hhBest – Sinds 1996

Sante Brun

en jongen van een jaar of 15 heeft het gevoel dat hij eigenlijk een meisje is, neemt het besluit om dat door middel van hormoonkuren en operaties ook echt te willen worden – tegenwoordig een onderwerp voor een documentaire of tv-serie waarin je ziet tot welke wonderen de medische wetenschap inmiddels in staat is en hoe tevreden de betrokkene achteraf kan zijn over het resultaat.

De Frans-Belgische film Girl, van regisseur Lukas Dhont laat net iets anders zien.

We zien de acteur Victor Polster – zo te zien een meisje met mooi lang blond haar, een ietwat brede neus, een lange hals, maar de gestalte van een gespierde gezonde knul – bezig zelf haar oorlelletjes te doorboren om er oorbellen in te kunnen doen. Ze woont met haar (gescheiden) vader en broertje in een flat in Brussel en ze zit op een balletschool, want haar grote wens is: ballerina worden. Haar vader speelt een bijzondere rol. Is hij het nu van harte eens met de beslissing van zijn zoon?

Ze is inmiddels al Lara gaan heten, maar de hormoonkuren beginnen pas tijdens de film – de nodige operaties die na succesvolle hormoonbehandeling zullen volgen worden door de behandelend chirurg nogal, laten we zeggen: beeldend omschreven, compleet met mogelijke complicaties, maar dat maakt Lara niks uit. Hij wil ballerina worden, en daarvoor moet je meisje zijn.

We zien details: haar (merkwaardig knoestige) voeten bloeden doordat het dansen op spitzen niet goed verloopt, ze plakt het mannelijk geslachtsdeel ‘weg’ met pleisters die moeilijk, vooral pijnlijk te verwijderen zijn.

En dan blijkt dat de hormoonkuur haar niet snel genoeg resultaat brengt, ook al omdat ze, in de omgang met andere balletdanseressen – met hun vaak nogal weelderige gestaltes en hun argeloze fysiek vrije omgang met elkaar, nog heel ver van het einddoel verwijderd lijkt – misschien wel onbereikbaar is.

Haar geduld raakt op en dat brengt haar tot een, uiteraard zinloze  drastische ingreep.

(Zowel de sfeer en entourage van de film als die ingreep, waar een schaar aan te pas komt, lijken wel citaten uit de film van Chantal Akerman uit 1975, genaamd Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles.)

Behalve dat de film toont hoe gemakkelijk er complicaties kunnen optreden bij het proces van geslachtsverandering, laat hij ook vrijwel alles in het midden – waardoor het een fascinerende film wordt die, zoals het hoort, de kijker in verwarring achterlaat. Wat is precies de bedoeling van Lara, hoe probeert ze dat doel te bereiken, hoe sterk hecht ze aan haar beroepskeuze, wat is de rol van haar vader, van de chirurg, van haar broertje, van haar overige familie? Het wordt allemaal aangestipt, de kijker mag beslissen wat er eigenlijk gebeurt.

Ik zelf pleeg nogal sceptisch te staan tegenover geslachtsverandering, maar ik heb goed praten: ik heb het idee dat ik als jongetje geboren ben en dat altijd ben gebleven, wellicht niet altijd tot volle tevredenheid, maar hee, wees blij dat je er bent. Zoiets.

Bij de film doemde de vraag op of je een kind van 15 jaar wel min of meer alleen kunt laten met die beslissing en de daarmee samenhangende drastische behandeling die, zo lijkt de regisseur (en de chirurg) te willen tonen, toch niet zal leiden tot een echte vrouw in een echt vrouwenlichaam. En ook de vraag of er niet iets heel anders aan de hand is wordt niet beantwoord, hoogstens gesuggereerd – na een verblijf in het ziekenhuis zie je Lara door de gangen van de Brusselse metro lopen, eerst van achteren, later vanvoren, met die raadselachtige glimlach kijkt ze in de lens, waarbij we een deel horen uit de sonate opus 130 van Ludwig van Beethoven – geen vrolijke muziek, kunnen we wel stellen.

Voorpagina hhBest