Driek en Hans fietsen om de stankcirkels heen
J.C.M. van der Schoot
Regelmatig worden er van de kant van de boeren in de Kempen en Peel initiatieven ondernomen om de kloof met de burgers te dichten. ZLTO, de zuidelijke land-en tuinbouworganisatie doet er alles aan om onder leiding van zijn ijverige voorzitter Hans Huijbers uit Wintelre en zijn sympathisanten acties te bedenken, die bij de burger begrip moeten kweken voor de veehouderij en zijn afkeer hieraan moeten indammen.
Voor de hand liggende programmapunten zijn: Excursies naar agrarische bedrijven, op de koffie bij de boer, open dagen, geitjes kijken,voeren en aaien, en de burger kond doen van de lentesprongen als de koeien na de winter weer in de weide mogen. Nou, ja sommige koeien dan. De meesten komen nooit uit de stal, alleen als ze richting slachthuis gaan. Wat het ook heel goed doet is een foto in de krant van een kind met een biggetje. Dat zijn allemaal leuke dingen voor de mensen.
Een recent bedenksel om het begrip voor de boer te vergroten heeft Bergeijk verrijkt met een drietal Hooihuiskesroutes, waarin het fietsende publiek negen hooihuiskes kan aandoen en tijdens het pauzeren een filmpje over het boerenbedrijf kan bekijken. De hooihuiskes bestaan uit voor dit doel opgerichte bouwsels op het boerenerf. Het is een plan van de Bergeijkse burgemeester Driek van de Vondevoort, die de drang van de boeren om een positief imago te verwerven opmerkelijk heeft weten te combineren met de toeristische aspiraties van zijn gemeente. Deze nieuwe toeristische aanwinst -kosten 55 mille- past in ‘het romantische beeld van het goede leven op het platteland’, maar strooit intussen ook heel wat Kempisch zand in de ogen. De fietsroutes van Driek en Hans mijden natuurlijk de stankcirkels maar daarmee zijn die nog niet van de Brabantse kaart, laat staan dat er al fietsend begrip voor kan worden gekweekt.
Natuurlijk: liever hooihuiskes dan meststallen, ware het niet dat de hooihuiskes van edelachtbare Driek wel een erg opvallend bedenksel zijn om de aandacht af te leiden van de nog steeds groeiende veehouderij. De fietsende burger wordt letterlijk om de stankcirkel geleid! Want wat te denken van de 311 aanvragen voor bouwvergunningen in twee weken tijds (normaal hooguit 20) voor uitbreiding van stallen vlak voor de statenvergadering van 22 maart, waarin tot nieuwe richtlijnen werd besloten voor ‘een duurzame en zorgvuldige veehouderij’. Voorzitter Hans Huijbers van ZLTO probeert op zijn website de Brabantse Milieufederatie de schuld te geven van deze explosie aan aanvragen, want de Milieufederatie had op een bouwstop aangedrongen en dat zou de boeren aangezet hebben snel nog uitbreidingen aan te vragen.
Nou, voorzitter Huijbers kan me nog meer vertellen. De afgelopen kwart eeuw is het nooit anders geweest dan dat bij elke dreigende beperking het aantal bouwaanvragen voor stallen omhoog schoot. Nu was het niet anders. Driek en Hans kunnen beter actie voeren onder nalatige boeren om hun stallen uit te rusten met de verplichte luchtwassers, want het gesjoemel op dit gebied is niet van de vuile lucht, zo heeft een onderzoek door het provinciaal bestuur aangetoond. Wanneer krijgen de boeren nou ‘ns begrip voor de burgers? Over allerlei nadelen van de veehouderij zwijgen we nu maar.
Beste meneer Van der Schoot,
Graag nodig ik u uit om op een mooie dag door het groene buitengebied van Bergeijk te komen fietsen. U kunt dan meteen een aantal hooihuiskes bezoeken. Laat u me even vantevoren weten wanneer u ons hooihuiske aandoet? Maak ik even tijd vrij om met u een kopje koffie te drinken en de onzin die in bovenstaande column oplepelt te bespreken.
Is het niet wat flauw, hier in het openbaar van onzin te spreken, zonder dat te onderbouwen?
Beste Guido,
U hebt natuurlijk volkomen gelijk dat het wat flauw van me is om mijn stelling niet direct te onderbouwen. M.i. is de column van dhr Van der Schoot gelardeerd met halve en hele onwaarheden. Enkele daarvan wil ik hieronder wel weerleggen.
Dhr. Van der Schoot gaat reeds in de titel van de column finaal de mist in. Hoezo om stankcirkels heen fietsen. Ons hooihuiske staat direct naast ons bedrijf, dus binnen de stankcirkel. Eén van de hooihuiskes staat zelfs op het, naar ik meen, grootste varkensbedrijf in de gemeente Bergeijk.
Verder meent Van der Schoot te weten dat de hooihuiskesroute opgezet is door de burgemeester van Bergeijk, dhr Van de Vondervoort en ZLTO-voorzitter Hans Huijbers. Het project is echter een initiatief van en volledig uitgewerkt door ZLTO Bergeijk. Wel is het zo dat ZLTO Bergeijk een aantal jaren geleden door de burgemeester gewezen is op een soortgelijk project in Boekel, de gemeente waar Van de Vondervoort voorheen burgemeester was. Huijbers en Van de Vondervoort zijn vervolgens door ZLTO Bergeijk benaderd om de hooihuiskesroute officieel te openen.
Dan stelt Van der Schoot dat de meeste koeien nooit uit de stal komen. Dit is onjuist. Feitelijk wordt op 78 % van de Nederlandse melkveebedrijven weidegang toegepast.
Daarna maakt Van der Schoot een opmerklijke afzwaai naar het toegenomen aantal bouwaanvragen in de twee weken voor 22 maart. Dit zouden er met een totaal van 311 veel meer zijn dan in ‘normale weken.’ Van der Schoot vergeet er gemakshalve bij te vertellen dat er in de weken ná 22 maart tot nu nauwelijks bouwaanvragen zijn binnengekomen. Overigens hebben de genoemde aanvragen lang niet allemaal betrekking op bedrijfsuitbreidingen, maar een aantal ook op investeringen in dierenwelzijn, waarvoor ook extra stalruimte benodigd is.
De column van dhr Van der Schoot bewijst voor ons in ieder geval dat de hooihuiskes nuttig zijn. Sommige mensen hebben weinig kennis van de hedendaagse landbouw. Wij willen hen graag op een ontspannen manier het een en ander bijbrengen over onze mooie sector. Als hooishuiskesboeren hopen wij het aanstaande fietsseizoen veel mensen te mogen ontvangen die na het bezoek aan het hooihuiske weer een beetje beter weten hoe het er écht aan toe gaat op een agrarisch bedrijf. Nogmaals nodig ik dhr Van der Schoot uit een bezoekje brengen aan ons huiske. Welkom in onze stankcirkel!!!
Adrian Houbraken, melkveehouder te Bergeijk
De kop’Driek en Hans fietsen om de stankcirkels heen’ is figuurlijk bedoeld:zij gaan de echte problemen uit de weg.
De ernstige problemen, die de intensieve veehouderij veroorzaakt, zijn niet weg te poetsen door leuke dingen te bedenken. De kloof tussen burger en boer wordt er ook niet wezenlijk door verbeterd. Ik ken natuurlijk de resultaten van het Brabantberaad, waarin een poging -zij het een zwakke- wordt gedaan om de groei van de Brabantse veehouderij te dwingen tot vernieuwing en verduurzaming. Het is echter mijn vaste overtuiging, dat het trage tempo van die vernieuwing en verduurzaming in de komende jaren de groeiende schade aan mens en milieu nauwelijks kan beperken. De ZlTO probeert op allerlei manieren het draagvlak voor de veehouderij te vergroten zonder in te willen zien dat het belang van de sector niet wezenlijk anders zou moeten zijn dan het algemeen maatschappelijk belang.
Terzijde: Volgens de meest recente gegevens komt in de zuidelijke provincies 57% van de koeien nooit buiten.