Archief van de rubriek ‘Cultuur’
De emancipatie van Brabant duurde een eeuw
Boekbespreking door Guido t’ Sas
De oorlog was voorbij, de wereld was op z’n kop gezet, maar toch moest Jan Naaijkens, schrijver, regisseur, en acteur van en in toneelstukken voor amateurs, de pastoor van Hilvarenbeek nog gaan vragen, of hij de rol van de Maagd Maria door een vrouw mocht laten spelen. Dit tekent het gegeven dat de culturele emancipatie van Brabant zo ongeveer een eeuw heeft geduurd.
Kaleidoscoop amateurtoneel afspiegeling culturele ontwikkeling
Jan Smeets (1945), een leven lang in alle denkbare posities bezig met theater, heeft onder de titel Eén groot podium de geschiedenis van het amateurtoneel in Noord-Brabant te boek gesteld: ruim 500 bladzijden informatie, verlucht met een veelvoud aan ‘historische’ afbeeldingen. Een kaleidoscoop, die als een afspiegeling kan worden beschouwd van 150 jaar culturele ontwikkeling in deze provincie.
Lenny Kuhr in ‘t Tejaterke
Claude Monet, gefilmd in tuin Giverny (1915)
De impressionist Claude Monet (1840-1926) door Sacha Guitry in 1915 gefilmd, schilderend in zijn (nog immer bestaande en veel bezochte) tuin in Giverny. De website Open Culture verzamelde maar liefst acht filmopnamen van wereldberoemde kunstenaars: behalve Monet, onder anderen Pierre-Auguste Renoir, de beeldhouwer Auguste Rodin, Matisse en Picasso.
De doorbraak van de moderne muziek
Boekbespreking door Guido t’ Sas
‘Wir setzen uns mit Tränen nieder’
Goede Vrijdag. Journaliste Margriet Vroomans (onder meer Radio 4) ried ons via Twitter deze opname van een deel uit Bach’s Mattheus Passie aan. Omroep Best zendt vanmiddag van 12 tot 16 uur een registratie uit van een uitvoering in 2007 door het Kempenkoor in de Oirschotse Sint-Pietersbasiliek. @MVroomans @Radio4nl
CultuurSpoor Best: gewoon beginnen
Het gevoel, welkom te zijn is kennelijk belangrijker dan een logo.
Hoewel nog omringd door onzekerheden, met name wat betreft de huisvesting in het centrum, is de samenwerking van drie culturele instellingen in Best – de Bibliotheek, het educatief centrum De Wig en het intergemeentelijke muziek- en dansinstituut Pulz – onder de trefzekere, eigentijdse naam CultuurSpoor ‘gewoon begonnen’. En zo hoort dat. Je kunt over zoiets eindeloos delibereren, maar dat zet doorgaans geen zoden aan de dijk.
Meer op Manieren
Feestelijke passiemuziek, kan dat?
Ja, in het Stabat Mater van Haydn
Het is de grondlegger van de Weense Klassieken wel onder de neus gewreven: is dat soms niet ‘n tikkeltje te hübsch, dat Stabat Mater Dolorosa? Joseph Haydn moet er met zijn roomse blijheid op hebben gereageerd. Maar ook niet iets, om mee te zitten. Integendeel, zo bleek vrijdagavond bij de eerste van drie uitvoeringen in Oirschot door het Brabant Koor, philharmonie zuidnederland en vier solisten.
Bieb even naamloos
De Bestse Bibliotheek is even naamloos. Dat heeft met de naamsverandering te maken, nu er sinds 1 januari een samenwerkingsverband van kracht is met het educatief centrum De Wig. De nieuwe naam, die (nog) niet onder het doek is verborgen, zal komende zondag, in het kader van de feestelijkheden rond het 50-jarig bestaan van de bieb worden onthuld.
Korten en afbreken
De regeringscoalitie kan dan wel roepen dat ‘het weer goed gaat’ het korten en afbreken gaat onverminderd door. Zo heeft de Bestse Bibliotheek, die het tot dusver 50 jaar heeft volgehouden, de abonnementen van 32 tijdschriften moeten opzeggen. Dat is ongeveer een kwart van de collectie, meldt bestuurder Ingrid van Beek desgevraagd. Er zijn overigens ook bladen bij, waarvan de uitgave is gestaakt. De bieb-bezoeker wordt geïnformeerd met A4-tjes op de uitstalplanken.
Toots stopt
Foto © Jan van de Ven
Toots Thielemans, 91 inmiddels, het mondharmonika-fenomeen van wereldformaat, speelt niet meer. Een man die zich veel heeft te herinneren.
Sante Brun kijkt ook terug en verwijst aan het slot van zijn column naar een registratie van de AVRO op YouTube.
Meer op SanteLOGie
‘Moulin de la Galette’ Van Gogh te koop
De Moulin de la Galette (nog bestaand, op Montmartre, als restaurant, dat wel) is door Vincent van Gogh, die met zijn broer Theo in de buurt woonde, rond 1886 meermalen geschilderd. Ook zijn vakbroeder Renoir hield er zich mee bezig: Bal du Moulin de Galette (1876), evenals De Toulouse Lautrec: Au bal du Moulin de la Galette (1889). De Galette is daardoor minstens zo beroemd als de Moulin Rouge. De website Historiek weet nog meer. Reguliere media zijn er trouwens nu ook achter 😉 |
De Narrekap gaat Shakespeare spelen
De Bestse toneelvereniging De Narrekap gaat Een Midzomernachtsdroom van William Shakespeare spelen, in een bewerking van Peter Stax. De première is op zaterdag 20 september in ‘t Teaterke. Daarna volgen in de weekends daarop nog zes voorstellingen. De regie is in handen van Eef Goudsmits.
Info: narrekap.nl
De laatste lezer?
De Nieuwe Emmasingel in Eindhoven. even voor winkelsluitingstijd. maar boekhandel Polare is de hele dag – zoals ook de afgelopen dagen – niet open geweest. De man onder de paraplu leest een gedicht op de winkelruit dat over de teloorgang van het lezen gaat. Is hij de laatste lezer? Had Polare ook nog maar M.F. van Piere moeten heten en haar winkel aan de Bossche Kerkstraat Adr. Heijnen. Zeker in het culturele vlak verander je namen niet ongestraft.
Foto © Jan van de Ven
Achterom kijken 34
In deze serie, getiteld Achterom kijken, plaats ik mijn hoofdzakelijk documentaire foto’s, gemaakt in onder meer Friesland (1956-1961) en Noord-Brabant (vóór 1956 en sinds 1961). Meer info hierover. Klik op de foto voor het originele exemplaar. De complete serie is via ‘Rubrieken’ in het menu (links) te bereiken. © Guido t’ Sas. |
Brabants Orkest bij het afscheid van oprichter Hein Jordans, 1979
In 1979, het jaar dat zijn oprichter en chef dirigent Hein Jordans afscheid nam, speelde Het Brabants Orkest onder diens leiding in de centrale hal van het Provinciehuis. Enkele jaren geleden fuseerde HBO met het Limburgs Symfonie Orkest tot Philharmonie Zuidnederland.
De winkelier van toen
De media puilen uit van berichten en verhalen over het verdwijnen van winkels en de leegloop van stadscentra. Het wordt er niet gezelliger op constateert onder anderen Jos Kessels in het ED over de situatie in Eindhoven, al ziet hij het ‘over de kop gaan’ van winkels als ‘iets van alle tijden’.
Veertig minuten radio over Bomans
Het begin klinkt wat infantiel, maar verder is het een uitstekende uitzending, die van vpro´s OVT over Godfried Bomans. Vooral zijn worsteling met het strenge en later afbrokkelende katholicisme en zijn moeizame relatie met zijn vader krijgen veel aandacht.
Enkele dingen worden ontzenuwd: vermeende dronkenschap tijdens het Grand Gala du Disque in 1963 en de veel genoemde relatie tussen Bomans’ verblijf op Rottumerplaat en zijn plotseling overlijden, nota bene een half jaar later.
De link naar dit radioprogramma staat onderaan dit stukje op Manieren.
Lees ook: Is dit bij OVT straks nog mogelijk?
Onnozel
Boris van der Ham, oud-politicus (D66) en voorzitter van het Humanistisch Verbond, heeft naar verluidt in een artikel in de NRC gepleit voor ‘omvorming’ van het kerstfeest tot een midwinterfeest, zoals de oude germanen dat vierden. Wat ´n flauwekul. Vandaag is het Onnozele Kinderen, waarbij onnozel staat voor onschuldig. De cultuurfilosofie van Boris van der Ham, die is pas onnozel.
Meer op Manieren
De Brand in De Jonge Jan
|
‘De brand in de Jonge Jan’, zo noemde Henri t’ Sas de eenacter uit 1903 van Herman Heijermans, een ‘transformatiespel’ dat hij gedurende bijna een halve eeuw op zijn repertoire van voordrachtkunstenaar had staan.
Toen t’ Sas (Breda, 1877-1966) op hoge leeftijd was, is deze uitvoering op audioband vastgelegd. En nu is deze opname online gezet, te beluisteren met de toneeltekst, onderverdeeld in de negen scènes, op het scherm van computer, smartphone of tablet. Plus de foto’s die de Bredase fotograaf Leo Legrand van Henri’s personages heeft gemaakt. |
Kees Brusse (1925-2013)
Rijke provincie, arme Van Gogh
J.C.M. van der Schoot
|