hhBest – Sinds 1996

Monsieur Lazhar, echte tranen in de schoolklas

Af en toe doet de film denken aan Être et avoir, de documentaire waarin ‘n eenmansschooltje in de Auvergne een jaar lang wordt gevolgd, maar dat idee laat je ook snel weer los. Want Monsieur Lazhar is een Canadese speelfilm, met in de hoofdrol Mohamed Fellag als ´Algerijnse vluchteling van goede wil´, die met als enige (verzwegen) referentie dat hij de weduwnaar is van een om haar vrije mening vermoorde lerares, in bijzonder tragische omstandigheden voor een schoolklas in Quebec komt te staan. Een ontroerende film van Philippe Falardeau, die 25 en 26 oktober 2012 te zien is in de 50+ cyclus van het BioBest Theater.

Een jongetje dat op donderdagmorgen altijd voor aanvang van de school, de melk naar de klas brengt, ziet door de ruit van de deur dat de geliefde lerares Martine zich in de klas heeft verhangen. De enige leerling die daarna ook met het schokkende tafereel wordt geconfronteerd is zijn vriendinnetje. De school gaat in ‘de psychologische opvang’.

Natuurtalent

In de opvolging van Martine is niet zo gemakkelijk te voorzien, totdat ‘in procedure’ verkerende asielzoeker Lazhar zich bij de schooldirectie (een uiterst formeel en onzeker opererende tante) presenteert als de ideale onderwijzer. Hij blijkt als pedagoog en psycholoog een natuurtalent en het enige dat zijn functioneren enigszins bemoeilijkt is het verschil in ‘onderwijscultuur’: in Quebec relatief vooruitstrevend – bij Lazhar vanuit zijn achtergrond nogal ouderwets. Hij geeft als dictee een passage van de negentiende-eeuwse schrijver Honoré de Balzac. Maar de kinderen, met wie monsieur al gauw een prima relatie opbouwt, maken hem wegwijs: ‘Martine liet ons altijd een spreekbeurt houden.’ Ontroerend moment: als Lazhar een stempeltje uit de ‘boedel’ van zijn vrouw gebruikt om een werkstuk van een leerling lovend te versieren.

Rode draad

Maar dat zijn détails die in het niet vallen bij het trauma als gevolg van de suïcide van de lerares, dat als een rode draad door de hele film loopt en waarbij schuldgevoelens en animositeit onder de kinderen de boventoon voeren.  Echte tranen in de schoolklas! En twaalfjarigen als topacteurs. Daartegenover een ontwapenende Fellaq als de meester die een hoge mate van door loutering verkregen wijsheid koppelt aan een zekere naïviteit.

Regisseur Philippe Falardeau laat veel door de toeschouwer invullen. Dat maakt ook het ontroerende slot ijzersterk.

Ik zag de film in de cyclus van de Bestse Filmliga.