Een geval van #metoo in de praktijk
Sante Brun
ij mij was de #metoo wel zo’n beetje gereed voor het archief. Uiteraard moesten die vieze ouwe mannetjes met hun poten (en hun macht) van jongens en meisjes afblijven, maar we mogen aannemen dat nu de justitiële autoriteiten het verder zullen afwerken.
En dan zit je ineens in de bioscoop te kijken naar de film Bombshell. Nederlandse vertaling van dat woord is blijkbaar moeilijk – het lijkt me niet dat de vertaling die ik vond, seksbom, een erg tactische verklaring is de lading dekt.
We zijn in de burelen van een succesrijke, zeer rechtse (en dus leugenachtige) Amerikaanse commerciële tv-zender, Fox News. Daar gelden bijzondere regels; met name voor het vrouwelijk personeel is er een bijzonder kledingvoorschrift: blond haar en rokjes, geen broeken en die rokjes zo kort mogelijk. De vrouwen zitten, ook als ze als ‘anchor’ op tv zijn, achter een bureau met een ontbrekende of glazen wand zodat de kijker (en de leiders van Fox News) een vrije blik hebben op benen en wat dies meer zij.
De sollicitatieprocedure (ook uitsluitend voor vrouwen) is een soort vleeskeuring door zenderbaas Roger Ailes, (acteur John Lithgow) een onsmakelijke dikke oude man met de kop van een pad. Die procedure houdt in dat de sollicitante door zijn kantoor paradeert en op zijn bevel haar rokje zo hoog mogelijk optrekt.
Wie wordt aangenomen staat nog meer te wachten. Zo blijkt het gebouw van Fox News een geheime lift met ingang rechtstreeks in het kantoor van Ailes te hebben, waar de dames om beurten naar binnen worden geroepen om eh, nou ja, te doen waar meneer de baas allemaal zin in heeft.
Bij de vrouwen vallen drie reacties op: er zijn er die het vanzelfsprekend vinden dat de baas zulks van je eist, er zijn er die dat niet vinden maar ja, je moet wel anders raak je die fantastische baan bij de televisie kwijt – de derde categorie bestaat uit vrouwen die er al lang werken en er zo langzamerhand tabak van hebben, of intussen vaak kans hebben gezien de grijpgrage vingers van Ailes te ontlopen.
En let wel: het verhaal van de film Bombshell is misschien hier en daar geromantiseerd, maar het is in feite de nuchtere vertelling van een waargebeurde geschiedenis. Ailes is indertijd, toen zijn praktijken op straat kwamen te liggen, door twee zonen van de eigenaar van het bedrijf, Rupert Murdoch, ontslagen – omdat de omzet van de zender onder de affaire zou kunnen lijden. Ailes kreeg 50 miljoen dollar mee voor het hem aangedane leed, en Murdoch senior kon het niet laten zijn twijfel onder woorden te brengen: ‘Ik hoop dat jullie er goed aan hebben gedaan,’ zegt hij tegen zijn zonen.
Hoe de voortdurende spanning die in het bedrijf heerst wordt doorbroken, is wat de film feilloos in beeld brengt. Eerst is er de gevierde ‘anchor’ Megyn Kelly (Charlize Theron) die aanvankelijk alles doet wat bij Fox kennelijk usance is, maar er snel genoeg van heeft. Bovendien moet zij op een dag – het is 2016, verkiezingstijd – Donald Trump interviewen, en ze is van plan hem vragen te stellen over zijn seksueel normoverschrijdend gedrag. Ze is daar zo zenuwachtig over dat ze doodziek wordt.
Gretchen Carlson (Nicole Kidman) die al twintig jaar meeloopt, maar dan een keer ongeschminkt op tv komt en gedegradeerd wordt naar een middagprogramma, laat zich ontslaan. De advocaten van Ailes zijn er als de kippen bij om haar door middel van een contract tot geheimhouding te dwingen – een contract dat ze ondertekent zonder ook maar één seconde van plan te zijn zich eraan te houden. En dan volgt Ailes’ ontslag en vernedering. En krijgt Carlson twintig miljoen dollar, dat dan weer wel.
Waarbij nog opgemerkt moet worden dat ik hier, om redenen van oeverloosheid, de meeste details heb weggelaten.
Wat mij het meest verwondert is dat zo’n film, met het noemen van naam en toenaam van de betrokkenen, gewoon gemaakt kon worden in de VS. De drie hoofdpersonen, de actrices, spelen werkelijk de sterren van de hemel, je zit van de spanning een groot deel van de film op het puntje van je stoel.
Het is ook een typisch Amerikaans product, gladjes, perfect. Veel te onderkoeld. Maar niettemin.