Meer respect gevraagd voor OUW TORRE
De ouw torre, eenzaam, temidden van de akkers, met rechts die van het ‘nieuwere’ Oostelbeers.
J.C.M. van der Schoot
In Oostelbeers staat een oude 14-eeuwse toren midden tussen akkers en grasveld aan een zandpad. Hij staat er ongestoord alleen te zijn. Waar tref je in ons land zo’n bouwwerk in een weids landschap aan zonder bebouwing of andere belendende moderne scheppingen in de nabijheid? Ik zou het niet weten. Bij die toren heeft het schuttersgilde Sint Joris een schietterrein.
Ooit zou Maarten van Rossum met zijn leger hier het dorp hebben plat gebrand. Daar is geen enkel historisch bewijs voor. Aannemelijker is, dat het dorp rond de toren in de loop van de eeuwen is verplaatst, omdat de boerderijtjes in elkaar zakten en de bewoners verderop nieuwe boerderijtjes bouwden. De toren en omgeving vormen nu al eeuwen een prachtige plek van groot historisch belang. Waard om koste wat kost te verdedigen tegen vreemde indringers, die -schrik niet- dit gebied ‘cultuurhistorisch duurzaam willen ontwikkelen voor het behoud van de toren in dit unieke landschap’.Ooit is het gilde opgericht om dorp en landschap te beschermen tegen vijandige aanvallen. Des verwonderlijker is het, dat gilde Sint Joris de huidige vijand niet ontmaskert. De gildebroeders zelf halen hem binnen, omdat zij bij hun schietterrein een multifunctioneel gebouwtje willen, zodat zij tijdens gildebijeenkomsten op hun terrein dan even kunnen uitrusten, een biertje kunnen drinken en wat kunnen bijpraten. Het gebouwtje -honderd vierkante meter- kan ook nog door andere verenigingen gebruikt worden.
Het gekozen ontwerp zit goed in elkaar. De ruimte is gedeeltelijk weggewerkt in een talud. De architect verkoopt echter kruiwagens vol kletspraat om aannemelijk te maken dat zijn ontwerp’ verantwoord’ in het landschap met de unieke toren is ingepast. Dorpsontwikkelaars anno 2015 schrikken inderdaad nergens meer voor terug. De architect zal het gebouwtje voorzien van een ijzeren hekwerk, want onze wereld zit nu eenmaal vol met vijandige elementen. Hij belooft op het hekwerk een fragment te laten aanbrengen uit het gedicht De Wandelaar van Martinus Nijhoff. Het cultureel besef is op het oog gered.
Ik heb begrepen dat de gildebroeders al meer dan dertig jaar op een bescheiden onderkomen wachten. Dat ze dat wachten onderhand spuugzat zijn, begrijp ik ook. Maar ik begrijp niet, dat zij dan geen ander schietterrein elders verwezenlijken met het gekozen ontwerp voor het gebouwtje. Want dat ontwerp op zich is goed en kan overal elders in Oostelbeers naadloos worden ingepast, maar juist niet in het landschap bij de toren. Daar hoort niks thuis. Afblijven dus. De Werkgroep Erfgoed/Landschap De Kempen en de Archeologische Vereniging Kempen/Peel hebben krachtig geprotesteerd. Maar de trein, die ‘dorpsontwikkeling’ heet, dendert verder en staat al bijna op het eindstation bij de oude toren!.
Gilldebroeders van Sint Joris: schiet uzelf niet in de benen. Richt namens de Beerse gemeenschap en namens allen die het goed met u voor hebben, uw pijlen op een andere plek. Jawel mèt het ontworpen gebouwtje, mooi verweven in het landschap, waarmee de Beerzen nog zo rijkelijk gezegend is. Maar spaar de oude toren en het landschap. Gedraag u als waardige erflaters. Activeer uw historisch besef en handel vooruitstrevend door de oude toren en het landschap daar te respecteren. U zult voor uw vooruitziende blik tot in lengte van jaren worden geprezen.
De enige vergelijkbare situatie die ik ken, is die van Nederwetten, bij Nuenen, al valt het met de eenzaaamheid van de toren daar nogal mee. Zie http://www.kerkenindepeel.nl/8/de-toren-nederwetten
In Vleuten heb je de Hamtoren. http://youtu.be/7e4c6FEMD7M