ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
De duistere hoekjes van het leven van Sonja Barend
19 maart 2017 | 
Geplaatst door: Boekbespreking door Sante Brun
Hoe vaak hoor je mensen niet zeggen: ‘Ik heb zoveel meegemaakt, ik zou er best een boek over kunnen schrijven’. 99 procent (schat ik) laat het gelukkig bij die opmerking, de rest neemt een ghostwriter in de arm, laat de productie op eigen kosten drukken en verdeelt de vijftig of honderd aldus verkregen exemplaren onder familie en vrienden die het vervolgens grotendeels ongelezen laten.
En een enkeling heeft een leven geleid dat een goed boek oplevert omdat de betrokkene kan schrijven en inderdaad een opmerkelijk leven heeft geleid (en nóg leidt) en dat ook nog goed verkocht wordt, mede omdat de betrokkene op andere wijze dan door de autobiografie min of meer grote bekendheid heeft gekregen.
Jullie hebben het al begrepen: ik heb het boek ‘Je ziet mij nooit meer terug’ van Sonja Barend (77) gelezen. En in orde bevonden.
Hoewel het in menig opzicht spot met allerlei wetten van de klassieke tragikomedie.
En wel hierom.
De titel van het boek is, naar Sonja van haar moeder heeft vernomen, de laatste zin die haar vader in het bijzijn van zijn gezin heeft uitgesproken, vlak voordat hij door twee ‘medewerkers’ van de Duitse bezetter werd afgevoerd en uiteindelijk vermoord – hij was een Jood, genaamd David Barend. Het boek is onder meer een speurtocht naar sporen van haar vader, die zij nooit gekend heeft – ze was bij zijn arrestatie iets ouder dan twee jaar.
Maar het is ook echt een ‘autobiografie’ van iemand die een opmerkelijk leven heeft geleid als de koningin van het tv-interview – ze vertelt over haar ‘emigratie’ naar Israël waar ze Ralph Inbar leert kennen, haar ontmoeting met haar huidige relatie genaamd ‘A’, haar ontdekking dat ze eigenlijk Barend heet en niet zoals haar stiefbroers naar de nieuwe man van haar moeder. Ze schetst een uitvoerig portret van haar moeder waarin eenieder wel trekjes zal herkennen van zijn of haar eigen moeder, ze schrijft, cursief, een lange brief aan haar vader.
Maar ze verhaalt ook uitvoerig over het huis in de Provence waar ze vaak heel gelukkig is, van haar ziektegeschiedenis, van haar tv-programma’s.
Ze interviewde voor die programma’s uiteraard tientallen beroemdheden en een opsomming daarvan zou in een verhaal over haar speurtocht naar haar vader eigenlijk een beetje raar zijn – ware het niet dat ze steeds opmerkt dat ze al die mensen hele scherpe vragen wist te stellen, vragen die ze tegenover haar moeder – wier oorlogsgeschiedenis voor een deel in een verdacht soort duister gehuld blijft – nooit durft te stellen, hoe vaak ze zich dat ook voorneemt.
Hetgeen, wat mij betreft, vooral haar professionaliteit benadrukt: als je de voordeur achter je dicht duwt na je werkdag ben je weer gewoon mens en geen gehaaide interviewer.
Zo is het boek een wat hinkende autobiografie geworden, die volledig wordt gered door haar bijna argeloze openlijkheid, het verhaal van een vrouw die ondanks beroemdheid gewoon een mens is gebleven. Nee, niet een ‘te gek leuk mens’, maar gewoon iemand die geïntrigeerd wordt door de duistere episodes in haar eigen geschiedenis, die ook gewoon van lekkere dingen houdt en niet dood wil gaan.
En o ja: ergens haalt ze oude mop aan, waarvan ze alleen de clou vermeldt: ‘Bis jetzt war alles in Ordnung’. Dat is een mop die al minstens zestig jaar op mijn eigen repertoire staat: de zin is een citaat van een Duits jongetje dat twaalf jaar is geworden zonder ooit iets te zeggen. Tot hij op zekere dag een lepel soep neemt en zegt dat het gerecht te zout is. Gevraagd waarom hij nooit eerder iets gezegd heeft, zegt hij dat fraaie zinnetje.
Duitse acuratesse.
Geplaatst in