewone Heerlense naam, die met ere gedragen wordt door de hoogbejaarde mevrouw Bosten die elk jaar weer vanaf half juni, met een tevreden glimlach op het gezicht het mes hanteert om de Hollandse Nieuwe van ongerechtigheden te ontdoen en ze is de beste ter wereld, op dat gebied. Dat Allah haar een lang leven moge bescheren. (Dat is uitstekend Nederlands, al zeg ik het zelf.)
Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest