hhBest – Sinds 1996

Boekbespreking door Sante Brun

e hebt van die mensen die voor hun vakantie naar een in de Atlantische Oceaan gelegen eiland vliegen, dat ooit is ontstaan door vulkanische activiteit en die, als die vulkaan dan na vijftig jaar weer eens uitbarst, zich bij de reisorganisatie beklagen dat hun vakantie aldus verpest is en dat ze naar huis willen.

Dat ze zojuist, zonder bijbetaling, de spectaculairste vakantiegebeurtenis van hun leven hebben meegemaakt, iets waar veel mensen hun hele leven, al dan niet bewust, naar hebben uitgekeken, dat dringt blijkbaar niet tot ze door. Ikzelf raakte al opgewonden bij de tekst in Mexicaanse hotelliften: ‘Bij aardbeving en brand lift niet gebruiken’.

Zo heeft iedereen wel eens iets.

Je zou trouwens verbaasd staan hoeveel mensen er prat op gaan dat ze elk jaar naar hun vaste vakantiebestemming reizen, maximaal vijftig kilometer van huis, en dat gedurende hun hele leven. (Het hebben van een tweede huis in het buitenland is net zoiets.)

Vandaar dat verhaal in een roman getiteld The Fortnight in September over een familie, een gezin bestaande uit vader, moeder en drie kinderen, waarvan twee halfvolwassen, die elk jaar twee weken in september per trein de reis maken van de Londense wijk Dulwich, waar ze wonen, naar de badplaats Bodnor Regis, een kleine 140 kilometer met overstap in Clapham Junction. In Bognor nemen ze hun intrek in Seaview, een vervallen pensionnetje gedreven door een armoedige weduwe – het is de plek waar het echtpaar Stevens ook zijn huwelijksreis doorbracht.

Die reis is al een enerverende gebeurtenis van formaat; na de intrek in het pension begint pas echt de vakantie met een eerste bezoek aan het strand. Het is er druk, maar door een mazzeltje kunnen ze hun geliefde strandhuisje nog huren, met balkon. Wat een weelde. Het strandleven wordt elke dag onderbroken door de lunch, de thee en het avondeten. Voor alle drie keren ze terug naar het pension.

Een rustige en tevreden kabbeling neemt een aanvang, slechts onderbroken door een paar gebeurtenisjes: de vader behoudt zich het recht voor één hele dag alleen te gaan wandelen, elk jaar dezelfde wandeling, en dagelijks een borrel te drinken in een Bognors café; de moeder, die haar breiwerk van thuis voortzet, evenals haar gebruikelijke huishoudelijke taken, drinkt bij het breien, min of meer stiekem, een ‘geneeskrachtig’ glaasje port. De dochter, Mary van 20, maakt kennis met het fenomeen vakantieliefde, de zoon van 17, Dick, krijgt door eenzaam op het strand te gaan liggen de inspiratie om een carrière na te streven. Het jongste kind, Ernie, is gewoon een jongen van 10 jaar.

Twee gebeurtenissen grijpen iets harder in: de ontmoeting met een belangrijke relatie van de baas van Mr. Stevens, die de hele familie uitnodigt op de thee, maar vooral om zijn patserige tweede huis aan zee (maar ook weer niet erg aan zee, want zijn vrouw heeft een hekel aan zee) aan de familie Stevens te showen, die zoals verwacht flabbergasted zijn over alles. En die ook nog eens Stevens in een moeilijk parket ten opzichte van zijn werkgever brengt. Hier denk je: nu gaat het drama zich openbaren, maar niets van dat alles.

De tweede gebeurtenis: de hospita vraagt de Stevens nog een dagje langer te blijven, ze vertelt dat de gasten van augustus en die van oktober hebben afgezegd, zodat ze erg weinig verdient dit jaar. Het kost de Stevens een beetje moeite met die verandering rekening te houden – er moeten brieven naar de buren die op de kat en kanarie passen, zijn de retourbiljetten wel geldig op zondag?

En oh ja, dat vergat ik nog: dit alles is de inhoud van het boek The Fortnight in September van R.C. Sheriff, dat onlangs uitkwam in Nederlandse vertaling, (‘Twee weken weg’) maar dat werd geschreven in… 1931. Toen de mensen maar zelden een auto in hun straat zagen en nog nooit in een auto hadden gezeten en niet wisten hoe je eigenlijk moest instappen, en vrijwel niemand telefoon had.

In een stukje autobiografie schrijft R.C. Sheriff dat hij niet dacht een roman te kunnen schrijven, maar het eindelijk toch probeerde door af te zien van hoogdravende taal. Het resultaat verkocht destijds goed, hetgeen mij trouwens verwondert.

Wat mij ook verwondert is het vrij omvangrijke oeuvre van de schrijver, vooral toneelstukken en filmscenario’s. En wat dat laatste betreft opvallend veel (Hollywood)films die tot de iconen van de filmgeschiedenis horen, zoals Goodbye Mr. Chips, Mrs Miniver, en The Dambusters.

The Fortnight in September werd door het dagblad The Guardian onder het stof uitgehaald tijdens de coronapandemie, als een voorbeeld van een opwekkend, positief verhaal over gewone mensen die gewone dingen doen onder gewone omstandigheden.

Dus zodoende.

Een schattig boek met een optimistische toon.

Misschien een boek om cadeau te doen aan reizigers die het liefst niets meemaken op vakantie.

Voorpagina hhBest