hhBest – Sinds 1996

Archief van de rubriek ‘Breda’

e bevrijding van Breda nu 80 jaar geleden door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder commando van generaal Stanislaw Maczek –> en de teleurstelling van de Polen die daarop volgde: tijdens de conferentie van Jalta werd hun land, dat in 1939 als eerste door Hitlers horden aangevallen, door Roosevelt en Churchill aan Stalin, dus aan de Sovjets verkwanseld. Om die reden vestigden veel Polen zich in Engeland of ze stichtten een gezin in Breda: een hechte Poolse gemeenschap.

De bijzondere verdienste van Maczek was dat hij de historische binnenstad van Breda voor vernietiging wist te behoeden. Vandaar dat hij later tot ereburger van de stad werd benoemd. Ook is in Breda een museum aan hem en zijn divisie gewijd.

Over de bevrijding van Breda schreef ik een op feiten gebaseerd jeugdverhaal, getiteld ‘Polen, het zijn Polen!’.

Een pdf-versie van dat verhaal is hier te downloaden

Zie ook: Eindelijk wat meer over Market-Garden

Mark Traa, een communicatie-adviseur die over geschiedenis schrijft en Delpher graag afstruint op oude kranten-publikaties, vond dit bericht uit 1938 over de Ginnekense ‘zedenpolitie’ en plaatste het op X. 
In het dorp Ginneken (in 1943 geannexeerd door Breda) was zelfs tot na de Tweede Wereldoorlog een vrouw in een (lange) broek niet ‘normaal’. Maar omstreeks die tijd verschenen er Hollandse meiden in shorts en die werden door de pastoor de kerk uitgezet. Ze hadden hem meegedeeld dat ze ‘breed van opvatting’ waren, maar de pastoor had daarop gezegd: ‘kan zijn, maar ge zijt te kort aan textiel’.

ij was ongetwijfeld de lelijkste man die ik in mijn jeugd heb gekend. Van buiten hè? Want om zijn innerlijk werd hij door menigeen op handen gedragen. Zeker bij Boerke Verschuren in ’t Ginneken, toen de weduwe van het echte boerke daar nog de scepter zwaaide. Menig borreltje, al dan niet aangeboden door zijn mede-klanten heeft-ie daar naar binnen geslagen. Hij heette D.A, de Stoppelaar. Van Didericus Anton, maar hij hield het bij Anton, want Diederik, dat kon niet in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Van zijn uiterlijk wil ik verder niet teveel zeggen. Je zult maar de kenmerken hebben die de indruk (of de wetenschap) bevestigen dat de mens afstamt van de aap. Naar verluidt is dat nog enigermate gecorrigeerd bij een operatie na een auto-ongeval.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

ad Jean Paul Marat, aanjager van de terreur tijdens de Franse revolutie, een relatie met zijn latere moordenares, Charlotte Corday? Neen! Was hij verliefd, maar wees zij hem af? Onwaarschijnlijk, evenals een ontmoeting in het kasteelpark van de graaf van Artois. Marat was ‘n tijdje lijfarts van Artois. Dat hij ook dierenarts van de graaf was, wordt tegenwoordig ontkend. Het verhaal dat Henri t’ Sas (1877-1966) in 1926 onder het pseudoniem Passe Partout integraal publiceerde in een regionale krant, bevat tal van historische elementen, maar berust verder op fantasie. Indachtig de toestemming die hij mij vlak voor z’n dood ten aanzien van zijn werk verleende – ‘Doe ermee wat je goeddunkt’ – heb ik het verhaal ‘Een liefde van Marat’ hertaalt vanuit de bijna 100-jarige spelling en enigszins ‘gestroomlijnd’ om de leesbaarheid in deze tijd te bevorderen.

Read the rest of this entry »

en nieuw volkslied. Nee, niet ter vervanging van het Wilhelmus, het gaat om dat van Breda. Astrid Kersseboom (ooit Omroep Brabant) wist vanmorgen op Radio 1 meteen dat er een bommetje is gelegd onder het lied van ergens uit de jaren dertig van de vorige eeuw dat begint met Temidden van de paarse heide.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

indelijk serieus maar vergeefs gezocht naar gegevens over de Bredase fotograaf Leo Legrand (ca 1900). De aanleiding was een tot kleurenfoto gemaakt uiteraard zwart-wit exemplaar door hem genomen van de Karrestraat in het zaterdagse magazine van AD en consorten. Colorizing heet dat. Ik heb die prent met Photoshop weer teruggezet naar, ik veronderstel, de oorspronkelijke staat.
<- De Karrestraat ligt in het verlengde van de Ginnekenstraat, waar Legrand een fotozaak had. Bij de foto kan ik nog opmerken dat de rails van de paardentram van het Bredase station naar Ginneken nog present zijn.

Read the rest of this entry »

e grootste bubbel is ongetwijfeld de Grote Kerk van Breda, voor de gelegenheid (=La Vuelta) omgedoopt in wielerkathedraal. Als je dat raar vindt en niet zo’n beetje dan bevindt je je in mijn gezelschap – niet per definitie een goed gezelschap, trouwens.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

Naast Amsterdam kent ook Breda zijn Stille Omgang. Deze foto maakte ik in de jaren vijftig. De reden van plaatsing is niet de processie, waarover op Wikipedia van alles valt te lezen, maar de oude haven in de binnenstad. Die was tot in de jaren zestig van de vorige eeuw een ware plaag, vooral voor de omwonenden, want ze stonk als de hel. Na felle discussies in onder meer het toenmalige Dagblad De Stem, werd de haven gedempt om plaats te maken voor een ondergrondse parkeergarage. Jaren later kwam men daarop terug en werd de haven weer ‘open gegraven’. Geheel in de sfeer van deze tijd, zijn op de kades vele terrassen gevestigd. De haven wordt gevoed door het steeds schonere water van de rivier De Mark. Breda staat niet alleen in zijn herwaardering van open water. In Eindhoven zijn vergevorderde plannen voor het weer bovengronds maken van het riviertje De Gender in het centrum.

iet doen dus, carnaval verplaatsen naar de zomer. En die burgemeester van Breda kan dat zelf heel goed weten.

Het is trouwens eerder gedaan. Na de Watersnoodramp in 1 februari 1953 viel Aswoensdag op een buitengewoon ongelukkige datum, namelijk 18 februari, toen de opgezwollen koeienlijken nog door Nederland dreven, en koningin Juliana nog hier en daar opdook met die hoofddoek en haar wellingtons. Al snel werd een belangrijk besluit genomen: carnaval moest worden verplaatst. Niet lang trouwens: in Nijmegen werd het in april gedaan, een boeiend verslag ervan is hier te zien en het heette Lentejool, door de echte grappenmakers omgedoopt tot Jentelool.

Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest

e vraag waarmee dit stukje moet besluiten luidt uiteraard: wie in de regering of welke ambtenaar heeft zoveel invloed én lef dat hij of zij ervoor kan zorgen dat een idioot plan als Fieldlab niet alleen door mag gaan, maar ook nog eens meer dan miljard euro krijgt om het te bekostigen. Krijgen we niet snel antwoord op, vrees ik. Ik noem een paar steekwoorden: omkoping, maffia. Iemand wordt hier steenrijk van, daar kun je vergif op in nemen.

Meer op SanteLOGie — Voorpagina hhBest

Petitie tegen 538 Oranjedag al ruim 100.000 keer ondertekend | Liveblog https://t.co/hF92JIgGqv pic.twitter.com/7ilUC31nMy

— RTL Nieuws (@RTLnieuws) April 18, 2021

Medewerkers van het Amphia Ziekenhuis in Breda zijn een petitie gestart tegen 538 Oranjedag. Ze noemen het feest, waarbij 10.000 mensen aanwezig mogen zijn, een ‘ondoordacht pseudo-experiment’. De petitie was zondagochtend al door ruim 100.000 mensen ondertekend.

Ondertekenen kun je hier (Het kan zijn dat de site overbelast is…)
Voorpagina hhBest

Dina Witte (1901-1944), omgekomen bij het beruchte bunkerdrama in Kamp Vught, was een vriendin van mijn moeder. Zij woonde tijdens de oorlog in Breda aan de Ulvenhoutselaan en werd opgepakt wegens het verbergen van Joden. Gegevens over haar staan in een register op de website van het Nationaal Monument. Ik verwijs hiernaar, omdat Kamp Vught graag meer over haar wil weten, denk bij voorbeeld aan een foto. Zelf heb ik haar niet gekend; was in 1944 nog geen tien jaar.

Foto Marian Schutte

Tot en met 29 november is in het Stedelijk Museum Breda Power to the Models – Curated by Jan Hoek te zien, een coproductie met BredaPhoto. In deze tentoonstelling draait fotograaf en curator Jan Hoek de machtsverhoudingen tussen fotograaf en model radicaal om. Niet de fotograaf, maar het model bepaalt het beeld.

Read the rest of this entry »

eter van den Besselaar toonde gisteren op zijn fotoblog TilburgDailyPhoto enkele zo te zien splinternieuwe ijzeren klapstoeltjes en mijmerde daarbij over ‘een heerlijke Franse sfeer’. Het maakte bij mij weer eens wat jeugdherinneringen los.

Die klapstoelen fungeren tegenwoordig hoogstens als roestig decoratief element, bij voorbeeld in een stedelijk voortuintje. Er valt alleen rechtop, niet bepaald comfortabel op te zitten. Nieuw kosten ze trouwens gauw 70 euro, zag ik op internet.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

‘Fakenieuws’ in de Tilburgsche Courant (1918) #Breda pic.twitter.com/SGBBLjULEP

— hhBest (@ecluse) August 6, 2020

Woonboulevard Breda heeft als eerste, zegt ze, een druktemeter gelanceerd. Op de website van het mega-winkelcentrum staat een ‘verkeerslicht’. Een groen signaal betekent (uiteraard): ‘Het is rustig, kom gerust langs’. Bij oranje geldt: ‘Het is druk, maar uw bezoek is mogelijk’. Rood betekent: ‘Het is te druk, kom een andere keer.’

Op erfgoed.breda.nl zag ik haar terug: de prefab Maycretewoning (foto van die bron), waarvan er rond 1947 in Nederland 930 zijn gebouwd. Ter voorziening in de naoorlogse woningnood. In Breda zijn er toen volgens Erfgoedweb 42 verrezen. In Ginneken en Princenhage. Alleen die in laatstgenoemde wijk zijn als monument behouden; ook aan de Ringbaan West in Tilburg zijn die huisjes gerenoveerd. Ik ben indertijd meermalen in zo’n bungalowtje geweest. Soms probleemloos bewoond door een gezin met drie kinderen. Terecht is later tegen de sloop van de huisjes veel verzet geweest. Ik zie deze noodwoningen liever dan de blokvormige tijdelijke woningen die nu in Eindhoven zijn verrezen.

a, wat doen wij hiermede,’ zegt de collega ter redactie op de hem kenmerkende, opzettelijk archaïsche manier. Vuige, ongrijpbare internet-taal op het randje van laster aan het adres van Paul Depla, burgemeester van Breda, daarvoor Heerlen, daarvoor wethouder in Nijmegen.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

Vandaag 75 jaar geleden zuiverde de Eerste Poolse Pantserdivisie onder aanvoering van generaal Stanislaw Maczek (1892-1994) Breda van de Duitsers. Met de succesvolle opdracht van Maczeck aan zijn mannen, de monumentale stad zoveel mogelijk te ontzien. In de maanden daarna kon je overal in Breda dit drukwerkje achter de vensterramen zien: ‘Dank aan de Polen’. De generaal werd ereburger van de stad, verbleef daarna in Engeland maar wilde in Breda begraven worden, een wens die natuurlijk werd ingewilligd. Read the rest of this entry »