ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Archief van de rubriek ‘Breda’
Tony Dirne, muziekproducent en schrijver:
oktober 7th, 2017 | 
Author: Het is misschien typisch, maar Brabanders en Friezen gaan heel goed samen. Dat heb ik al ontdekt tijdens mijn diensttijd.
Posted in 
Een hand op een koninklijke schouder
Koningin Wilhelmina en kroonprinses Juliana tijdens een wandeling over het landgoed Anneville, voorjaar 1945. Fotograaf onbekend.
Eigenlijk was het niet een hand, maar een knuist op een koninklijke schouder; dat leg ik straks nog wel uit. Jolande Withuis vermeldt in haar boek Juliana een waarschuwing van de toenmalige kroonprinses richting haar moeder dat men het in Canada (waar Juliana tijdens de oorlog verbleef) heel gewoon vindt, de hand op je schouder te leggen. Men moet dit zien in het licht van het stijve hofprotocol, dat elk lijfelijk contact met het ‘gewone volk’ uitsloot. Het was Juliana die daar rigoureus een einde aan maakte. Zij wilde, later als vorstin, vooral gewoon zijn.
‘Geef terug’
Elisabeth TV interviewde Peter van Steenhoven van de Geschied- en Oudheidkundige Kring De Oranjeboom over de Vrede van Breda, 31 juli 2017 driehonderdvijftig jaar geleden. Maar er ging even iets mis 😉 Bij die vrede ‘ruilde’ Holland de kolonie Nieuw Amsterdam (het tegenwoordige New York) met de Engelsen tegen het toen veel waardevoller Suriname. Het volledige video-interview staat hier
Auto’s reden in WO2 op houtgas
De gasauto van de Bredase houtvester van Staatsbosbeheer P.M. Tutein Nolthenius (rechts). Links chauffeur Gerrit van Hoek uit Ulvenhout, die in een boek over de oorlog van de heemkundekring in Nieuw Ginneken de werking van het voertuig precies wist te omschrijven. Foto uit privécollectie.
Een bedrijf in het Gelderse Weurt experimenteert, in samenwerking met het waterschap, met de recycling van (baby- en incontinentie-) luiers, d.w.z het plastic én de ‘inhoud’. De opbrengst is onder meer biogas, zo lees ik in dagblad Trouw.
Het gaat momenteel altijd over zonne- en windenergie, maar kennelijk is biogas nog steeds een interessante optie. Aanvankelijk dacht ik dat houtgas ook als bio kon worden beschouwd, maar even googlen levert op, dat het tot het zogenaamde syngas (synthetisch gas) wordt gerekend. Ik heb niet de competentie, daar verder in technische zin op in te gaan, maar wat ik wel weet is dat houtgas bij de benzineschaarste in WO2 een uitkomst was. De streekbussen van de BBA (Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten) werden er bij voorbeeld mee aangedreven.
Bavel
De vernietiging van De Brouwers ging tijdens de bevrijding van West-Brabant bijna letterlijk als een lopend vuurtje door het gewest. Foto Heemkundekring Paulus van Daesdonck – auteur onbekend.
ijdens de bevrijding van Breda eind oktober 1944 door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder aanvoering van generaal Stanislaw Maczeck (iemand kwam onlangs op het onzalige idee, het naar hem genoemde museum een andere naam te geven – te zot voor woorden) heeft het dorp Bavel de klappen moeten opvangen. Breda kwam er praktisch ongeschonden uit te voorschijn (de verdienste van de latere ereburger Maczeck cs), maar in Bavel en omgeving brandden tientallen boerderijen af. plus het beroemde cafe/pension De Brouwers, gevestigd in een eeuwenoude hoeve. Een horecapand met de naam ‘Vanouds De Brouwers’ is het enige wat rest.
Meer op Manieren – Voorpagina hhBest
Kampioen populist
alph Behouden, de nachtburgemeester van Breda, roept mensen op, een petitie te ondertekenen. Daarin protesteert hij tegen het feit dat het muziekfestival Breda Live 7 en 8 juli vanwege klagende omwonenden bijna niet doorging en nu een halfuur eerder moet stoppen. ,,Om niet alleen de klagers een stem te geven, heb ik deze petitie opgezet." Zo lees ik in BN-DeStem.
Meer op Manieren – Voorpagina hhBest
Angst voor q-koorts
Bavel in actie tegen geitenstallen Oirschottenaar https://t.co/qRnaxcAcm9 via @Topics_NL
— hhBest (@ecluse) 21 juni 2017
Zie ook: Plannenmaker laconiek — AD/R Media over de gevolgen van Q-koorts (tweet naar Topics) — Voorpagina hhBest
Naoorlogse toegepaste kunst in Brabant bedreigd
Glasraam in beton van Louis van Roode in een voormalig bankgebouw aan de Wal in Eindhoven. Illustratie van artikel in In Brabant, tijdschrift voor Brabants erfgoed, jaargang 8, nummer 2.
In Eindhoven ‘viert’ men de 50e verjaardag van de algemeen betreurde sloop van het oude stadhuis aan de Rechtestraat en heeft een door Gerrit Rietveld ontworpen bushokje uitstel van executie gekregen, maar als het over naoorlogse toegepaste kunst gaat, is er in Brabant veel meer aan de hand. Erfgoedvereniging Heemschut slaat daarover alarm. Read the rest of this entry »
De paardenmoppen van de brouwerij
Eeuwenoud was de Bredase brouwerij De Drie Hoefijzers, genoemd naar een smidse aan de overkant. In de tweede helft van de vorige eeuw na overnames, zeg maar globalisering, en naamwisselingen (Oranjeboom, Skol) ter ziele gegaan. Het wachten is nu op de handige jongens, die inhaken op de trend naar speciaalbieren en daarbij de ‘rustieke’ naam in ere herstellen.
Markant stukje geschiedenis van DDH: de paardenmoppen, die in het midden van de vorige eeuw in kranten en op bierviltjes verschenen. Paarden met drie hoefijzers zichtbaar aan de bar. Ik heb nog eens ‘n prijsje gewonnen met het onderschrift: ‘Beter dan vier is drie met bier’.
Voorpagina hhBest
Beroemdste boom wacht z’n lot af
Nederlands beroemdste boom staat in de middenberm van de A58 ter hoogte van Ulvenhout. In de taal van de hype wordt ze ook wel troeteleik genoemd. De Bomenstichting spreekt liever van Anneville-eik, naar het landgoed waarvan de boom sinds de aanleg van de Bredase buitenring in de jaren tachtig, een restant is. De eik heeft bij wijze van spreken z’n doodshemmetje aan, want in verband met de verbreding van de weg zou hij moeten worden gekapt. Het alternatief – behoud – is in onderzoek.
Plannenmaker laconiek over ‘megastal’
Bavel bezorgd om mega-geitenstal Oirschottenaar https://t.co/sc6EswdGTv via @Topics_NL
— hhBest (@ecluse) 12 mei 2017
Uit het bericht in BN-DeStem blijkt dat de plannenmaker uit Oirschot zich laconiek uitlaat over het begrip ‘megastal’.
Hoe een Brabantse pastoor zijn kudde probeerde te beschermen tegen de ‘verderfelijke stad’
Princenhage (met stoomtram) omstreeks 1920. Foto Princenhaags Museum.
Annexatieperikelen rond Breda duurden meer dan veertig jaar
Vijf en zeventig jaar geleden, middenin in Wereldoorlog 2, annexeerde Breda ‘eindelijk’ onder meer Ginneken en Princenhage; de strijd had meer dan veertig jaar geduurd, want de eerste poging tot gebiedsuitbreiding van de in 1870 van haar wallen ontdane stad geschiedde in 1899. Voor de oorlog waren de annexaties al zo goed als in kannen en kruiken, maar de stad is lang aangewreven dat ze ‘van de bezetting heeft geprofiteerd.’
(Vermeende) koninklijke bastaarden
an het begin van de vorige eeuw liep op het station van Tilburg een man rond, een bagageknecht, destijds witkiel genaamd, die – met baard en al – als twee druppels water leek op koning Willem III. Eén van de vele figuren, van wie werd gezegd – of gefluisterd – dat-ie een bastaard van de vorst zou zijn.
Meer op Manieren – Voorpagina hhBest
Daarmee vergeleken, een warme hap
Het diner dat koning Willem Alexander 150 landgenoten voorschotelde in het Paleis op de Dam, was ‘een warme hap’ vergeleken bij de lunch, offert par la commune de Ginneken aan zijn voorvader Willem III op 30 november 1874.
De hoftaal was in die tijd nog Frans, dus ook termen als ‘een vorkje prikken met’, of ‘aanschuiven’ zoals die vandaag in de kranten staan, waren er niet bij. Trouwens, is dat aanschuiven niet de taak van de lakeien?
Parels bij de vleet in Brabant
Stadspromotie. ‘Breda moet meer doen met de erenaam Parel van het Zuiden’, aldus burgemeester Paul Depla, volgens BN-DeStem. ‘Het verhaal van Breda mag van mij wel wat exotischer worden, zodat we als stad nóg aantrekkelijker worden voor toeristen.’
Paul zou als oud-Eindhovenaar moeten weten, dat het begrip ‘parel’ in deze context, een versleten en door menig dorp zelfbedachte ‘eretitel’ is. VVV-retoriek. Heeze, ‘Parel van Brabant’, heeft een weekblad van die naam en er is zelfs een café dat zo heet. Ik meen dat Oisterwijk, wellicht de eerste echt ’toeristische gemeente’ in Brabant, zich rond 1900 deze onderscheiding heeft opgeplakt. Het mag allemaal, die promotie, maar bedenk eens iets anders, teneinde de lachlust van de doelgroep te temperen.
Meer op Manieren (Het venijn zit in de staart, lees daarom ook de reactie hieronder even) Voorpagina hhBest
Bij hem zat je op z’n latijn te wachten
Die Thierry Baudet met zijn- volgens sommigen – slechte latijn in de Kamer. Tot de orde geroepen door de (gelukkig herkozen) voorzitter. Je moet maar denken, het gaat er niet om hoe er over je wordt gesproken, áls dat maar gebeurt. Tweets: wat ’n malloot en: die is hartstikke gek. Daar kun je weer op reageren met: het voordeel is dat-ie de aandacht afleidt van andere gekken.
Ik heb – daar gaat opa weer – een politicus gekend, op wiens latijn je zat te wachten. Dat was het VVD-lid van de Eerste Kamer Ym van der Werff uit Breda (<- foto uit het kamerarchief) die ik evenwel vooral heb gekend als fractievoorzitter in Provinciale Staten van Noord-Brabant en later als gedeputeerde van culturele zaken en milieu. Hij was historicus en dat droeg hij uit. Bovendien een geestig en beminnelijk persoon. En ja, hij placht af en toe zijn bijdrage te beginnen met een korte latijnse spreuk, die hij natuurlijk vertaalde. De staten zouden teleurgesteld zijn geweest als-ie dat had nagelaten.
Zingende begijnen…Aaaarch
Van de Ginnekense komiek Heintje S., zijn nogal wat anekdotes in omloop, hoewel…wie weet nog van hem? Ik, oude man, heb hem niet eens gekend, hoorde de verhalen van mijn familie.
Hein vertoonde zijn kunsten op feesten en partijen en nam deel aan het amateurtoneel. In laatstgenoemde ‘functie’ vereiste de rol eens dat hij op een divan dood moest vallen. Dat ging mis. Op het moment suprême brak een poot onder de bank uit. Onze acteur liet zich daardoor niet uit het veld slaan. Hij raapte de poot rustig op, alsof het zo in het script stond, keek het voorwerp als bestraffend toe en plaatste haar weer onder de divan met de woorden: Oppernuuwt.
Het Bredase Begijnhof 750 jaar
Het Bredase Begijnhof was een geliefd onderwerp van Jan Strube (1892-1985).
Midden in Wereldoorlog 1 maakte Henri t’ Sas (1877-1966) een versje over het vandaag precies 750-jarig Begijnhof in Breda. Read the rest of this entry »
De oprichter van het illegale blad De Stem
(Dit artikel, dat ik schreef in 1985, is enigszins aangepast)
De journalist Joop Bartman schreef voor het vaktijdschrift voor communicatie en journalistiek De Journalist (1985/15) een artikel over de soepele transformatie van het illegale blad De Stem tot opvolger van het Dagblad van Noord-Brabant in Breda. Deze regionale krant was tijdens Wereldoorlog II doorverschenen en deswege in 1944, na de bevrijding van het zuiden, een verschijningsverbod opgelegd. De krant heet nu BN-DeStem en maakt deel uit van De Persgroep Nederland.
Read the rest of this entry »
Rondkijken in Kasteel van Breda
De Nederlandse Defensie Academie (NLDA), beter bekend als de Koninklijke Militaire Academie (KMA) heeft een virtuele rondleiding online gezet in en om het Kasteel van Breda, ooit residentie van Willem van Oranje. Wie er niet al teveel tijd aan wil besteden, kan het beste de links aanklikken onder het menu-item Gebouwen en terreinen. De foto hierboven van de binnenplaats is ontleend aan het beeldverhaal.