Achterom kijken 48
In deze serie, getiteld Achterom kijken, plaats ik mijn hoofdzakelijk documentaire foto’s, gemaakt in onder meer Friesland (1956-1961) en Noord-Brabant (vóór 1956 en sinds 1961). Meer info hierover. Klik op de foto voor het originele exemplaar. De complete serie is via ‘Rubrieken’ in het menu (links) te bereiken. © Guido t’ Sas. |
De opkomst van de kleurenfotografie, 1960
Rond 1960 kwam de kleurenfotografie ook voor semi-professionelen en amateurs in zwang. Nee, geen afdrukken, maar dia(positieven), die werden ingeraamd, tussen twee stukjes glas. Daarvoor werden zogenaamde omkeerfilms gebruikt. Je kreeg dus geen negatieven.
Kleurenfoto’s bestonden al voor WO2 – er is er bij voorbeeld een bekend van de bevrijding van Eindhoven in 1944. Emigranten uit het Noord-Amerikaanse continent die in de jaren vijftig in het vaderland met vakantie kwamen, hadden wel eens kleurenafdrukken bij zich. De kwaliteit daarvan was niet bepaald indrukwekkend en we stonden dan ook niet te trappelen om van zwart-wit af te stappen. Aan zelf ontwikkelen van kleurenfilms en afdrukken waren we ook nog lang niet toe. De doorsnee amateurfotograaf in het analoge tijdperk is daar ook nooit aan begonnen.
Ordinair
Vóór de digitale fotografie werden kleurenfoto’s bestemd voor onder meer tijdschriften (tegenwoordig glossy’s) steevast als diapositieven aangeboden. Dagbladen gingen op z’n vroegst in de jaren tachtig geleidelijk aan over op kleur. Daarvoor werden kleurenfoto’s, afgedrukt op krantenpapier als nogal ordinair beschouwd – met een verwijzing naar Turkse en Franse (regionale) dagbladen.
In plaatselijke krantjes zie je nu nog wel gescande kleurenpositieven waarop mensen staan met rode of oranje gezichten, het lijkt nergens op. Het blijft kritisch, ook al geeft de digitale techniek veel meer mogelijkheden. (Meer hierover verderop.)
Bijgaande opnamen zijn gedigitaliseerde versies van inderdaad in 1960 gemaakte dia’s.
<- Deze foto heb ik ‘Lul jij maar’ genoemd. Ze is gemaakt op de veerboot naar Terschelling.
Onder meer van een show van historische schepen en scheepjes in Grou (Friesland). Dit ‘erfgoed’ kwam toen opeens weer in de belangstelling.
Verkleurd
Ik maakte met mijn kleurenfotografie een wat narrige start. Werkte toen namelijk met een Rolleiflex. Dat is een 6×6-camera (12 opnamen op één rolletje). Daar een kleurenrolletje in stoppen was veel te duur. Dus schafte ik mij een adapter aan, waardoor je die Rollei kon laden met een kleinbeeldfilm (36 beeldjes). In de praktijk kwam het neer op een ‘uitsnede’ van het 6×6-schermpje. Verre van ideaal, maar ik heb er toch enkele aardige beelden mee gemaakt.
De dia’s hebben een halve eeuw in een plastic doos gezeten. Toch waren ze verkleurd naar bijna monochroom bruin. Maar – verrassing – de software van mijn Epson-scanner heeft een optie ‘kleurherstel’. Het resultaat is verbluffend. Ik vind althans de kleuren heel natuurlijk.
Overigens, wat een gepriegel met die diaraampjes. We moeten toen wel veel tijd en geduld hebben gehad! Toch heb ik de negatiefjes er weer in geprutst, ten koste van twee stukjes glas (gebroken). Kon weggooien niet over m’n hart verkrijgen. M’n nageslacht moet maar zien… Heb er een briefje bijgedaan.
Met een analoge Canon EOS heb ik sinds de jaren zeventig nog heel wat in zwart-wit gefotografeerd. Totdat ik die in Warschau in een taxi liet liggen. Na ruzie met de chauffeur over de ritprijs, dus die lachte in zijn vuistje. Sinds kort heb ik een digitale Canon EOS 1100D. Zet ‘m op, zeg tegen mezelf.
Rond die tijd (1960 ?) heb ik nog ijverig foto’s zitten inkleuren met voor dat doel verkrijgbare flesjes inkt in de kleuren rood, groen en geel.
Het resultaat was niet zo geweldig en er is dan ook niets van bewaard gebleven.
Toch wel jammer!