ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Spekzever
22 november 2014 | 
Geplaatst door: Het wordt toch wel heel gek als een herintredende huismoeder met mavodiploma gaat bepalen of ik al dan niet bij mijn huisarts terecht kan. ‘U heeft een ingegroeide nagel, zegt u? Gaat u maar naar de plaatselijke hoefsmid, die kan een en ander wel met een roestige spijker voor u repareren’. Krijgt u daar koudvuur van in uw rechtervoet? Ga naar slager Spekzever die amputeert hem wel. Mits goed gewassen is dat nog lekker in de erwtensoep ook’.
Over de gezondheidszorg, de mijne
Door Peter Stiekema
Dit stukje handelt over de teloorgang van de gezondheidszorg in het algemeen en de gevolgen daarvan voor een individu, in dit geval ik. Een dikke tien jaar geleden werd bij mij (onder veel meer) suikerziekte geconstateerd. Dat leidde er toe dat ik jaarlijks op controle diende te gaan bij de oogarts in het Academisch Ziekenhuis in Maastricht, teneinde te controleren of de diabetes mellitus mijn gezichtsvermogen niet al te zeer had aangetast. Dat bleek de eerste tijd gelukkig mee te vallen. Maar de ziektekostenverzekeraar vond dit toch wel een hele dure oplossing dus werd er voor al die Zuid-Limburgse suikerzieken een camper omgebouwd tot een soort rijdende fotocamera. Vanaf zo’n acht jaar geleden diende ik mij jaarlijks op afspraak in die camper te vervoegen, die voor alle plaatselijke suikerzieken gedurende enkele dagen gestald werd op een parkeerterreintje in het dorp mijner inwoning, om mijn ogen te laten fotograferen (voor alle duidelijkheid, niet voor een modetijdschrift)
Dat was oneindig veel goedkoper dan een jaarlijks bezoek aan de oogarts. Mocht uit controle van de foto’s blijken dat er iets niet in orde was, dan zou mijn huisarts me dat binnen twee weken laten weten.
Jaar na jaar verstreek zonder dat ik iets vernam. Wel had ik de laatste tijd het idee dat ik minder goed zag, maar ook na het recente onderzoekje, een week of zes geleden, hoorde ik niets negatiefs. Toch had ik de indruk dat mijn zicht er niet beter op werd. Ik besloot daarom vorige week maar eens zelf een testje te doen. Tv aan, teletekst op, hand voor linkeroog, met rechteroog niets aan de hand. Maar met mijn linkeroog bleek ik slechts wazig te kunnen zien, de letters werden vervormd tot een soort Thais schrift, geheel onleesbaar.
Op dat moment leek het me verstandig maar eens een afspraak met de huisarts te maken. Diens assistente vond dat echter niet nodig en adviseerde me naar de plaatselijke opticien te gaan om me daar een brilletje te laten aanmeten. Na lang gepalaver waarbij steeds weer naar deze Specsaver (altijd gedacht dat dat een soort keurslager was) werd verwezen tot ik helemaal ontplofte, mocht ik uiteindelijk van dit Cerberusje op audiëntie komen bij de huisarts. Wat bleek? Door staar functioneert mijn linkeroog effectief slechts voor tien procent en mijn rechteroog gelukkig nog voor 90 procent. Zoals de zaken er nu voorstaan word ik binnenkort geopereerd in het ziekenhuis te Sittard en krijg ik een nieuwe lens, tenzij mocht blijken dat er nog iets anders (ergers?) aan de hand is.
Uiteraard vroeg ik mijn huisarts tijdens mijn bezoek naar de reden van het merkwaardige verloop van het een en ander en niet in de laatste plaats naar het mijns inziens tamelijk abjecte gedrag van zijn Cerberusje. Per slot van rekening kom ik hooguit twee keer per jaar bij de huisarts en dat is echt niet voor een wissewasje. Uiteraard kwam het gesprek toen op de oplopende kosten van de ziekteverzekering. Ik hoop ook maar dat dit hem enig inzicht verschafte in wat die bezuinigingen voor iemand als ik tot gevolg kunnen hebben. Het wordt toch wel heel gek als een herintredende huismoeder met mavodiploma gaat bepalen of ik al dan niet bij mijn huisarts terecht kan. ‘U heeft een ingegroeide nagel, zegt u? Gaat u maar naar de plaatselijke hoefsmid, die kan een en ander wel met een roestige spijker voor u repareren’. Krijgt u daar koudvuur van in uw rechtervoet? Ga naar slager Spekzever die amputeert hem wel. Mits goed gewassen is dat nog lekker in de erwtensoep ook’.
Geplaatst in Gastcolumns
Remon Hendriksen, huisarts in Best, twittert:
‘Dit stukje gaat niet over teloorgang van de zorg, maar over een slecht toegankelijke huisarts.’
En:
‘Juist diabeteszorg is een voorbeeld hoe kwaliteit van begeleiding en vroegopsporing de laatste 10,15 jaar spectaculair is verbeterd.’
De passage over de slecht functionerende ‘camper’ is wel degelijk kritiek op de gezondheidszorg, vinden wij.
Remon Hendriksen reageert andermaal:
Die ‘Camper’ is een enorme verbetering geweest voor de vroegopsporing van diabetische retinopathie
Remon Hendriksen gaat er nu echt tegenaan op Twitter 😉 :
‘Vroeger werden maar weinig mensen oogheelkundig gecontroleerd. De helft van de diabeten waren niet eens ingekaart. Daarnaast waren er, bij de mensen die wel waren ingekaart, enorme en onacceptabele verschillen in kwaliteit van de begeleiding. Met de komst van de zorggroepen 10, 15 jaar geleden hebben we dit probleem radicaal aangepakt. Gevolg: diabeten werden massaal opgespoord en kregen, via de praktijkondersteuner, de juiste zorg om complicaties als blindheid en nierfunctiestoornissen voor te zijn. Daarbij groeide het aantal mensen dat jaarlijks onderzocht moest worden op beginnende retinopathie (oorzaak van blindheid) explosief. We moeten die mensen niet allemaal naar de oogarts sturen, want de oogarts (dat is een medisch specialist!) moeten we inzetten bij het behandelen van ernstige en moeilijk behandelbare oogziekten. Niet voor het controleren van, voor het overgrote deel, gezonde mensen.
De fundusfotografie (dat is wat ze in die ‘Camper’ doen) is een prachtig voorbeeld van een technologische slimme oplossing. De oogheelkundige zorg voor mensen met diabetes is hierdoor de laatste 10,15 jaar enorm verbeterd. Iedereen met diabetes in mijn praktijk wordt nu gecontroleerd en diabetische retinopathie wordt nu, in tegenstelling tot 10-15 jaar geleden, tijdig opgespoord en behandeld.
De schrijver van het stuk leed aan staar. Daar hebben veel oudere mensen last van. Ook mensen die niet aan diabetes lijden . Maar de vroegopsporing van staar was niet de reden waarvoor hij 10 jaar geleden bij de oogarts kwam en later bij de ‘Camper’. Dat was de vroege opsporing van diabetische retinopathie, de belangrijkste oorzaak van blindheid bij diabeten en iets heel anders dan staar.
Uit zijn stuk moet ik concluderen dat hij gelukkig inderdaad geen diabetische retinopathie heeft. De screening heeft op dit belangrijke punt kennelijk goed gefunctioneerd.
Wel kun je je afvragen of bij al die fundusfoto’s niet iets van die staar gezien had kunnen worden. Vaak is dat namelijk zo en wordt staar daarbij ontdekt als “toevalsbevinding’. Maar soms wordt het ook gemist. Maar dat kan evengoed bij de allerbeste oogarts gebeuren. Het blijft mensenwerk.’
(Deze reactie is een revisie door de auteur van een reeks tweets.)
Ben net terug van een (kort) weekendje Zeeuws-Vl, dus had nog geen tijd om te reageren. De oogcamper is gewoon een ordinaire bezuiniging op de oogarts. Was ik jaarlijks naar de oogarts gegaan, dan was het probleem al veel eerder onderkend. Het geeft geen pas dat een assistente mij de weg naar een simpele afspraak met mijn huisarts versperd, omdat het zogenaamd goedkoper is om naar de opticien te gaan. Volgens mijn huisarts zou de opticien mijn probleem hebben onderkend en mij geen bril hebben aangesmeerd, maar mij door (terug) hebben verwezen naar de huisarts. Over het paard achter de wagen spannen gesproken.
Ook op de activiteiten van de praktijk-ondersteunster (door mij altijd pleegzuster Bloedwijn genoemd) die zich bezig houdt met de diabeten valt het nodige af te dingen. Vroeger gebeurde een en ander door de huisarts, maar ook dat werd te duur. Nu moet je vier keer per jaar naar zo’n juffrouw, die zichzelf nogal hoog op de medische ranglijst heeft geplaatst. Ik heb dat beperkt tot 1 maal per jaar met aansluitend een gesprek met mijn huisarts. U ziet, ik ben zeer kostenbewust.
Maar het zal ongetwijfeld beter zijn dan 40 jaar geleden. Net zoals het nu heel prettig is dat je voor een aderlating of zoiets niet meer naar de barbier-chirurgijn wordt doorverwezen. Niet iedereen begrijpt mijn gevoel voor humor, dus ik chargeer hier een beetje. Een goede verstaander had dat natuurlijk al begrepen. Wat dat betreft is de hyperbool een zeer geschikte stijlfiguur.
En over de teloorgang van de gezondheidszorg wil ik nog het volgende kwijt. Toen bij mij suikerziekte werd ontdekt, kwam ook vast te staan dat ik een ernstig hartprobleem had. Maar voor behandeling was geen ruimte. Ik kwam op een wachtlijst te staan. Het zou minstens 4 maanden duren voordat ik kans op een katheterisatie had. Mijn vrouw, Belgische, vertelde mij dat het in België standaard is dat oudere suikerpatiënten worden doorverwezen naar een cardioloog. Zij maakte met een haar bekende cardioloog in het Antwerpse universitaire ziekenhuis een afspraak. Binnen een week was ik geheel onderzocht en na twee weken lag ik op de operatietafel. Een jongere collega van mij had minder geluk. Eveneens behept met suikerziekte en na een daaruit voortvloeiend onderzoek kwam vast te staan dat hij ook dringend verder nagekeken moest worden. Hij kwam op de wachtlijst te staan en is twee maanden voordat hij verder onderzocht kon worden overleden. 44 jaar oud en vader van vier kinderen. Breek mij aub verder de bek niet open over de Nederlandse gezondheidszorg. Maar, het is inderdaad nog een stuk beter dan in de Middeleeuwen. Hoe lang nog?
De gastcolumn van Stiekema verscheen ook op het weblog SanteLOGie. Daar plaatste Jules Zollner een reactie.
Wat lees ik hier? Een meneer die praktijkassistentes ‘herintredende huismoeders met een mavo-diloma’ noemt en praktijkondersteuners wegzet als een ‘Pleegzuster Bloedwijn’?
Mogelijk, meneer Stiekema, vindt u uzelf heel humoristisch. Maar dit is gewoon beledigen van gemotiveerde goed opgeleide en hard werkende mensen.
Iedereen in dit land heeft recht op een mening. Ook meneer Stiekema. Maar laten we alsjeblieft zuinig zijn op onze kostbare mensen in de zorg.
Even los van het specifieke geval. Zorgverleners kunnen tegenover integere patiënten buitengewoon irritant zijn. Wat te denken van de echtgenote van de huisarts, die meent als een soort sluis te moeten fungeren en eventueel roept: ‘Ik ben ook dokter.’
Volgens de assistente van mijn huisarts kunnen lange tenen het eenvoudigst worden ingekort bij de plaatselijke schoenmaker. Kan er in ieder geval niemand meer opstaan.
Peter kennende denk ik dat hij zich vertikte: hij bedoelde natuurlijk ‘Pleegzuster Bloedhond’. Maar dit terzijde.
Ik heb de laatste jaren wegens een grote variatie aan lichte en zware aandoeningen in familie- en kennissenkring veel te maken gehad met de gezondheidszorg. Ik vind in het algemeen weinig aanleiding tot klachten, hoewel ik allerlei ongerechtigheden ben tegengekomen. Wat ik daarbij geleerd heb, dat is dat ik blij mag zijn dat ik me in een vorig leven (als ‘medisch verslaggever’) flink veel kennis heb eigengemaakt en dus het ‘beleid’ van artsen enigszins kritisch kan benaderen. Dat heeft onder andere al een paar zware operaties overbodig gemaakt.
En wat ik nog vergat: hier in het dorp wemelt het van de voorbeeldige doktersassistentes die er — het oog wil ook wat — ook nog fris en gezond uitzien, een wandelende reclame voor hun broodheren. Ze zijn voorkomend, nemen in veel gevallen goede eigen initiatieven en hanteren bekwaam het ter beschikking staande instrumentarium in het gezondheidscentrum, zodat je vaak niet eens bij d’n dokteur zelf hoeft te verschijnen.