hhBest – Sinds 1996

Door J.C.M. van der Schoot

Bij het uitbreken van de crisis in 2008 zag de Rabobank zichzelf nog als het slimste en het braafste jongetje van de klas. Het zelfreinigend vermogen staat vandaag de dag nog steeds op een laag pitje. Af en toe zal de oude garde van de toenmalige Boerenleenbank ongetwijfeld terugdenken aan die mooie tijd van vroeger, bijvoorbeeld de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Een gemakkelijke en overzichtelijke tijd. En wat vooral zo gemakkelijk was: de boeren geloofden in hun bank, want die was immers ‘hun bezit’.

Dat onwrikbaar vertrouwen werd krachtig gesteund door de tijdgeest. De Brabantse boeren hadden hun eigen kamerleden en hun eigen minister en nota bene ook nog een eigen bisschop. Zo voelden de Brabantse boeren dat aan. Dat was allemaal niet toevallig .Er kwamen ook veevoederfabrieken en melkfabrieken. Het eigen arsenaal groeide als kool en werd een supermacht tot ‘heil en zegen van de boer’. Nou ja, tijdelijk dan.

Het bolwerk – materieel en immaterieel- gedragen door de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond – hield geen stand, tenminste niet zoals de oprichters zich dat hadden gedroomd. Ja, de nieuwe tijd. Natuurlijk. Maar al in de jaren zeventig kon je uit de mond van menige boer harde kritiek op zijn bank vernemen: ’Ze plukken ons kaal en we moeten groter en groter, totdat de schuld zo groot is dat we niet meer terug kunnen’. Sommige boeren zagen geen uitweg meer, verloren hun identiteit en hun geloof in hun ‘stand’, schaamden zich voor hun omgeving en stapten uit het leven.

Sinds jaar en dag zit de bank geheel ondergedompeld in de voortschrijdende ‘nieuwe’ tijd. Na het uitbreken van de crisis in 2008 bleek het slimste en het braafste jongetje van de klas, niet zo slim en braaf als vele jaren was gepropageerd en na 2008 nog een hele poos vrolijk werd volgehouden. Ook de Rabobank kent en kende zijn schandalen, rente-opdrijverij, wurghypotheken en financieel gerommel in Amerika. ‘Wij deden het omdat andere banken het ook deden’, luidt kort samengevat het verweer van Rabo-topman Piet Moerland in een interview in NRC van zaterdag 2 maart jl. Dat de bank nu pas zegt zich ’belazerd’ te voelen vanwege de dopingschandalen in de zo rijkelijk gesponsorde wielersport, is verbijsterend. Zou de top echt nooit eerder hebben vermoed dat de ‘gedoopte’ professionele wielersport een bar slechte sector was om de naamsbekendheid te vergroten? Meegedaan tegen beter weten in? Naïef, zegt de bankier nu. Welnee: Wereldvreemd en dom, heel dom.

Wat te denken van de innige relatie met het commerciële voetbal (PSV). Al even naïef. Je naam verbinden aan het miljoenen euro’s verslindende agressieve heldendom, dat slechts gebaseerd is op lichamelijke behendigheid. Deze miljoenendans is toch niet anders te beschouwen dan een walgelijk uitvloeisel van een rauwe vorm van kapitalisme. Stoppen met die steun zou slim zijn, maar het zal niet gebeuren. Blijven doorzeuren, dat je wereldspeler bent en barst van de goede ideeën? Stop er mee, want het is loos reclame-geklets. Geef in plaats van deze hooghartige flauwekul grondige voorlichting en informatie. Wees transparant. Deel bijvoorbeeld mee hoeveel de individuele topbestuurders van de bank verdienen, want dat is nog steeds geheim. Let op, want dat gaat leden en klanten kosten. Maar ja, dat zal toch ooit moeten gebeuren, wil het wantrouwen hierover niet nog meer toenemen. Herstel van het geschonden vertrouwen zou het parool dienen te zijn. Stop met het misbruik van de termen groen en duurzaamheid zolang je de financiële motor bent achter de bouw van megastallen. Sla je niet al te hard op de borst vanwege de jaarlijkse uitkeringen aan de gemeenschap uit het Coöperatiefonds, hoe sympathiek en nuttig ook. Overdrijf niet. Laat dat maar aan anderen over.

Brave Brabantse bank van weleer: keer terug naar de werkelijkheid en respecteer de eenvoud en de oorspronkelijkheid van het historische erfgoed der vaderen door een onderscheid te maken tussen vermakelijkheden en noodzakelijkheden. Mogelijkheden genoeg om je afkomst en je naam eer aan te doen. Geef meer steun aan de boeren, die willen stoppen en/of willen overschakelen op andere activiteiten. Vraag je klanten naar hun klachten en doe er echt iets aan. Bestrijd de armoede onder je leden en je klanten. Zet alles op alles om jonge starters meer dan nu het geval is te helpen. Maak dit alles tot je idee, mijn idee!

2 Reacties op “De hoogsteigen waarheid van de Rabobank”