hhBest – Sinds 1996

‘Het polderen zit de Nederlander in het bloed.’ Herkauwende koeien aan de Neder-Rijn.

Het CDA lijkt afstand te gaan nemen van het neoliberalisme, de praktijk van ‘ieder voor zich en god voor ons allen’. Althans, wanneer het komende congres van de partij zich kan vinden in een discussiestuk van het eigen Wetenschappelijk Bureau (WB) genaamd Zij aan zij, ‘toekomstperspectief voor Nederland in 2030’. Daarin is veel aandacht besteed aan – hoe kan het anders – de situatie van de boeren.

‘Eén ding weten we zeker,’ aldus het rapport (complete pdf-versie): de huidige manier van leven, samenleven, besturen en geld verdienen moet veranderen. Het neoliberale idee van ‘vrijheid, blijheid’ en winstmaximalisatie is in instrumenta-listische bestuurspraktijken lang dominant geweest. In dat verhaal zijn mensen zelf verantwoordelijk voor geluk en falen en geldt de overheid als een hindermacht en moeten maatschappelijke problemen door marktwerking worden opgelost.’
’Dit is,’ zegt het WB, ‘geen houdbaar verhaal meer. We lopen met z’n allen tegen culturele, ecologische en economische grenzen aan en daarmee tegen de grens van een draagbaar bestaan. Zo’n verhaal is zo niet vol te houden en blokkeert de samenleving.’

Ratrace=afvalrace

Volgens de CDA-wetenschappers snakt de samenleving naar een cultuur ‘waarin tegenslag niet als falen wordt gezien, om hulp vragen niet als zwakte en een stap terug doen niet als afgang’. Op die manier wordt de ratrace immers een afvalrace.

In de geest van samenwerking die het rapport propageert, ziet het de boeren als ‘ondernemers, rentmeesters en toptechnologen’ en rekent het af met het complexe regelsysteem dat voor hen nauwelijks uitvoerbaar zou zijn. ‘Veel boeren ervaren deze regeldruk als bron van rechtsonzekerheid en voelen zich daardoor steeds minder verantwoordelijk voor hun eigen handelen.’

Wat dan wel?

Wat dan wel, is de volgende vraag. CDA: ‘In onze visie produceert onze landbouwsector in de toekomst kwaliteitsproducten voor de vrije wereldmarkt en voor de lokale markt dichtbij. Een mix dus van internationalisering en regionalisering. De waarden duurzaamheid en dierenwelzijn en het inkomen van de boeren moeten belangrijker zijn dan de ambitie om de tweede voedselexporteur van de wereld te willen blijven.’

In de commissie die het rapport opstelde, zat geen boer. Op prangende vragen als die over de te laag geachte prijzen die de supermarkten en de bijna monopolistische zuivelindustrie aan de boeren betalen zijn in Zij aan zij geen antwoorden te vinden.

Voorpagina hhBest

2 Reacties op “CDA neemt afstand van neoliberalisme”