Brabant maakt het al te Bont
Door J.C.M. van der Schoot
Het staat allemaal in dienst van het ‘eigene’ van Brabant, waarbij voortvarendheid en gezelligheid de boventoon voeren. Kritische kanttekeningen zijn er niet te vernemen, want we hebben het schijnbaar goed met elkaar getroffen! De hoofdschotel op het menu in het recente nummer van Bont bestaat uit een vraaggesprek met de Commissaris van de Koningin, Wim van de Donk, sinds 2009 hoogste bestuurder in de provinciale bestuurstoren. De heer Van de Donk komt uit het interview naar voren als een aardige, toegankelijke en bekwame bestuurder, die tachtig (!) uren per week werkt, zelden thuis eet en dat vooral zijn vrouw voor dit alles de offers brengt.
In de kantlijn van het interview geven enkele goede bekenden hun mening over de Commissaris. En daar lezen we iets wat ons al geruime tijd oprecht verontrust. Oud-lid van Gedeputeerde Staten, Paul Rüpp zegt: ‘Hij gebruikt graag het woord twernen, een term uit de textielindustrie van Tilburg. Het betekent dingen met elkaar vervlechten, daar is hij goed in’.
Inderdaad: Zaken met elkaar vervlechten, dingen aan elkaar knopen en die hele wir-war zegenen met een toverformule, waarna de bestuurlijke trein vertrekt naar het beoogde station. Het huidige provinciale beleid moet menigmaal toch ook Statenleden de wenkbrauwen doen fronsen. Er worden ‘ramen’ , ‘denkrichtingen‘ en ‘meetlatten’ ingevoerd, waarbinnen gedurende het lopende proces stapje voor stapje naar besluiten wordt toegewerkt. De neuzen worden dezelfde richting in geduwd. Kan er nog van een verantwoorde afweging sprake zijn? Degenen, die de tijd hebben om alles voor te bereiden, hebben een forse voorsprong op hen, van wie wordt verwacht dat zij volgen.
Van deze werkwijze is het recente Brabantberaad over de veehouderij een sprekend voorbeeld. Zie ook wat er gebeurt via de wet voor de oprichting van Nieuw Landgoed. Volkomen legaal worden villabouw en de ontwikkeling van nieuwe natuur mogelijk gemaakt, maar de clou is bijvoorbeeld dat er net zo lang wordt getwernd, gevlochten en geknoopt, dat er ook een mestfabriek kan worden gebouwd. (Plan in de Mortelen- Rosep). Je krijgt bij deze manier van ‘bestuurlijk twernen’ het gevoel dat met de afzonderlijke draadjes niets mis zal zijn, maar dat het eindresultaat een kunstmatig in elkaar geknutselde draad is, waarmee een aanvankelijk onhaalbaar plan toch vlot wordt getrokken. Op dit punt zouden Statenleden en Gemeenteraadsleden zich veel kritischer dienen op te stellen. Voortgang is immers lang niet altijd vooruitgang.
Maar wat te doen als het getwern wettelijke hiaten vertoont. Wel dan toveren Gedeputeerden Staten een speciale formule uit de hoge hoed. Het plan krijgt dan het keurmerk: ‘Meerwaarde voor de gehele provincie’. In dat geval zijn de mogelijkheden verruimd en aangepast aan het plan. Dat keurmerk viel het plan Hof van Cranendonck (Soerendonk) recent ten deel. Hier gaat hier om een toeristisch-recreatieve voorziening bij het kasteel Cranendonck en het terrein van de voormalige proefboerderij (zeven hectaren) met het ‘eigentijdse’ thema Terug in de Tijd, voornamelijk een verzameling bij elkaar geraapte cliche’s. Zoals: hotel met wellness, restaurant, conferentieoord, theater, kleinschalige winkelgalerij, binnenpaviljoen met horeca, minibrouwerij en streekmuseum, waarbij het thema Terug in de Tijd in eten, drinken, dienstverlening, shops en museum, is terug te vinden. Het miljoenenproject is opgezet door Louis van Gansewinkel, oprichter van het gelijknamige afvalverzamelingsbedrijf. Oorspronkelijkheid kun je dit project niet toedichten, maar de politiek jubelt. Het is maar wat je als meerwaarde voor de gehele provincie wilt zien. Is het niet al te bont?
Het is met dat Cranendonck erger dan je denkt. Je hebt daar het oude landhuis (niet het originele kasteel, maar toch, fraaie landelijke architectuur, met torentje etc.) en een nog authentiek agrarisch landschap, op redelijke afstand van de woonkernen. Waar we echt niet op zitten te wachten, is het soort kermis die Jasper van der Schoot schetst. Het lijkt weer erg veel op ‘vervlechting’ van gemeentelijke en provinciale bestuurders en een machtige ondernemer. Brabant, Cranendonck wordt wakker!