hhBest – Sinds 1996

Sante Brun

Eerste, meteen ook typische Hollandse vraag: is Brimstone van Martin Koolhoven eigenlijk wel een western? Een western speelt zich, zoals het woord al zegt, af in het Wilde Westen van de Verenigde Staten, in de tweede helft van de negentiende eeuw. In die zin is Brimstone géén western, want de getoonde landschappen lijken nog het meest op die van New England, en aan de kleding van de vrouwen te zien speelt het verhaal zich eerder af rond 1835.

Maar dat is Hollandse mierenneukerij, natuurlijk, want er klopt zoveel niet in het verhaal.  Bij dit type western, dat moet lijken op beroemde spaghetti-westerns uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, gaat het vooral ook om het doelbewust clichématige van het verhaal. Het publiek van een western roept tegen de acteur die in een hinderlaag dreigt te rijden: ‘kiek uut, achter je!’ Voor mij mag je dit dan ook een ‘haring-met-boerenkoolwestern’ noemen.

Maar gelukkig is er aan clichés op zich totaal geen gebrek. De uit Nederland met een troep gelovigen naar Amerika geëmigreerde dominee, die meteen maar liefst godsdienstwaanzinnig, pedofiel, hoerenloper en moordlustige incestpleger is, de hulpsheriff die tevens premiejager blijkt, Carice van Houten, Tygo Gernand, het wetteloze dorp waar de saloon tevens fungeert als lokale hoerentent en waar op tamelijk ruwe wijze gegokt, gezopen en geschoten wordt, het duel in de hoofdstraat, de huifkar die onderweg is naar het Wilde Westen. (Met Chinezen erin – WTF?)

In veel recensies wordt gesproken van een horrorwestern en dat kan nauwelijks ontkend worden, gezien de hoeveelheden bloed, uit het lichaam gerukte menselijke darmen, ophangerij, steek- en schietpartijen.

Ik hoor dat Martin Koolhoven al ongeveer zijn halve leven aan deze film  heeft gewerkt, of minstens gedacht – en ik denk ook dat het meteen ook raak moest zijn omdat een serievorming er vermoedelijk niet in zit – dat is het meest opvallende verschil tussen deze film en de toch eerder ietwat ‘offhand’ gemaakte films van Sergio Leone. Of laat ik het zo zeggen: op geen enkel moment tovert iets in Brimstone een glimlach op je lippen. Alles, maar dan ook alles moest er in en dat is ook gelukt, en het humorhoekje is daarbij gesneuveld.

Ik heb de film net gezien, en bij het kijken ernaar speelde bij mij een beetje de vraag mee: is de film wel tijdig afgelopen? Want recht tegenover voetbalde Roda JC tegen Feijenoord en ik had echt geen zin om na de film ook nog eens terecht te komen in de gebruikelijke hooliganfilm.

Hoe zou het verhaal van Brimstone overgekomen zijn als het rechttoe rechtaan in ‘historische’ volgorde was verteld? Dat weten we niet want het is in een aantal (ik meen vijf, of zes) hoofdstukken opgedeeld, die grotendeels in willelekeurige volgorde achter elkaar zijn gezet, waardoor bepaalde dingen zowel beter begrijpelijk worden, als ook spannender worden gehouden.

De zon speelt maar heel spaarzaam in deze film, die dan ook daardoor in de bijpassende vele, duistere tinten is gehouden – pas aan het eind, als de hoofdpersoon zichzelf ‘bevrijdt’ komt de zon te voorschijn en er kan zelfs sprake zijn van een soort happy end.

Maar verder veel duisternis, mist, modder, harige varkens, zwarte paarden en koetsjes, en uiteindelijk ook sneeuw, waarbij vooral niet vergeten is ook drone-opnamen te verwerken.

Intussen is de rol van de dochter van de dominee, gespeeld door Dakota Fanning, zeer opvallend, ze draagt echt de film.

Halverwege dacht ik opeens dat het verhaal van de film eerder geïnspireerd was door The Scarlet Letter naar het boek van Nathaniel Hawthorne (dat zich afspeelt in de zeventiende eeuw, trouwens) maar de film die ervan gemaakt is, kreeg een heleboel Raspberry-nominaties en dat is, zoals jullie allemaal weten, geen goed teken.

Dan is Martin Koolhoven beter begonnen.

Kortom, Brimstone is een ietwat traag verhaal (met plotselinge gewelddadige versnellingen) dat enorm blijft boeien en de toeschouwer ook enigszins verweesd achterlaat.

Voorpagina hhBest