hhBest – Sinds 1996

Peter Stiekema

et Gronings aardgas staat dezer dagen weer volop in de belangstelling. Vooral omdat Nederland zich verplicht voelt aardgas aan Duitsland te blijven leveren, nu dat land zelf over te weinig gas beschikt en overgeleverd is aan de goedheid (?) van Poetin. De politieke partijen in de Tweede Kamer praten vol vuur over nieuwe sancties tegen Rusland, zoals  tijdens de besprekingen van de regeringsverklaring.

Maar wat als de Russen, als antwoord daarop, de gaskraan definitief (of althans voor een tijd) dicht draaien? Dan schreeuwt heel Europa moord en brand en kan de gaskraan in Groningen weer op volle kracht gaan draaien. Niet alleen op verzoek van de Duitsers, maar ook van de rest van de EU. En daar hoor je in de Kamer niemand over.

Overigens zijn er in het verleden al vaker ruzies geweest tussen Nederland en Duitsland over aardgasleveranties. Al in de jaren zestig beschuldigde Nederland Duitsland ervan vanuit het Eems-Dollardgebied illegaal aardgas uit Nederlands grondgebied te pompen. Er waren destijds grenskwesties tussen wat in dat watergebied nu echt de grens was. Pas in de jaren negentig leidde dat tot een soort van overeenstemming.

Op 11 juli 1996 schreef dagblad Trouw dat Duitsland Nederland 33 miljard gulden moest betalen wegens ’te veel geleverd aardgas’ (lees illegaal gewonnen P.S ). De Internationale kamer van koophandel (ICC) in Zürich heeft dat beslist.

Het geschil tussen Nederland en Duitsland – en tussen de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) en haar Duitse tegenvoeter Brigitta – betreft de exploitatie van een uitloper in het Eems-Dollard-gebied van het grote Groningse gasveld. Deze uitloper bevindt zich voor een deel onder Duits grondgebied. Om gaswinning op zee te vermijden, hadden Duitsland en Nederland afgesproken dat de NAM het Duitse gas zou winnen en vervolgens aan de oosterburen zou leveren, maar de Duitsers boorden ook zelf. .

Toen halverwege de jaren tachtig bleek dat Nederland te veel had geleverd, vroeg de NAM om compensatie. Er kwamen langdurige onderhandelingen op gang om het aantal te veel geleverde kubieke meters te bepalen. In 1991 werden de NAM en Brigitta het eens over 20 miljard kubieke meter gas. De onderhandelingen over de financiële afwikkeling liepen echter in 1992 vast.

NAM en Brigitta besloten daarop de kwestie voor arbitrage voor te leggen aan de ICC (de International Chamber of Commerce) in Zürich. Deze instantie heeft de vergoeding nu bepaald op 33 miljard gulden. Het grootste deel daarvan, 85 procent, vloeide in de Nederlandse staatskas. Het duurde nog tot 2013 voordat Nederland en Duitsland het eens werden over de werkelijke verdeling van het Eems-Dollardgebied  en de exacte grenzen ervan. Met vrienden als Duitsland, hoef je eigenlijk geen vijanden meer te hebben. En maar goed dat er (oud-)journalisten zijn, die zich deze geschiedenis nog goed kunnen herinneren

Voorpagina hhBest