Oerpopulisme: alles bij het oude laten
il je het modisch zeggen, dan is uitdrukking geven aan de wens, alles bij het oude te laten een vorm van populisme. Je kunt het natuurlijk ook gewoon conservatisme noemen. Als je voorop stelt dat vernieuwing, aanpassing aan de veranderende tijd noodzakelijk is, dan ben je met behoudzucht naar mijn smaak niet goed bezig.
Populisme is meestal buigen naar de (veronderstelde) opvatting van de meerderheid. Als de raadsfracties van VVD, CDA, Gemeente-belangen, Jongerenpartij en PvdA neigen naar behoud van de zelfstandigheid van de gemeente Best dan, geven zij aan, geen oplossing te zien voor wat een algemeen erkend probleem is: de dreigende onbestuurbaarheid van de regio in het licht van de actuele, sociaal-economische omstandigheden ’te klein geworden’ gemeenten. Een enquête onder 200 daartoe uitgenodigde inwoners over de toekomst van Best (hoe representatief dit is, laat ik in het midden) heeft dan ook een voorspelbare uitkomst. Zie bijgaande grafiek, ontleend aan de website van de gemeente.
Het CDA-statenlid Marcel Deryckere mag dan in een opiniestuk in in het Eindhovens Dagblad beweren dat ‘herindeling van onderaf moet komen,’ in de praktijk komt daar zelden iets van terecht. Ook D66 en de plaatselijke partij Best Open doen in feite mee aan de kattendans rond de hete brei, door maar weer eens te pleiten voor verdergaande samenwerking in het stedelijk gebied Eindhoven. Is dat na alle mislukkingen gedurende een halve eeuw geen gepasseerd station? D66 ziet daarbij de nieuwe bestuurslaag (democratie!) alweer aan de horizon verschijnen.
Iedereen maakt zich natuurlijk ook weer druk over ‘het behoud van het eigen karakter van het dorp’, dat bij een samenvoeging van gemeenten in het gedrang zou komen. Neem van mij aan, ik spreek uit ervaring: dat ’typische karakter’ – voor zover nog bestaand, houdt ook zonder herindeling, een, hooguit twee generaties stand. Al was het alleen al door de nivellering die, aangedreven door de toestroom van bewoners van buitenaf, de digitalisering en de commercie, razendsnel om zich heen grijpt.
Eigenlijk lijkt er in Best maar één door iedereen gedeelde opvatting: als er gefuseerd wordt, niet met Eindhoven. Maar wat dan wel? Slechts twee eenmansfracties denken in de richting van een fusie, waarbij de ChristenUnie, zij het onder voorbehoud (‘we denken nog na’) de op 4 km afstand gelegen buurgemeente Oirschot noemde. Het verfoeide O-woord. Niet onopgemerkt mag hierbij blijven dat D66 in de Oirschotse raad, volgens een verslag in het ED, hartstochtelijk pleit voor een samengaan met Best.
De Bestse raad doet mogelijk op 9 oktober de uitspraak, waarom het provinciaal bestuur heeft gevraagd; Oirschot volgt in november. De VVD-fractie in Best koos deze week in een ingezonden stuk in Groeiend Best onomwonden voor behoud van zelfstandigheid. Alsof het ging om een onderdeel van het verkiezingsprogramma voor maart 2018! Helaas werkt het niet zo; de wereld op z’n kop.
Ik ben het niet met je eens dat het om oer-conservatisme zou gaan. Je stelt dat de gemeente ’te klein’ wordt…
Waarom is dat een probleem?
Stroperige regionale besluitvaardigheid heeft in mijn ogen meer te maken met procedures en inspraak. Als we ‘allemaal’ van mening zijn dat de stroperigheid een probleem is, dan zou je de procedures moeten veranderen. Waarom wordt de oplossing alleen gezocht in uitkleding van democratische rechten?
Een ander probleem dat je aanstipt is de dreigende onbestuurbaarheid van de regio… Wat zou je zo graag regionaal regelen dat nu niet lukt omdat we als zelfstandige gemeente ook inspraak hebben?
Onbestuurbaarheid is prima op te lossen door het instellen van een dictatuur. Hoe doe je dat? Door besluitgezag steeds hoger te leggen. De gemeente wordt regio, de regio wordt landelijk, landelijk wordt Europees en voor we het weten besluiten ze in Brussel hoe het hier moet. Er is maar één probleem… Je ontneemt de individuele burger het democratisch recht. DAT is wat er hier gaande is. DAT is de achterliggende verborgen agenda. De ‘machten’ willen meer te zeggen hebben en minder inspraak van die kleine mensjes die alleen maar klagen en totaal niet meewerken aan de snelheid die steeds hoger moet worden. We leven steeds meer in een corpocratie en die steeds grotere gemeenten helpen daar alleen maar in mee. Alleen grote bedrijven en grote lobbybedrijven voor bepaalde sectoren hebben nog de resources om de steeds massaler wordende ontwikkelingen te (willen) blijven volgen en de lobby toe te kunnen passen. Men wil niet praten over bestuurlijke vernieuwing. Dat is een teken aan de wand. Het gaat niet om ‘beter’ besturen. Het gaat om sneller de agenda van de machtigste spelers uitvoeren.
Laten we eerst maar eens goed praten over het ‘Waarom’.