hhBest – Sinds 1996

Die ijsbaan van de Vereniging IJsvermaak  in Ginneken (waarvan rechts het allang afgebroken paviljoen) vertegenwoordigt toch wel een flinke hap van mijn jeugdherinneringen, realiseer ik me nu.  Zo denk ik aan de tijd na de oorlog dat het bedijken van dit stuk Bouvignewei een project was van de DUW. Afkorting van ‘Dienst Uitvoerende Werken’ ten behoeve van werklozen. Niet echt verheffend. Ze werkten met schoppen en van die karretjes op rails en dat trok vooral mijn aandacht, spoorfanaat die ik was.

Ik ging op woensdagmiddag nogal eens naar het Bredase station om met een perronkaartje van 10 cent naar de stoomlocs te kijken – dat hield gauw op, toen de elektrificatie van het spoor een feit was.

Die DUW-mannen. Er was er een bij, die graag een liedje tijdens het werk zong: ‘Als des zondagsavonds de dansmuziek speelt, heideliede, heideliede bom bom.’ Het had iets weemoedigs.

Elk jaar werd en wordt de baan van IJsvermaak tijdig met water uit de nabije Mark onder water gezet. In mijn herinnering bleven de houten lantaarnpalen het hele jaar door staan, wat in de zomer een raar gezicht was. Op regelmatige afstanden werden ook rijen bodemloze biertonnen geplaatst, om de opwaartse druk van het water bij grote belasting op te vangen. Op de rand van zo’n bierton ging je soms even zitten om voor de zoveelste keer de banden van je Friese doorlopers (van de firma Nooitgedagt te IJlst) te strikken. Scherp aan je reet.

Sommige meisjes hadden al kunstschaatsen (het fluwelen rokje uit het gedicht), jongens hockeyschaatsen. Uit de luidsprekers klonk Good night Irene, I see you in my deam. Maar echt imponerend waren de eerste mannen en vrouwen die met de juiste techniek op de eerste noren hun rondjes reden, zoals Piet de Korte, van wie men zei dat hij vast en zeker de eerstvolgende Elfstedentocht zou winnen.

Ik  woonde op loopafstand van de ijsbaan en heb nóg het rare gevoel, als je na ‘n paar uur schaatsen of krabbelen weer op je schoenen stond. Als de schaatswinter lang duurde, dan organiseerde de Vereniging IJsvermaak een gekostumeerd feest. Mijn broertje en ik gingen als Suske en Wiske. Het was nog een arme tijd (die van de oorwarmers van Toon Hermans) en het zag er beetje flodderig uit. Mijn broer met een strikje in z’n haar.

Het paviljoen van IJsvermaak, van ver voor de oorlog, met z’n twee bevlagde torentjes, mocht er best wezen. Je kon daar eventueel binnen je schaatsen onder binden en er was een buffet. Ze verkochten er ook de vruchtenlimonades, waarvan de Bredase Hero echt de uitvinder was.

Ik twijfel tussen 1947 en 1952, maar in elk geval zag ik in dat paviljoen het huwelijk of de kroning van Elizabeth (nu 60 jaar geleden) op de zwart-wit televisie. Ik geloof niet dat er toen ijs lag.

Het paviljoen is in de jaren zestig van de vorige eeuw vervangen door een heus restaurant. Mijn oude moeder vierde daar wel eens haar verjaardag. Dat etablissement is ‘n keer tot de grond toe afgebrand en herbouwd. Nu zit er ´n Japanner in. De Japanner, het in en rond kasteel Bouvigne gevestigde waterschap en de vele recreanten die het Mastbosch bezoeken, zorgen voor een onvoorstelbare parkeerdruk op de omgeving. Het draagt bij aan mijn gevoel van weemoed.

De baan, of liever banen, kennen een bewogen geschiedenis die teruggaat tot 1879. Een van de bestuursleden aan het begin van de vorige eeuw was tweevoudig Elfstedenwinnaar Coen de Koning. Zie www.ijsvermaak.nl/