ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Archief van de rubriek ‘Geschiedenis’
‘Omgeving essentieel voor monument’
december 4th, 2015 | 
Author: 
Bij het bepalen van de status van een gebouwd monument, is de omgeving heel belangrijk. Dit zei Ger van den Oetelaar, onder meer voorzitter van de Stichting De Brabantse Boerderij, deze week bij de presentatie van een boek ‘t Goet te Arle, over ontstaansgeschiedenis en de restauratie van volgens archeologen en historici ‘de oudst bekende boerderij van West Europa’ (1263) aan de Oirschotseweg in Best. Van den Oetelaar is niet de eerste die dit opmerkt; de gezaghebbende restaurateur Nico de Bont liet zich onlangs in dezelfde geest uit.
Posted in 
Een weekje vakantie voor ‘oorlogskinderen’
et lijkt wel alsof ik hier een actie begin voor kinderen van recent toegestroomde vluchtelingen, maar het gaat om pure nationale geschiedenis. Volkomen vergeten, behalve door de enkelingen die er toen – van 1947 tot 1974 – bij betrokken waren: kinderkampen voor oorlogsslachtoffers
Still –> uit een filmpje van de Stichting Het Vierde Prinsenkind.
Journalist in 1977
Een journalist van het Noordhollands Dagblad anno 1977, werkend op een schrijfmachine. Het is een selfie avant la lettre van © Jan van de Ven
Villa Eras ‘t eigenlijke doelwit bombardement ‘44
De ‘villa van Eras’ aan de Duivelsbruglaan in Breda (Ginneken) staat te koop. Het is sinds 1947 in bezit van de congreatie Priesters van het Heilig Hart en ik heb er in die tijd nog wel, samen met mijn jongere broer, ‘de mis gediend’ (als misdienaar opgetreden). Maar dat is niet de belangrijkste herinnering. In een bericht in BN/DeStem staat onder meer dat het kapitale landhuis, aan de kop van de Bouvignelan in de oorlog door de Duitsers in beslag werd genomen en dienst deed als Kommandantur. Sterker nog, destijds wisten we niet beter dan dat daar een generale staf was gevestigd. En als zodanig was het ‘t eigenlijke en gemankeerde doel van een bombardement in 1944, waarbij de ernaast gelegen kuurinrichting Bad Wörishofen werd verwoest. (Het plaatje is van GB Makelaardij.)
De bokslegende en Kamp Vught
Nationaal monument Kamp Vught is een prachtig archief rijker geworden. Het gaat om unieke foto’s en documenten over Ben Bril (1912-2003), de legendarische Nederlandse bokskampioen van voor de Tweede Wereldoorlog, een oorlog die hij als jood uiteindelijk zou overleven. Bril zat vanaf april 1943 in het SS-kamp Vught en overleefde daarna kamp Bergen-Belsen. Foto © Jan van de Ven
Meer op Beeldenstormer
Franse soldaten 1795 waren in slechte conditie
Fysisch antropologe Constance van der Linde bij het 18e-eeuwse skelet van een Franse soldaat. Foto © Jan van de Ven
Onderzoek van een massagraf in Den Bosch
Jan van de Ven
Vier jaar geleden werd op bastion Baselaar in den bosch een massagraf van Franse soldaten gevonden. Een kleine zeventig mensen werden daar in de winter 1794/’95 begraven. Puzzelen met botten heeft veel informatie opgeleverd. Bijvoorbeeld dat het over het algemeen om vrij jonge mensen gaat, maar dat er ook enkele personen van boven de 50 jaar bij waren. En vrouwen die met het leger waren meegereisd. Dat de gezondheidstoestand van de mensen te wensen over liet en dat ze vermoedelijk tamelijk zwaar werk hadden verricht. Ook moeten meerdere mensen in het massagraf aan dysenterie hebben geleden. En er moet veel armoede zijn geweest, wat weer af te leiden valt uit slecht voedsel, wat weer af te leiden valt uit de conditie van de gebitten, bijvoorbeeld.
Geschiedenis: ‘Vuile Itak, ga terug naar je land’
Mijn vader kwam hier in 1921 omdat er in zijn uithoek van de wereld, nog nauwelijks bekomen van de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog, letterlijk geen droog brood te verdienen viel. Italië was een uithoek van de wereld die destijds voor Nederlanders net zo ver weg en exotisch was als tegenwoordig Irak of Syrië.
Meer op SanteLOGie
Wij waren ooit ook vluchtelingen
|
Wij waren ooit ook vluchtelingen, zoals duizenden uit Breda, in mei 1940. Franse hulptroepen verwachtten dat de stad ‘een tweede Diksmuiden’ (WO1) zou worden en de evacuatie, die op 12 mei begon, was een overheidsbevel. Ik maakte die vlucht mee als 6-jarige en de beelden ervan staan nog op m’n netvlies. Mijn vader schreef er in hetzelfde jaar nog een reportage in boekvorm over, die door Paul Brandt werd uitgegeven onder de titel Oorlogsstorm over Brabant (en later door de Duitsers in beslag genomen). Rond 1980 verzorgde ik een heruitgave – nog slechts antiquarisch verkrijgbaar: De vlucht uit Brabant. Met toelichting en achtergronden. |
 |
Geschiedenisles voor anafalbeten
Máxima was er in ieder geval bij, Willem IV ook, en diens moeder, zaterdagavond. Het was verrekkes koud dus ze hadden allemaal een zwarte deken om (alleen Willem niet, die wint nog een keer een Slag bij Waterloo) en waar keken ze naar?
Lodewijk Napoleon: Ik ben de konijn.
Ja, waar keken ze naar. Flink wat heen en weer varen op een stukje van de Amstel (Nederland, Waterloo, eh -land) met jetski’s, enige apart vormgegeven andere bootjes en een heuse amfibie-auto met daarachter een caravan die België bleek voor te stellen en die dan ook werd afgekoppeld en hulpeloos achtergelaten. Het leek wel geschiedenisles voor analfabeten.
Meer op SanteLOGie
Meer over Lodewijk Napoleon op NPO Geschiedenis
Geschiedenisles
Geschiedenisonderwijs: bij regionale kranten duurde 80-jarige oorlog 16 jaar korter. pic.twitter.com/4YMwydOKpD
— hhBest (@ecluse) 26 september 2015
Oma met poffer en ploffer
73-jarige oma draagt poffer en… revolver http://t.co/cjkPfX6uVe pic.twitter.com/MRfHFYdIsY
— Historiek.net (@historiek) 26 juli 2015
Koningin Juliana was een vrouw, dus daar moest je in de jaren vijftig maar niet naar luisteren
 |
Koningin Juliana was een vrouw, dus daar moest je niet naar luisteren. Haar onafhankelijke ideeën over religie, politiek en pacifisme, mede gevoed door vriendinnen/geestverwanten tijdens conferenties op Paleis ’t Loo, werden als bedreigend ervaren, niet in de laatste plaats door haar echtgenoot, prins Bernhard. Die bond in 1956 (anoniem) via een interview in het Duitse blad Der Spiegel, de kat de bel aan. Dit staat in het boek De geest van het Oude Loo, de dissertatie waarop historicus Han van Bree vandaag aan de Leidse universiteit promoveerde. |
De Laan van Goed en Kwaad
‘Aan de Maliebaan’ is perfecte samenvatting van wat Nederland overkwam in WO2
Je kunt natuurlijk, geboortig van na de oorlog, het voornemen maken, de 29 dikke boeken van Loe de Jong Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog (alleen de titel al) te gaan lezen, ‘ten behoeve van je algemene ontwikkeling’. Maar wie begint daar nog aan?
Geef mij dan toch maar Aan de Maliebaan van de journalist-historicus Ad van Liempt. Zelden heb ik zoveel relevante informatie over WO2 op zo’n heldere manier als in een thriller zien samengebracht. Geschiedschrijving en onderzoeksjournalistiek van topniveau.
Als geboren en getogen Utrechter, kreeg Van Liempt een unieke kans door de positie die de Maliebaan (de Nederlandse Unter den Linden, luidt zijn vondst) tijdens die rampzalige vijf jaren innam als huisvestingsplek van Goed en Kwaad.
Een deftig huis aan de Maliebaan
Het huis van Frits Fentener van Vlissingen, destijds buurman van aartsbisschop Jan de Jong, heeft een prominente plaats in het boek van Ad van Liempt Aan de Maliebaan, over de rol van deze een kilometer lange laan in Utrecht, tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1985 bezocht ik dat huis, Maliebaan 42, en schreef er een column over in het Brabants Dagblad.
Je kunt de leesbaarheid van het stukje bevorderen, door Ctrl-+ gelijktijdig in te drukken.
Koninkrijkjes bij de vleet…ooit
Boekbespreking door Sante Brun
| Hebben jullie ooit gehoord van de koninkrijken Etrurië, Sabaudia, Alt Clud, Tolosa, Aragon, Litva, Borussia (behalve als voetbalclub), Rosenau, Tsernagora, Rusyn, Eire? Toegegeven, meerdere staten waren niet eens koninkrijken (met een koning, dus, maar bijvoorbeeld hertogdommen) en jullie hadden wel heel erg moeten opletten om het bestaan van Rusyn op te merken, want dat heeft precies één dag bestaan. Maar ook alle andere – en nog veel meer – hebben deze koninkrijken met elkaar gemeen, dat ze als staatsvorm niet meer bestaan. |  |
Hij was ook onze hoop: Winston Churchill
‘But all the King’s horses and all the King’s men can’t put Humpty Dumpty together again’ Met dit citaat uit een oud Engels kinderliedje typeerde Winston Churchill’s scherpzinnige echtgenote Clementine diens situatie na de voor hem nadelig verlopen verkiezingen in 1945. Ondankbaarheid van het Britse volk jegens de redder des vaderlands in WO2? Ach nee, platvloerse politiek. Nadat Churchill zijn levenswerk had verricht, aan het hoofd van een coalitie-kabinet, was het onvermijdbaar dat Labour aan zet was. En Clementine kreeg ongelijk: in de jaren vijftig zou Winston nog één keer vlammen als minister president. Toen het er op aan kwam, was-ie niet weg te branden.
Historicus Geoffrey Best beschrijft het allemaal minutieus, niettemin compact en zeer toegankelijk in een nieuwe biografie, waarvan de Nederlandse vertaling (uitstekend werk van Rob Hartmans) binnen de kortste keren vier drukken haalde. Wat een wonder. Churchill was na zijn We never surrender in 1940 ook onze hoop.
Museumgids is geschiedenis van Kamp Vught
Bettina Drion, Stephanie Lalihatu en Selma Huffener zijn de eersten die het boekje mogen openslaan: de museumgids van Barak 1b. Directeur Jeroen van den Eijnde van Nationaal Monument Kamp Vught heeft hun de eerste exemplaren overhandigd van wat je een compleet geschiedenisboek kunt noemen van de Lunettenlaan en omgeving in Vught, sinds halverwege de tweede wereldoorlog: ‘Barak 1b, als muren konden spreken’. Foto © Jan van de Ven
Meer op Beeldenstormer
Wolf niet alleen in sprookjes verscheurend dier
Dat de wolf – tot aan het einde van de negentiende eeuw aanwezig in ons land en dezer dagen opnieuw gesignaleerd – een verscheurend dier is, of in elk geval was, blijkt niet alleen uit sprookjes als Roodkapje en De Wolf en de Zeven Geitjes.
Wandelen langs een eeuw Eindhovense ziekenzorg
In een gang die – in verband met nieuwbouw – dienst doet als tijdelijke hoofdingang van het Catharinaziekenhuis, hangt een zestal zogenaamde ‘eerste stenen’ en gedenkstenen, waarvan je meer dan een eeuw geschiedenis van de Eindhovense ziekenzorg kunt aflezen – althans de katholieke signatuur en de ‘voorname’ rol van de notabelen.
‘Kekt uit oe soepers’ *)
De Sint-Annastraat in Breda, een van de negen straatjes in die stad, gepromoot door de Stichting Cultuurbehoud Breda onder het motto Hip Ambacht. De stichting kreeg daarvoor in 2013 de erfgoedprijs. ‘Hip Ambacht’ en het Sint-Annastraatje? Daar valt vanuit het verleden nog wel wat meer over te vertellen. (Foto in het tijdschrift in brabant.)
Het tijdschrift voor Brabants heem en erfgoed in brabant verraste zijn abonnees met een extra nummer in de aanloop tot de uitreiking van de Brabantse Erfgoedprijs 2015. Ook al welkom omdat IB zijn verschijningsfrequentie vorig jaar om financiële redenen van zes naar vier nummers heeft moeten terugbrengen. Het extraatje mag er wezen: veel info over de stand van zaken met het Brabants erfgoed en over de mensen die daar met hart en ziel aan werken.