ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Archief van de rubriek ‘Boeken’
De laatste jaren van Reinbert de Leeuw
juli 8th, 2020 | 
Author: 
e biografie door Thea Derks van de wereldvermaarde Nederlandse musicus en bevorderaar van de hedendaagse muziek Reinbert de Leeuw (2014) beleeft nu al zijn derde druk. Ze is uitgebreid met een beschrijving van de laatste jaren (en dagen) van deze in alle opzichten markante kunstenaar, die dit voorjaar op 81-jarige leeftijd overleed.
Andermaal blijkt van hoeveel betekenis het werk en de inzichten van De Leeuw voor het internationale muziekleven in de vorige eeuw zijn geweest; en nog. Niet uitsluitend aangaande de moderne muziek trouwens, zie zijn benadering van de Mattheus – en de Johannes Passie van Bach.
Thea Derks heeft ook een aantal relaties van De Leeuw weten te strikken voor het ophalen van herinneringen aan zijn persoon. De aanvulling op de biografie is tevens als apart boekje (Slotakkoord) verkrijgbaar.
Op woensdag 16 september komt Thea in Lokaal 42 in Helmond vertellen over wat zij noemt haar ‘Reinbertbio’, waaraan zij zeven jaar heeft gewerkt.
Uitgave Leporello.nl
Posted in 
Fabio, een jongetje om van te houden
Boekbespreking door Sante Brun
l 
eerder heb ik gewezen op een belangrijke stroming in de Italiaanse moderne literatuur, waarin de hoofdrol wordt gespeeld door kinderen van 12 tot 14 jaar. Meestal jongens, zoals in het werk van Niccolò Ammaniti – wiens laatste tot nu toe verschenen boek een meisje genaamd Anna als hoofdfiguur heeft, een dapper kind dat met haar kleine broertje alleen is komen te staan nadat de gehele wereldbevolking van 14 jaar en ouder gestorven is aan besmettelijke ziekte.
Sinds een aantal jaren heeft zich een nieuwe schrijver in het genre gemeld, Fabio Genovesi, die zijn werk tevens een sterk regionale tint heeft, in dit geval die van de westkust van Toscane, de Versilia. Jeugd moet je bij Genovesi iets ruimer nemen: soms zijn het ook adolescente jongens, vaak hebben ze iets met motoren, drugs, meisjes – niks aan de hand dus. Maar vaak hebben zijn romans wel absurdistische trekjes. Ook alweer zo’n typisch Italiaans verschijnsel in de literatuur.
Cromwell: Een aangrijpende trilogie
Boekbespreking door Sante Brun
et is alweer een hele tijd geleden dat ik de eerste twee delen van de Cromwelltrilogie van Hilary Mantel las.
Daar is deel 1, Wolf Hall, over de jeugd en vroege volwassenheid van Thomas Cromwell, en uiteraard over de manier waarop hij, zoon van een smid, een belangrijke en tot slot de belangrijkste adviseur van koning Hendrik VIII werd in de periode waarin de koning, omdat hij niet mocht scheiden van zijn eerste vrouw, de Engelse kerk losmaakte van de kerk van Rome en ‘voor zichzelf’ begon.
Over stukjes schrijven en daarna bundelen
oekjes 
met een verzameling columns: dat draait in de meeste gevallen uit op de conclusie: ‘Nou ik vond dat altijd wel een leuke columnist, maar als je een heel boek met die stukkies van hem/haar moet uitlezen dan ga je dat allengs toch een karwei vinden.’
Daar zijn uiteraard uitzonderingen op.
Ik pik er willekeurig twee uit.
Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest
Kadoke of: je moet toch wat
Sante Brun
In Moedervlekken kwamen we hem al uitvoerig tegen: de psychiater Kadoke (spreek uit Kadoké) die een ietwat originele opvatting heeft van de medische ethiek. Arnon Grunberg neemt hem opnieuw op sleeptouw in Bezette Gebieden – een roman die bij mij lekker binnenkwam en die ik minstens zo goed vind als zijn De Joodse Messias – uiteraard een totaal ander boek, maar ik geniet ook hier zeer van de onderkoelde ironische toon van de humor en de vanzelfsprekende absurditeiten in het verhaal.
Bewegen om stil te blijven staan
Sante Brun
ij bent een kolibrie, want net als de kolibrie steek je al je energie in stil blijven staan…’ Dit zegt zijn moeder tegen Marco Carrera, de hoofdfiguur van het nieuwe boek van Sandro Veronesi, met de titel Il colibrí. Marco is een jongen in Rome die aan het begin van de puberteit nog altijd klein van stuk is gebleven, waarop zijn ouders besluiten hem naar een dokter in Milaan te sturen die hem een hormoonkuur toedient, met het gewenste resultaat: hij groeit door tot zijn twintigste en loopt dan tegen de 1 meter 80. Maar die bijzondere behandeling laat ook vage sporen na die zijn hele leven lijken te bepalen.
Finse dagen zijn gauw voorbij
Sante Brun
et begint als een roman maar al gauw kom je erachter: het is een poging tot autobiografie. Die uiteindelijk, in het Fins vertaald, in de Finse boekhandel (Suomalainen kirjakauppa, als ik me niet vergis) terecht komt, gecompleteerd met een oproep aan de Finse Anna om zich bij de schrijver te melden, want hij heeft noch haar adres, noch haar telefoonnummer.
We hebben het natuurlijk over Finse Dagen van Herman Koch. De kans bestaat dat Anna, die inmiddels trouwens flink op leeftijd moet zijn – als ik snel goed reken: ze was in 1973, de eerste (en laatste) korte keer dat Herman haar zag en sprak 15 jaar, tel daar 47 bijna en voilà, over de zestig inmiddels – Hermans oproep onder ogen krijgt bestaat, gezien die Finse versie. Met haar huidige leeftijd houdt Herman dan ook wel rekening; dat Anna wellicht weerhouden zal worden door man, kinderen en kleinkinderen om contact op te nemen met haar grote liefde Herman. Al zei ze destijds in de nachtelijke sneeuw: I wait for you.
Het inwendige van een demente bejaarde
Sante Brun
eg leeftijdgenoten, komt het volgende jullie bekend voor? Een familielid, een vriend, een kennis, een collega vertoont vèrgaande verschijnselen van dementie; aarzelend praten of helemaal niet of onverstaanbaar mompelen, een typische manier van lopen of helemaal niet meer lopen etc? En dat je dan denkt: dat was een heel intelligente man, erudiet zelfs, belezen. Wat zou daar van geworden zijn? Zou al die kennis daar nog zitten? Hoe wanhopig voelt hij zich misschien dat hij dat allemaal nog paraat heeft maar niet meer kan uiten?
Waargebeurde roman als een film
Sante Brun
en stuk of vijf boeken heb ik over hem gelezen, van de talloze biografieën die over hem het licht zagen: Benito Mussolini die van eind oktober 1922 tot eind april 1943 als dictator heerste over Italië – het laatste jaar eigenlijk niet meer, waarin hij voornamelijk op de vlucht was; hem overkwam hetzelfde lot als menige dictator na hem: het nekschot door een partizaan in een naamloos donker hoekje.
Voor me ligt ‘De eerste roman over het fascisme, verteld vanuit Mussolini: de zoon van de (twintigste) eeuw die ons gemaakt heeft tot wie we zijn’. Dit is de tekst die op het achterplat van de ruim 800 pagina’s tellende baksteen van een boek van de hand van Antonio Scurati, tot nu toe min of meer bekend van enkele diepzinnige maar niet erg geslaagde romans. Het boek heet eenvoudigweg M., met als ondertitel ‘il figlio del secolo’, de zoon van de eeuw.
Het leven als trompe l’oeil
Sante Brun
et lijkt wat ouderwets, het ‘marmerschilderen’. Marmerschilderen is niet het overschilderen van marmer, maar een deur, een muur een plafond zodanig beschilderen dat het lijkt of die voorwerpen van marmer zijn. Het gebeurde veel, al in de Middeleeuwen, en het wekt een wat armoedige indruk. Als je in de protserige zalen van paleis Soestdijk op het ‘marmer’ van de wanden klopt kom je tot de ontdekking dat het kunstig beschilderd hout is, waarmee de waarde van het hele paleis flink keldert in de blik van de bezoeker.
In Brussel blijkt een heuse opleiding te bestaan voor mensen die de kunst van het marmerschilderen willen leren. Je kunt er, en passant, meteen ook het trompe l’oeil leren en het maken van film- en toneeldecors. De cursus duurt een half jaar en vindt plaats in de winter, wanneer huisschilders weinig om handen hebben en dus zo’n cursus erbij kunnen nemen om hun vakkennis te vergroten.
Je wordt er geen ‘kunstschilder’ van. In de roman Een wereld binnen handbereik van de Franse schrijfster Maylis de Kerangal blijkt dan ook dat de hoofdpersoon van het boek, de kunststudente Paula Karst uit Parijs, duidelijk inziet dat zij na het afstuderen hoort tot ‘de vervalsers’.
Satirisch sprookjesboek van Salman Rushdie
Sante Brun
et Salman Rushdie was ik opeens helemaal klaar toen ik maar niet opschoot in The Enchantress of Florence, uit 2008. Te veel sprookjesvertellerij. De recensies bij het verschijnen van Quichotte, (Nederlandse titel, merkwaardig genoeg, Quichot) vorig jaar, zette me weer op zijn spoor.
Zijn beste boeken dateren al van dertig, veertig jaar geleden – ik vind nog altijd Midnight Children uit 1981 zijn allerbeste werk.
Reinbert de Leeuw (1938-1920)
Nu de promotor van de hedendaagse muziek, Reinbert de Leeuw (81), is overleden (mooie herdenking trouwens bij Podium Witteman) verwijzen we nog eens naar de bespreking op deze site van de biografie van de hand van muziekjournalist Thea Derks.
Voor altijd in de Zwarte Schuur
Sante Brun
an Oek de Jong heb ik eigenlijk bar weinig gelezen. Hokwerda’s kind, ja, het is alweer zeven jaar geleden, en dat boek is twintig jaar oud. Maar ik vond het destijds een schitterend boek, een page turner zelfs.
En dat geldt ook voor Zwarte Schuur. Opnieuw bevolkt met eigenaardige karakters – te beginnen met de hoofdfiguur, de van oorsprong Zeeuwse kunstschilder Maris Coppoolse, maar ook zijn vrouw Fran, zijn stiefkinderen (vooral stiefdochter Stan, een verwarrende naam naast die van Fran die ergens in de roman dan ook fout wordt gebruikt).
Een schrijver over een schrijver
Boekbespreking door Sante Brun
elf had ik er nooit eerder van gehoord, zo ongeveer als laatste van de wereld: Martin Eden, roman van de Amerikaanse romancier Jack London, geschreven rond 1910. Je had het boek in meerdere films kunnen zien en er was ook in romans melding van gemaakt, maar dat heb ik dus allemaal gemist. Films niet gezien, romans niet gelezen.
Maar nu weet ik er dus alles van, nu het boek – nogal vrij bewerkt, zoals er ruiterlijk bij wordt bekend – verfilmd is door regisseur Pietro Marcello. Het speelt zich nu af in en rond Napels.
Op eerste kerstdag ‘44 sprak Hitler over zelfdoding
Na mislukken Ardennenoffensief
Op eerste kerstdag 1944 sprak Adolf Hitler, waarschijnlijk voor de eerste keer, over zelfdoding. De Britse geschiedschrijver Antony Beevor heeft dit ontleend aan de memoires van zijn adjudant Nikolaus von Below (1980). Het was duidelijk dat het Ardennenoffensief, dat je gerust de laatste stuiptrekking van het Derde Rijk kunt noemen, was mislukt.’
Eerder die dag verzamelde Generaloberst Jodl, na een telefoontje uit België, de moed om tegen de Hitler te zeggen: ‘Mein Führer, we moeten de feiten onder ogen zien. We kunnen de Maas niet oversteken. Reichsmarschall Göring verkondigde dezelfde avond: ‘De oorlog is verloren’.
Geniaal en onbegrepen
Boekbespreking door Sante Brun
en 
je dat: dat je een jaar of negen, tien bent en dat je ’s avonds vroeg naar bed gaat om verder te breien aan je project: jezelf een verhaal in dagelijkse afleveringen te vertellen. Ik wel. Op die leeftijd was ik er elke dag druk mee, Ik maakte vooral eindeloze ruimtereizen; overdag dacht ik er nauwelijks aan, maar ’s avonds ging ik helemaal los.
Ik heb dat altijd geheim gehouden omdat ik het raar vond, en ik vertel dit nu omdat ik een ander jongetje heb gevonden dat hetzelfde doet: Ewout Meyster, de hoofd- en vrijwel enige persoon in een aantal boeken van de schrijver Wessel te Gussinklo, te weten De verboden tuin, De opdracht en het meest recente werk: De hoogstapelaar.
Nederlands op krukken
fgelopen weekeinde heb ik gelezen het boekje Against English, pleidooi voor het Nederlands, met op het achterplat nadere verduidelijking in de vorm van de kreten Weg met het Engels! Leve het Nederlands! Het is samengesteld door onder andere Lotte Jensen en Niek Pas en bevat 26 artikelen van de hand van uiteenlopende deskundigen.
Er is reden om aan te nemen dat de gemiddelde Nederlander met een opleiding op het niveau van de middelbare school zijn of haar taalkennis niet erg op orde heeft, in tegenstelling tot wat wel eens wordt beweerd.
Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest
Bericht uit een wereld die er niet meer is
Boekbespreking door Sante Brun
egin 
dit jaar kwam (eindelijk) een Nederlandse vertaling uit van The Way We Live Now, een roman die de Britse schrijver Anthony Trollope schreef omstreeks 1875. Dat feit was voor mij aanleiding om eens te kijken of de originele tekst nog beschikbaar was – ik had nog nooit iets van Trollope gelezen. Zo kwam ik op een uitgave uit 2001 in de serie Wordsworth Classics. Voor nog geen vijf euro koop je dat boek van bijna 780 pagina’s bij bookdepository.com, en het wordt je zonder verzendkosten toegestuurd. De Nederlandse vertaling kost €32.50.
Kluun kletst uit z’n nek
et leek de redactie van AD-, ED-, BD- enz.-magazine een goed idee de ‘successchrijver’ Kluun (Raymond van de Klundert) een stuk te laten schrijven over het inmiddels 50-jarige ‘heftig liefdesverhaal’ van Jan Wolkers Turks Fruit.
Nou geef mij toch maar de biografie van een van de beste Nederlandse auteurs uit de vorige eeuw, door Onno Blom (2018). Want Kluun excelleert in het uit z’n nek kletsen.
Meer op Manieren – Voorpagina hhBest
Schrijver Rob Ruggenberg (73) overleden
Journalist en schrijver van historische jeugdromans Rob Ruggenberg uit Best is zaterdag op 73-jarige leeftijd overleden, zo is vandaag bekend geworden.
Ruggenberg, die aanvankelijk bij de marine diende en vervolgens als journalist zo goed als de hele wereld bereisde, kampte al meer dan drie jaar met zijn gezondheid, maar zag toch nog kans in 2017 een zevende boek af te leveren (Piratenzoon). Hij zei dat hij er ‘nog wel vier’ in z’n hoofd had. Het manuscript van zijn achtste boek had hij net naar zijn uitgever gestuurd.