Filmhistorie
Gemaakt in 1952 door René Clement. In dramatisch zwart-wit, vooral door gebruik van effect verzwarende filters. Een filmhistorisch document en tevens een tijdsbeeld, want een karikatuur – dat wel – van het achterlijke Franse platteland anno juni 1940, na de inval van de Duitsers. Maar meer waard dan de tegenwoordig wat ondeugend klinkende titel doet verwachten: Jeux Interdits. Door VRT Een, waar ik de film vanmiddag zag, wat hulpeloos vertaald in Verboden Spelen.
Grafkruisen
Een Parijse kleuter, Paulette, verliest haar ouders bij het bombardement van een brug – ongelofelijk knappe scène van het kind, liggend naast haar dode moeder, beiden hebben jurken aan van dezelfde stippeltjesstof – en wordt eerder uit vanzelfsprekendheid (christelijke naastenliefde?) dan liefdevol opgenomen in een boerengezin.
Het jongste zoontje, Michel, helpt haar, haar eveneens gesneuvelde hondje in de oude watermolen te begraven en maakt daarvoor van twijgen een kruis. De kinderen vinden dat het hondje gezelschap moet krijgen, méér dan van de uil in de molen: een mol, een duif enzovoorts. Maar daarvoor zijn méér kruisen nodig. De jongen zorgt daarvoor en het eerste ‘verworven’ kerkhofkruis is dat van zijn oudere broer, die ook tijdens de oorlogshandelingen dodelijk is gewond.
Het karikaturale zit ‘m vooral in een vete tussen de boeren, die natuurlijk wordt aangewakkerd als de buurman van de kruisendiefstallen wordt verdacht. Het wordt een melodrama, waarbij zwaar toneelmatig wordt overgeacteerd in de stijl die nog van voor de oorlog dateert. Maar dat geldt niet voor het pure spel van les deux petits, waarvan vooral dat van de aanvallige, zonder geloof opgevoede, Parijse Paulette tot het einde toe ontroert.
Elke gelegenheid aangrijpen om deze trouwens in Cannes bekroonde film te zien. Komt vast wel weer eens.