hhBest – Sinds 1996

Archief van de rubriek ‘Columns’

Onder bobo’s van de Publieke Omroep gaan nu weer stemmen  op tot herinvoering van het kijk- en luistergeld. Je moet toch wat, in de strijd om het voortbestaan?

Hoewel ik nu óók betaal, namelijk via de inkomstenbelasting, wil ik bij doorgaan van dit idee, wel precies weten waarvoor en voor wie ik betaal. Voor Pauw of voor Pow, voor Bolle Paul of voor Minimaxi?

Lees verder op Manieren

Wikipedia: Een relict is een organisme, soort of verschijnsel (…) uit vroeger tijden dat de grote veranderingen sindsdien in het milieu heeft overleefd, terwijl de andere soorten zijn uitgestorven dan wel verdwenen.
Hoewel het niet voldoet aan de voorwaarde dat ‘de andere soorten zijn verdwenen’, is het afgebeelde toiletgebouwtje een typisch voorbeeld van een relict. Het gebouwtje, dat allang niet meer doet wat het belooft, namelijk toilet wezen, staat bij het Bredase etablissement Huis Den Deijl, achter het Mastbosch in Breda.

Bij een groot familiefeest dat wij daar mochten beleven, werd ik bestormd door herinneringen. Dat feest was ook niet voor niets dáár georganiseerd. Onze familie is als het ware onverbrekelijk met Den Deijl  verbonden. Mijn jongste zus had er bij voorbeeld in 1945 haar bruiloft, waarbij men volgens mijn vader, bij gebrek aan beter, ‘korstjes van pasteien’ at.

Lees verder op Manieren

Omroep Max wordt zo langzamerhand het venduhuis van de publieke omroep. Verbijsterd keek ik naar een nieuwe aflevering van Wie van de Drie. In een uitzinnig decor uit de jaren zeventig – ik herinner me die tijd, zo gortig maakten we het toen echt niet – zaten daar ineens die vier die we toen heel deftig panelleden plachten te noemen, met dat bordje op schoot met drie van die houten plankjes met een nummer erop waarvan je er een omhoog moest zetten als je meende te weten wie van de drie de glazenwasser was. Een leuke vernieuwing zou zijn geweest als aan het eind werd geroepen: Géén van de Drie!

Lees verder op SanteLOGie

Sante Brun – een verklaard bewonderaar – werpt zich op als souffleur van Femke Halsema.

Zie SanteLOGie

Wie noemt er nu z’n kinderbewaarplaats Knuffelparadijs? Ik zou er niet over piekeren, mijn kroost daar te stallen.
De zedenzaak in Amsterdam kwam aan het licht in een weekeinde, waarin ik met vrienden discussieerde over het kennelijke ‘alleenrecht’ van r.-k. geestelijken op kindermisbruik. In de loop van maanden heb ik, als ik me goed herinner, van één geval in protestantse kring kennis genomen. Een koster in een Hollands dorpje. Mij maak je niet wijs dat dit een exclusieve bezigheid is van religieus georiënteerden die met kinderen te maken hebben.

En ziedaar.

Een enorme klap trouwens voor het imago van het homosexuele bevolkingsdeel, omdat hier een gehuwd homostel is ontspoord met  praktische pedofilie, annex kinderporno.

Verder op Manieren

Wat moet je daar nou mee, met het nieuws dat de 67-jarige voorzitter van werkgeversvereniging VNO-NCW Bernard Wientjes de ‘invloedrijkste Nederlander’ van 2010 is. Volgens de Volkskrant, die elk jaar weer dit openingsnieuws maakt door dat analyserend uit te zoeken.
Niks, want het is infotainment, dat alleen maar als aanvulling dient voor de kaartenbakken van praatshows als Pauw en Witteman en De Wereld Draait Door.

Lees verder op Manieren

Een opmerkelijk initiatief, namelijk van een oppositiepartij (GroenLinks) en een coalitiepartner (CDA): een nieuw wetsvoorstel, dat de werknemer het recht moet geven op flexibele, wisselende werktijden en op thuiswerken. Maar dit kan wel verstrekkende gevolgen hebben, waarbij vooral het overschot aan kantoren in het geding is.

Manieren

De sportwereld is één grote verzameling oplichters, gewelddadige criminelen, flessentrekkers, drugsgebruikers en roddelkonten. Ik fantaseer dit niet, ik lees gewoon de krant.

SanteLOGie

Geweldig toch, die aanstaande veiling bij Sotheby’s van de spullen van Juul en Benno? Dáár zal me een volk op af komen.
Een zekere ontroering maakt zich van mij meester. De smaak, de geur van de negentiende eeuw, die overigens volgens een professor die daar recentelijk een boek over heeft geschreven niet overal even fris was. Er is huisraad bij die nog door Willem I is aangeschaft. Geleidelijk aan naar de zolders verdwenen en verstoft.

Lees verder op Manieren

Het VVD-kamerlid Ton Elias dat, in afwisseling met zijn collega’s Halsema (GroenLinks) en Bosma (PVV) een column mag schrijven in de NRC, heeft begrijpelijkerwijs moeite met de openbaarmaking van het feit dat hij ‘n jaar of dertig geleden voorwaardelijk is veroordeeld wegens rijden onder invloed.

Manieren

Aaf Brandt Corstius is na anderhalf jaar weer met zwangerschapsverlof. Vijf vrouwen vervangen haar bij toerbeurt, totdat ook zij verhoopt of onverhoopt met zwangerschapsverlof moeten. ABC ontbreekt deze keer in de Volkskrant. Voorheen schreef zij als kortweg Aaf in nrc.next. Vond ik haar toen beter? Ik geloof het wel.

Manieren

In Friesland fuseren vijf gemeenten, waaronder Sneek en Bolsward tot één gemeente van 80.000 inwoners. Grote eensgezindheid, behalve over de naam. Volgens de bijbehorende website kiest bijna 60% voor Súdwest Fryslân. De naam Sneek-Súdwest Fryslân heeft de voorkeur van 24 procent. Ja, dat zou met name Sneek (Snits) met 33.000 inwoners de grootste, wel willen, maar Bolsward (Boalsert) met 9800 natuurlijk niet.
Ik neem aan dat Sneek de hoofdplaats wordt, wat betekent dat het mooiste stadhuis <- van Nederland, dat van Bolsward, zijn functie verliest. Niet getreurd, Bôlletongersdei (Stierendonderdag) zal toch wel behouden zijn?

Verder op Manieren

Kijk, dat we helemaal of half geregeerd worden door querulanten en drankrijders is tot daaraan toe, maar dat het nu ook nog de onbenullen lijkt te lukken, eerlang ‘n greep naar de macht te doen…

Verder op Manieren

Hoeveel zou Eindhoven Airport betaald hebben voor dat flutonderzoek van het Amsterdamse Trendbox naar het draagvlak in de regio Zuidoost Brabant voor drastische uitbreiding van z’n activiteiten? Uit ingezonden stukken in het Eindhovens Dagblad, ontstaat de indruk, dat behalve Trendbox en Eindhoven Airport nauwelijks iemand in het waarheidsgehalte van dat met foto’s van Amsterdam Arena en de Haagse Passage geïllustreerde rapport gelooft.  Een mottig draagvlak dus.

Lees alles op Manieren

Het gerechtshof in Den Bosch heeft – in hoger beroep dus – een 24-jarige Bredanaar vrijgesproken van het ongevraagd zoenen van een politieagente. Volgens ´t hof is de seksuele context van deze kus op mond dan wel op wang niet aangetoond. Dus geen aanranding. Klaagster en verdachte af door een zijdeur, waarachter….het zal toch niet zijn?

Opmerkelijke bijkomstigheid, de collega´s van de agente hebben ´niets gezien´. Was ´t niet Johnny Hoes die zong: ´ ´k Heb niks gezien (bis), keek ergens anders naar.’? Tja, dan ben je gauw uitgepraat.

Verdere overwegingen van het gerechtshof zijn mij niet bekend. Wat te denken, bij voorbeeld van het recent in de media circulerende gegeven dat politieagent volgens (het zal wel weer een internet-) onderzoek wordt gerekend tot de minst sexy beroepen. Grote uitzondering: de politievrouw. Die valt onder de top tien.

Verder op Manieren

Een ding is zeker, die oliebollenkraam van Bettonviel, staat er toch maar, op dat braakliggend stuk grond naast de Koetshuistuin aan de Hoofdstraat in Best. Gelukkig zonder inspraak, zonder Klankbordgroepen, zonder weet ik veel wat voor instantie dan ook die zich náást het gemeentebestuur bezighoudt met de ontwikkeling van een nieuw centrum. Gezellig, en het kost niks. Bijna had ik waarempel het woord bruisend gebruikt, maar men kent denk ik mijn opvatting over deze nietszeggende kwalificatie van wat dat nieuwe centrum zou moeten worden.

(De foto is gemaakt op 17 december.)

Lees verder op Manieren

In mijn jeugd – ja, dit wordt er weer een van opa vertelt – strompelde men vanaf half november door het halfduister en zei tegen elkaar: ‘De donkere dagen voor Kerstmis.’ Dat had toen een diepere betekenis, want men bedoelde er ook mee: aan het einde van deze tunnel is er de warmte en het licht. Symboliek, waar je vandaag niet meer mee moet aan komen, hoewel…

(Dit is de ‘gesproken column’ voor Omroep Best op 17 november, 18:10 in het programma Best Interessant.’) 

Lees verder op Manieren

Na lange tijd weer eens oog-in-oog met een Rolleiflex. Prominent in handen – nou ja, niet helemaal want op statief – bij fotograaf Martien Coppens (1908-1986). De Rolleiflex is niet de eerste de beste, maar wel de eerste èn de beste twee-ogige spiegelreflexcamera ter wereld. Uiteraard Duits fabrikaat. Tot op zekere hoogte nagemaakt. Door de Japanners. Ik denk dat de Rolleiflex nog, zoals in de film Blow Up, in ateliers wordt gebruikt, hoewel… de digitalisering gaat nu wel heel erg hard.

Lees verder op Manieren

Zie ook: Sante Brun: Ergens een doos vol negatieven

Een goede collega is er niet meer. Toon Kloet, een werkzaam leven redacteur van het dagblad De Stem (tegenwoordig BN-De Stem) in Breda, is op 9 januari overleden. Hij werd toch nog 81 jaar, hoewel hij al meer dan twintig jaar te kampen had met een longaandoening.

Lees verder op Manieren

Opeens zag ik hem weer, voor het eerst in meer dan veertig jaar. Mijn vriend Sjoerd Andringa, fotograaf en filmer te Leeuwarden.

Virtueel weliswaar, in 42 jaar oude beelden: een korte, maar – als altijd – volledige scène van Bert Haanstra in zijn film De Stem van het Water. Sjoerd regisseert de winnaars van het Skûtsjesilen 1965 – spoort ze aan tot gejuich en drukt met zijn Linhof af. (Zie bovenstaande stills uit Haanstra’s film.)

Ik ben sinds kort in het gelukkige bezit van Haanstra’s oeuvre op dvd en als gebiologeerd zat ik te kijken naar misschien wel de beste filmische reportage van het zeilen met de grote vrachtschepen ooit, toen Sjoerd voorbij flitste. Maar dan ook meteen Sjoerd, zoals ik hem heb gekend:

Als de handige fotojournalist, die precies wist, hoe de Friese mensen in hun eigen taal te benaderen, teneinde op de plaat te krijgen wat hij wilde.

Sjoerd Andringa (inmiddels 86) was in dienst van het Friesch Dagblad, werkte daarnaast voor de Friese editie van het toenmalige Het Vrije Volk en voor het eveneens inmiddels wijlen katholieke dagblad Ons Noorden. (Toen dat krantje op z’n laatste benen liep, een situatie die ik destijds niet heb afgewacht, smeet Sjoerd er soms zijn foto’s op het bureau met de woorden ‘Laat de betaling maar zitten’.) Het had een lange voorgeschiedenis, waarin de redactie van het protestants-christelijke Friesch Dagblad, samenwerkte met die van ON, als een vorm van solidariteit tegenover de almachtige Leeuwarder Courant, zich noemende ‘Hoofdblad van Friesland’.

Ik leerde Sjoerd kennen toen ik als 22-jarige op de tweesprong stond van schrijvende en fotograferende journalistiek. Toen ik mijn eerste krantenfoto in Friesland had gemaakt – op de vliegbasis Leeuwarden – nam hij mij mee naar zijn huis aan de Molenstraat, om dat prentje voor mij te ontwikkelen en af te drukken. Ik maakte daar meteen kennis met zijn vrouw Greet en de kinderen (zij kregen er uiteindelijk elf) en was wat men noemt verkocht. Zoveel warmte, zo’n heerlijke geordende chaos, bestierd door Greet. En dan Sjoerds doka met een ingenieus geconstrueerd plateautje, dat door een oude klokslinger in beweging werd gezet om het bakje ontwikkelaar te laten schommelen, terwijl hij de nog natte (!) film op een glasplaat door de vergrotingskoker schoof. Want als er bij voorbeeld een boerderij brandde (Pleats yn’e brân!) dan was snel-snel-snel het parool in die tijd en het ging nu eenmaal nog analoog. Soms kon Sjoerd niet vermijden, dat er nog een waterbelletje op de afdruk zichtbaar was, maar ja…

Sjoerd Andringa is een – gelukkig nog levende, ik heb hem zojuist aan de telefoon gehad – legende. Over hem zijn talloze ware en onware, maar daarom niet minder leuke verhalen in omloop. Zoals dat over zijn gewoonte, de dingen van bovenaf te bekijken. Het kon zo gek niet zijn of je zag hem wel met een geleende trap sjouwen – en lukte dat eens niet, dan klom-ie wel in een hoogspanningsmast. Apocrief is de roddel dat Sjoerd eens te laat arriveerde bij de opening van een weg door de toenmalige Commissaris der Koningin H.P. Linthorst Homan en een lint uit zijn zak toverde, om dat nog gauw even over die weg te spannen. Linthorst Homan was in elk geval iemand, die aan zoiets wel wilde meewerken. Photoshoppen bestond dus nog niet, maar Sjoerd was van huis uit tekenaar en schilder (Greet op ’n keer: ‘Ach, zou je nou zeggen dat ik met die man op ’n zolderkamertje begonnen ben?’). Dus ging er eens iets mis, dan had hij wel een oplossing.

Op ’n avond brandde een bejaardenhuis in Veenwouden af. Avondrood zal het wel geheten hebben. Toen Sjoerd met witte cap op in zijn supersnelle Fiat Sport cabrio arriveerde, waren de vlammen nét gedoofd. Genoeg gloed, maar geen vlammen. Daar moest dus wel even het penseel aan te pas komen. Want de Leeuwarder Courant mét vlammen en het Friesch Dagblad zonder, dat kon natuurlijk niet. Wat Sjoerd afleverde was klasse, alleen… in dit geval stond de wind in Veenwouden toevallig de andere richting uit en niemand die dat natuurlijk beter had gezien dan de plaatselijke brandweercommandant!

Ja en dan die keer, dat iemand veertig jaar in een of andere Leeuwarder zorginstelling verbleef en dat werd gevierd. Het vrouwke zat achter een stapel cadeaus, maar Sjoerd vond, volgens mij terecht, dat ze wat meer boven die cadeaus moest uitsteken en vroeg haar even te gaan staan. ‘Nee, nee’, riepen de verzorgsters in koor, maar het was al gebeurd: het vrouwke was opgestaan en zowat onder de tafelrand verdwenen.

Sjoerd en Greet zijn de slagen in het leven niet bespaard. Ze verloren drie van hun kinderen, een dochter (‘de liefste zuster van het ziekenhuis’) en twee zonen bij ongevallen.

Gelukkig hadden ze elkaar, en nog!

Download deze column als Worddocument.

Zie ook: Friesch Dagblad over Sjoerd’s films en foto in Leeuwarder Courant, waarop zoon en opvolger Frans Andringa een exemplaar van een digitale compilatie van de films krijgt.

Audio 

De journalist Johan van Minnen haalt als columnist van OVT/VPRO in 2003 herinneringen op aan zijn Friese tijd en aan Sjoerd Andringa. Hier