hhBest – Sinds 1996

Sante Brun

et Salman Rushdie was ik opeens helemaal klaar toen ik maar niet opschoot in The Enchantress of Florence, uit 2008. Te veel sprookjesvertellerij. De recensies bij het verschijnen van Quichotte, (Nederlandse titel, merkwaardig genoeg, Quichot) vorig jaar, zette me weer op zijn spoor.

Zijn beste boeken dateren al van dertig, veertig jaar geleden – ik vind nog altijd Midnight Children uit 1981 zijn allerbeste werk.

Quichotte lijdt ook een beetje aan de exuberantie van zijn stijl, maar daar kun je niks aan doen. Die stijl brengt ook met zich mee dat, welk onderwerp hij ook aanpakt: het zit altijd vast aan zijn navelstreng, aan de stad Bombay, waar Rushdie in 1947 geboren werd. De meeste figuren ook in dit boek komen uit die magische stad – Rushdie weigert (terecht) de Hindoe-nationalistische naam Mumbai voor de stad te gebruiken.

Zoals gebruikelijk lopen de romanfiguren allemaal een beetje door elkaar. Zo heeft Quichotte, die eigenlijk Ismael heet, door hemzelf verbasterd tot Smile, een zoon die uit hemzelf geboren is, Sancho (dacht ik het niet?). Smile, later Quichotte, is handelsreiziger in geneesmiddelen, maar vooral een fervent tv-kijker, waarbij hij zijn grote liefde heeft gevonden: Salma R., uiteraard ook van Indiase afkomst, die in New York een talkshow heeft van het kaliber Oprah Winfrey. Daarnaast is er nog de Indiër die schrijver is van dit boek,  Sam DuChamp. Er zijn ook nog een paar zusters en/of halfzusters, en ik vraag om vergeving als ik er een paar niet helemaal goed kon plaatsen of domweg vergeten ben. Laat ik de Menselijke Trampoline niet vergeten.

Smile werkt voor een ook al uit Bombay afkomstige groothandelaar in geneesmiddelen, en een van de best verkopende producten is een morfine lookalike, Oxycontin, in Nederland bekend als Oxycodon. In de Verenigde Staten wordt dit op den duur sterk verslavende product nogal vrij verkocht – er zijn al duizenden doden door gevallen, naar verluidt. De groothandelaar Even Cent (ook al uit Bombay) specialiseert zich in de sterkste varianten van het product.

Tevens is Even Cent druk bezig met het redden van de mensheid door het ontdekken van een ‘poort’ genaamd de Mayflower, die zich ergens in Californië bevindt en waar doorheen je met enkele stappen binnentreedt op een andere planeet die nog niet zo verwoest als is de aarde.

Quichotte en Sancho maken met de oude Chevy Cruze een oer-Amerikaanse road trip, van Nieuw-Mexico naar New York City, uiteraard niet op zoek naar windmolens maar uit op een ontmoeting van Salma R. Daarbij helpt het dat de tv-ster heimelijk verslaafd is aan Oxycontin en Quichotte (dus) kan optreden als haar dealer.

De road trip en alles eromheen is een feite een satire (soms ook parodie) op het Amerika van Trump. Dat uit zich vooral in het openlijk racisme dat Quichotte en Sancho in met name de zuidelijke staten ten deel valt, waarbij zij uiteraard worden versleten voor Iraanse terroristen. Het is ook nog een beetje een satire op de naar de VS geëmigreerde Indiërs.

Is het een goed boek? Dat gedoe met India irriteert me een beetje, maar goed, het is Rushdie. Als je een liefhebber bent van sprookjes ben je hier aan het goede adres. En een bijtende satire op het Amerika van Trump is ook altijd welkom. Als je, zoals ik, schrijvers bewondert die uiterst beeldend kunnen schrijven en beschikken over een goede hand van het maken van woordspelingen en blijk geven in het bezit te zijn van een enorme woordenschat, dan moet je dit boek niet overslaan.

En dan vergeef je hem maar het ‘citeren zonder bronvermelding’ (uit een science fiction werk, ik meen van Arthur C. Clarke), waarmee het boek eindigt.

Voorpagina hhBest