Ook Aarle kan van aangezicht veranderen…
Door J.C.M. van der Schoot
Brink Zandoerle, gemeente Veldhoven.
Veel inwoners van Best voelen zich betrokken bij de toekomst van het gehucht Aarle. Of u nu een voorstander bent voor veranderingen in dit gebied of een tegenstander, u hebt bij voorbaat de verzekering van het gemeentebestuur ‘dat hier zorgvuldig zal worden gehandeld’. Het is maar wat onder ‘zorgvuldigheid’ wordt verstaan. Ik kan u verzekeren, dat met name in de laatste jaren ‘met de grootst mogelijke zorgvuldigheid’ talrijke plekken in buitengebieden een geheel ander ruimtelijk aanzien hebben gekregen. Ook Aarle kan ingrijpend van aangezicht veranderen. Kunstjes genoeg hiervoor.
Sinds 2008 heeft de provincie namelijk een aantal zaken op het terrein van de ruimtelijke ordening overgeheveld naar de gemeenten, geheel overeenkomstig het neo-liberale gedachtegoed. Daarmee is het hek behoorlijk verzet en wat mij betreft ook van de dam. Wat tot die tijd absoluut onmogelijk was, is nu wel mogelijk. Een provinciale voorlichter zei me: ‘Als tegenwoordig een gemeente echt iets wil dan gebeurt het’.
Zo schept de wet de mogelijkheid een nieuw landgoed te stichten. De gemeente Eersel is er expert in. Toepassing van deze wet vergt een lange adem met het mooie resultaat dat de bouw van enkele villa’s in het buitengebied mogelijk is. (Google als voorbeeld: Landgoed Heijbroeck Eersel). Het is ook deze Landgoedwet, waarmee Oirschot en Oisterwijk door grondruil de mogelijkheid openen voor de bouw van enkele villa’s en….. de bouw van een mestfabriek! (Plan Rosep)
Er zijn vaak kortere wegen voorhanden om plannen te verwezenlijken. Hoe vernuftig, vindingrijk en snel een plan in het buitengebied bijvoorbeeld kan worden gerealiseerd, leert ons de gemeente Veldhoven. Daar – in het buitengebied van Zandoerle – heeft een geitenboer op zijn grond vorig jaar een café-feestzaal gebouwd, vlak bij zijn bedrijf. De feestzaal heeft allerlei benamingen. In het eerste plan heette het: oprichting van een bezoekerscentrum, bestemd voor recreanten van het natuurgebied Toterfout/Halve Mijl (grafheuvels). Argumenten: Kopje koffie, hapje, drankje voor wandelaars, fietsers en ruiters hoort er tegenwoordig bij. Enkele cliënten van het Veldhovense zorgcentrum Severinus voor verstandelijk gehandicapten helpen bij de bediening. Heel mooi natuurlijk. De VVV heeft er een agentschap: een rek met folders, ook heel mooi. Zelfs is er aandacht voor natuureducatie. Eveneens nuttig.
Al deze mooie en nuttige dingen bij elkaar opgeteld en aan elkaar geknoopt, resulteerden in een gigantisch bouwwerk in de stijl van een stal naast de geitenhouderij (officiële naam: ’t Geitenboerke’). Zo kwam Zandoerle aan een café-feestzaal in het buitengebied, dat zich nu onder de welluidende naam afficheert als: Gasterij ’t Dorpsgenot: Voor al uw feesten en partijen. Genieten in rust en sfeer, ook een heerlijke onderbreking van tourtochten van motorclubs!
De gemeente Veldhoven heeft me laten weten mijn verbazing wel te begrijpen, ‘omdat de combinatie geitenboerderij en bezoekerscentrum niet alledaags is’. ’Het centrum is met instemming van de Provincie in het bestemmingsplan opgenomen en vervolgens zijn de benodigde vergunningen hiervoor verleend’, aldus de Gemeente.
Kortom: heel zorgvuldig kan wat onmogelijk lijkt, toch mogelijk worden.
De ontwikkelingen onder het mom van ‘zorgvuldigheid’, die Van der Schoot hier beschrijft, zijn van gans andere aard dan Aarle momenteel vreest, maar toch… Er is in Best nog wel meer buitengebied dat in de gevarenzone verkeert: De Vleut, Poort naar het Groene Woud. Ik ruik nu de frietwalm en de uitlaatgassen al.
Geachte Heer J. van der Schoot,
Uit o.a. mijn gidservaringen op het enigst authentieke plein van Noord Brabant “De Brink” op Zandoerle (Dr. L. v.d. Egeraat) deel ik uw opvattingen om ook het Gehucht “Aarle” weer in orginaliteit te laten herrijzen.
De Hoeve die bekend staat als “Amelrijck Booth” kwam in een van mijn genealogische onderzoeken rond 2000 in beeld, en vroeg me toen al af waarom hieraan niet eens een monumentale status was toegekend. In 2008 heb ik met medewerking van de eigenaar deze met een 300 tal personen (waarvan 60 Amerikanen) mogen bezoeken. De opgelopen stormschade in 2009 en de kritische reacties uit historische hoek hebben het Gemeentelijk Bestuur min of meer voor het blok gezet. We mogen er in eerste aanleg trots op zijn dat de HOEVE zijn erkenning heeft gekregen, wat tevens een erkenning is voor de toekomst van het Gehucht Aarle.
Met betrekking tot het gehucht Zand-Oerle heb ik naar de Gemeente veldhoven ook mijn bezorgdheid over dit erfgoed schriftelijk en mondeling diverse malen kenbaar gemaakt en wacht weer op reactie.
Leuk geredeneerd, maar de Amelrijck Booth Hoeve is tegenwoordig wel een eind uit de koers als je het over Aarle hebt. Dan zou je even goed de wijken Heuveleind en Heivelden kunnen noemen en zelfs het restant van de Aarlesche Heide, waarnaar een viaduct in de A58 is genoemd.