Historische waarde ´Armenhoef´ al heel lang bekend
Veel gedoe rond ‘ontdekking’ oudste boerderij van ons land in Best
Er is de laatste dagen in Best het een en ander te doen rond de ‘Armenhoef’, een boerderij aan de Oirschotseweg, waarvan de stal – met typisch overhangend wolfdak – uit 1261 of 1262 zou stammen.
Die exacte bepaling van het bouwstijdstip is door deskundigen gedaan aan de hand van de jaarringen in het gebint. Als dat klopt, zou de stal het oudste agrarische gebouw van ons land zijn. De gemeente Best wacht momenteel op een second opinion, waarna ze overigens nog niet zo direct weet, wat met het vervallen ‘monument’ te beginnen. Geld speelt natuurlijk de hoofdrol. De eigenaar wil de stal het liefst opknappen en zit niet direct te wachten op een stal als toeristische trekpleister.
Het is wat overdreven, in verband met dit bouwsel van een ‘ontdekking’ te spreken, al is de nu boven water gekomen ouderdom uiteraard wel sensationeel. Maar de boerderij wordt al beschreven in het boek over de geschiedenis van Best, Te Best Wart (2000) van Jean Coenen (waaraan ook bijgaande foto is ontleend). De boerderij behoorde volgens Coenen sinds 1471 tot de Oirschotse armenfundatie Amelrijck Booth. Nadat in onze tijd een nieuwe boerderij, even verderop aan de Oirschotseweg die naam kreeg, werd de oude hoeve voortaan aangeduid als Armenhoef.
Het is op z’n zachtst gezegd vreemd dat de gemeente Best nu pas overweegt, of ze zich iets van het lot van dit waardevolle monument zal aantrekken of…niet.
[…] En: Historische waarde Armenhoef al lang bekend […]
Anders dan u misschien denkt is dit wel degelijk een ontdekking en wel de mijne, in opdracht van de gemeente Best en in goede harmonie met de fam. Scheepers, eigenaar kon ik m’n onderzoek doen. De oudste vermelding uit de archieven is inderdaad 1312. Dat zegt helemaal niets over de ouderdom van de bouwsubstantie die had ook één of meerdere malen vervangen kunnen zijn. De ontdekking bestaat erin dat die bouwsubstantie grotendeels uit 1263 dateert. Op grond van bepaalde kenmerken had ik deze al voor 1450 gedateerd; door jaarringenonderzoek (in opdracht van de gemeente Best) kan dit nu worden gepreciseerd. Bijzonder is dit omdat we hier een ‘missing-link’ hebben in de ontwikkeling tussen de jongste archeologische gegevens en de oudste bouwhistorische gedateerde boerderijen. Zo zei dat vandaag Prof. Bazelmans van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Ook in andere opzichten is dit een schakel in de ontwikkeling van de Brabantse boerderij die uiteindelijk is geresulteerd in het langgeveltype.
Waaruit kan worden afgeleid, dat de boerderij als nationaal èn plaatselijk erfgoed nog belangrijker is dan we dachten.