hhBest – Sinds 1996

Boekbespreking door Sante Brun

Bij de eerste lezing van Roberto, de sleutel van de hemelpoort, door Dries Linssen zou je een streekroman kunnen noemen, maar dan wel een waar de harde werkelijkheid van de grote wereld denderend binnenkomt – ondergeschoven kinderen, drugsverslaving, echtelijke onmin, dorpspolitieke smiechterigheid, landverraders om financieel gewin, spectaculaire waanzin en een pastoor met losse handjes.
In het Limburgse dorp Epen gebeurt ogenschijnlijk nooit iets, zeker niet als je er alleen maar af en toe doorheen rijdt of zelfs als je er een paar dagen verblijft als toerist. Je denkt dat het dorp zó ingeslapen is dat het al wakker schrikt van een loeiende koe.
Maar ondertussen.

De tijden van de streekromans van vroeger waren aanzienlijk braver dan die van tegenwoordig – destijds plachten ze nog eerbiedig naast de korenschoven neer te knielen bij het vernemen van het geklep van het Angelusklokje. Linssens Roberto rijdt er, bij wijze van spreken, rustig doorheen in zijn rode Ford Mustang.

Niettemin kruipt het bloed heel af en toe toch waar het niet gaan kan, zie bijvoorbeeld des schrijvers liefdevolle beschrijving van de Sacramentsprocessie, van het Zuid-Limburgse Mergellandschap, van de hitsige scènes aan de oever van de Geul, van de Limburgse mensen, of het feit dat je een rijke hereboer bent, met zich meebrengt dat je daarmee wel of niet behoort tot de illustere inner circle van de neringdoende middenstand.

En niet te te vergeten de weelderig vormgegeven meisjes met een doortrapte verdorven ziel die er óók zijn in dit idyllische deel van de wereld.

Het boek Roberto heeft tegelijkertijd, net als Dries Linssen zelf, iets kosmopolitisch, en niet alleen omdat het boek zich ten dele afspeelt in Brazilië.

Nadat Dries me, alweer ruim twee jaar geleden, vroeg eens te bekijken of diens concept van de roman Roberto iets was om verder mee te gaan, las ik dat boek met genoegen en constateerde dat hij er inderdaad mee door moest gaan. Tegelijk informeerde ik bij hem wanneer hij eigenlijk een hele poos in Brazilië was geweest. ‘Ik ben nooit in Brazilië geweest,’ zei hij, ‘Ik heb al mijn kennis opgedaan door snuffelen op internet’. Waarmee mijn waardering voor het boek onmiddellijk verdubbelde. Dries heeft zich er, kortom, perfect ingeleefd. Moet je ook een flinke dosis levenservaring voor hebben, die komt met de jaren.

Roberto is dus óók een streekroman, maar een moderne streekroman. Want Pastoor Schaeckx beperkt zich niet tot het eten van rood vlees en het drinken van rode wijn, zoals de traditie wil, voor Limburgse pastoors. Nee, als hij de kleinen tot zich laat komen doet hij dat bij voorkeur niet alleen ten einde ze door de weelderige krullenbol te kroelen – hij kroelt wel, maar veel grondiger, zal ik maar zeggen.

Tegelijkertijd maan ik mezelf, niet al te mededeelzaam te zijn omtrent de inhoud van het boek en zijn verrassende plot, waardoor het tevens een thrillerachtig karakter krijgt. Laat ik me beperken tot de opmerking dat ik zelden eerder zo’n ingenieuze deus ex machina heb gezien als in dit boek.

Het is ook een verrassend debuut van een 72-jarige – Dries is geboren op de dag voor D-Day 1944 – persfotograaf in ruste, architect van ooit, tevens gehaaide ondernemer, fietsfanaat ook nu hij niet meer echt doorfietst – want hij heeft tegenwoordig een elektrische fiets zoals vele van onze leeftijdgenoten, en uitvinder van de fietstocht Limburgs Mooiste.

Dries is tevens, laten we zeggen: als hobby, een vrolijke flierefluiter, die vooral tot grote bloei kwam onder het strenge toezicht van zijn echtgenote Mieke, aan wie hij ook, volkomen terecht, het boek opdraagt.

Een flierefluiter, ja, maar dan wel een waaruit opeens, als uit een slapende vulkaan, zo’n boek oprijst dat tegelijkertijd een lichte toon heeft maar tevens, zonder veel illusies, de harde werkelijkheid van het leven schijnbaar achteloos op de koop toe neemt.

Donderdagmiddag mocht ik het eerste exemplaar van het boek aan Dries overhandigen.

En wat hierboven staat is de korte samenvatting van het toespraakje dat ik daarvóór had gehouden.

Voorpagina hhBest